Spear Phishing và cách ngăn chặn tấn công mạng lừa đảo hiệu quả

Hiện nay tình trạng tấn công trên mạng cực kỳ phổ biến và Spear Phishing là một khái niệm được không ít người quan tâm. Đây được xem là một hình thức rất nguy hiểm và để hiểu rõ hơn về hình thức này mời bạn cùng  Bizfly đón đọc bài viết và khám phá những cách ngăn chặn việc tấn công nay.

Spear Phishing là gì?

Spear Phishing là một dạng tấn công mạng lừa đảo, trong đó, kẻ tấn công sử dụng các kỹ thuật nhắm mục tiêu để đánh lừa nạn nhân bằng cách giả mạo email từ một nguồn mà họ quen thuộc và tin tưởng. Nhờ vào sự tin tưởng này, nạn nhân thường không nghi ngờ và dễ dàng phản hồi lại email giả mạo mà không hề biết rằng họ đang rơi vào bẫy của kẻ tấn công.

Ví dụ, một doanh nghiệp sở hữu tên miền chính là monaco.com và tên miền con là something.monaco.com. Sử dụng thông tin này, các hacker có thể tạo ra một địa chỉ email với tên là support@something.monaco.com, gây hiểu lầm cho người nhận rằng email đó có nguồn gốc từ doanh nghiệp monaco.com.

Năm 2020, Elara Caring trở thành mục tiêu của một cuộc tấn công thông qua Spear Phishing, khiến hai nhân viên bị xâm nhập máy tính trái phép. Hành động này có thể dẫn đến việc đánh cắp thông tin nhạy cảm từ khoảng 100.000 bệnh nhân. Sự việc này đã gây ra tác động lớn đối với cả tổ chức y tế và bệnh nhân, vì thông tin như số hợp đồng bảo hiểm y tế, tài khoản ngân hàng và sơ yếu lý lịch đều là những dữ liệu cực kỳ quan trọng và nhạy cảm.

Hay trước đó vào năm 2016, một cuộc tấn công Spear Phishing đã xảy ra tại một ngân hàng ở Bangladesh đánh cắp hơn 81 triệu đô la Mỹ. Kẻ tấn công đã sử dụng thông tin về ngân hàng để cá nhân hóa email và lừa đảo nhân viên, từ đó tiến hành các cuộc tấn công lừa đảo chuyển tiền một cách dễ dàng.

Trong năm 2021, công ty bảo mật Email Tessian cũng công bố rằng hơn 75% tổ chức đã trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến và 96% đã trải qua Email Phishing theo kết quả của cuộc khảo sát của họ.

Đặc điểm cơ bản của Spear Phishing 

Hình thức lừa đảo trực tuyến có những đặc điểm rất cơ bản để ta có thể nhận biết. Cụ thể:

• Kết hợp đa dạng thành phần 

Hình thức lừa đảo online là kết quả của việc sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau, bao gồm việc gửi email giả mạo, tận dụng lỗ hổng trong các ứng dụng chưa được vá cũng như sử dụng các đường liên kết độc hại và kỹ thuật tải về phần mềm độc hại tự động.

• Tấn công lỗ hổng chưa có bản "vá" 

Tận dụng các lỗ hổng trong các ứng dụng chưa được vá là một chiến lược phổ biến của Spear Phishing. Thông thường, kẻ tấn công sẽ nhắm vào các lỗ hổng chưa được vá trong các trình duyệt web, các tiện ích mở rộng hoặc ứng dụng máy tính để xâm nhập vào hệ thống và gây hại. 

• Tấn công nhiều bước 

Tấn công theo nhiều bước là một phương pháp mà các hacker thường sử dụng. Họ bắt đầu bằng việc tạo ra các lỗ hổng để khai thác hệ thống, sau đó liên kết với phần mềm độc hại từ bên ngoài, tải về các mã nhị phân và tiến hành rò rỉ dữ liệu.

Cách thức hoạt động điển hình của Spear Phishing 

Spear Phishing hoạt động hết sức tinh vi với những bước đi được chuẩn bị kỹ lưỡng và có bài bản. Cụ thể:

• Hacker bắt đầu bằng việc nhắm vào website của một công ty để đánh cắp các thông tin liên hệ quan trọng. Sau đó, họ sử dụng thông tin này để tạo email giả mạo gửi đến nhân viên của công ty, yêu cầu nhấp vào tệp đính kèm hoặc cung cấp thông tin đăng nhập. 
• Nếu nhận email thành công, hacker sẽ có được thông tin đăng nhập vào các hệ thống quan trọng của công ty. Họ sử dụng thông tin này để giả mạo nhân viên và thu thập quyền truy cập vào dữ liệu quan trọng. 
• Spear Phishing thường hoạt động trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội, nơi có hàng ngàn người dùng chia sẻ thông tin cá nhân hàng ngày. 
• Hacker lựa chọn và tìm kiếm các nạn nhân tiềm năng để thu thập thông tin như mật khẩu tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng. 
• Sau khi thu thập được thông tin quan trọng, hacker sẽ tiến hành xâm nhập vào dữ liệu của nạn nhân để sử dụng cho những mục đích xấu xa như bán thông tin cá nhân hoặc lấy cắp tiền từ tài khoản.

Làm thế nào để nhận biết Spear Phishing? 

Để có thể tìm ra cách ngăn chặn việc lừa đảo trực tuyến việc nhận biết được chúng là điều cần thiết. Nếu bạn nhận được một email có những dấu hiệu dưới đây hãy thật lưu ý và thận trọng xử lý:

• Email có thể được gửi từ một địa chỉ lạ hoặc từ một địa chỉ quen thuộc, nhưng thường có miền email không phù hợp với công ty hoặc tổ chức. 
• Thông tin yêu cầu người nhận thực hiện hành động ngay lập tức, như nhấp vào liên kết hay cung cấp các thông tin nhạy cảm mà không thể xác minh. 
• Email chứa thông tin cá nhân về người nhận mà có vẻ không chính xác hoặc không phù hợp với cách mà thông tin đó thường được sử dụng. 
• Email có tên người nhận một cách cụ thể hoặc thông tin về tổ chức mà người nhận làm việc để tạo sự tin cậy. 
• Nội dung email không nhất quán hoặc có những lỗ hổng logic, chứa các câu chuyện hoặc yêu cầu không phù hợp với vai trò của người nhận. 
• Email có thể chứa những mối đe dọa về việc tiết lộ thông tin hoặc hứa hẹn các cơ hội lợi ích nếu người nhận thực hiện theo yêu cầu.

Cách ngăn chặn Spear Phishing 

Tình trạng lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi và gây ra những hậu quả không hề nhỏ. Vậy làm sao để có thể ngăn chặn được hành vi này hoặc ít nhất hạn chế sự việc xảy ra? Dưới đây là một vài cách trong việc ngăn chặn Spear Phishing bạn có thể tham khảo:

Dùng phần mềm chống virus 

Sử dụng phần mềm chống virus là một trong những biện pháp bảo mật hiệu quả. Điều này giúp đảm bảo rằng thiết bị của bạn được bảo vệ liên tục, 24/7 và bạn không cần lo lắng về việc trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công mạng.

Tường lửa 

Để bảo vệ thiết bị của bạn khỏi các mối đe dọa mạng, bạn cũng có thể kích hoạt chế độ tường lửa cho cả máy tính và mạng của mình. Tường lửa hoạt động như một bức tường bảo vệ, ngăn chặn các yếu tố lạ từ việc xâm nhập vào hệ thống của bạn ở bất kỳ thời điểm nào, đảm bảo rằng tính bảo mật được duy trì ở mức cao nhất.

Bộ lọc email 

Một biện pháp phòng ngừa Spear Phishing hiệu quả là sử dụng bộ lọc email. Điều này bao gồm cài đặt và trang bị bộ lọc cổng vào email và spam hoặc cổng bảo mật cho website của bạn. Bộ lọc sẽ tự động loại bỏ các email không đáng tin cậy, giúp tăng cường bảo mật thông tin một cách hiệu quả và hoàn toàn tự động.

Tiêu chuẩn xác thực email 

Thiết lập tiêu chuẩn xác thực email bằng giao thức DKIM là một biện pháp mạnh mẽ để ngăn chặn các email không xác định, chỉ cho phép các email đã được ký bằng mật mã đi qua. Điều này làm tăng tính chặt chẽ trong việc phòng chống Spear Phishing. 
Bên cạnh DKIM, giao thức DMARC cũng được sử dụng rộng rãi với mục đích tăng cường bảo mật email. DMARC cung cấp một khuôn mẫu giúp ngăn chặn các email không được yêu cầu một cách hiệu quả và thiết thực hơn.

Công cụ hỗ trợ 

Sử dụng các công cụ hỗ trợ như PhishMe của Wombat Security Technologies là một phương pháp rất phổ biến hiện nay. Những công cụ này giúp bạn dễ dàng phát hiện các email không trung thực và loại bỏ chúng bằng cách cung cấp cảnh báo trước khi bạn quyết định click để mở tệp hoặc tải xuống.

Dùng các trang web 

Một cách khác để ngăn chặn Spear Phishing là sử dụng các trang web như Fraud Watch International hoặc Miller Smiles. Những trang web này có mức độ bảo mật cao, giúp ngăn chặn và phòng tránh tấn công một cách hiệu quả.

Tài nguyên trên mạng 

Tận dụng các tài nguyên trên internet là một phương tiện hiệu quả để học và nhận biết về lừa đảo trực tuyến. Trên mạng có nhiều hướng dẫn và phương pháp giúp bạn hiểu rõ hơn về loại hình tấn công này. Hãy tìm kiếm và áp dụng những tài nguyên mà bạn có thể để ngăn chặn Spear Phishing.

Sử dụng trình quản lý mật khẩu 

Kích hoạt thanh công cụ Antiphishing trên các trình duyệt là một biện pháp đơn giản và hiệu quả để bảo vệ thông tin cá nhân khi duyệt web. Bạn có thể kích hoạt tính năng này trên trình duyệt của mình trước khi truy cập vào các trang web để đảm bảo an toàn cho dữ liệu cá nhân của mình.

Bật xác minh nhiều lớp 

Khi kích hoạt xác minh nhiều lớp, kẻ tấn công sẽ cần biết cả mật khẩu và có thể truy cập vào yếu tố sở hữu mới có thể xâm nhập vào tài khoản, điều này làm cho việc hack trở nên khó khăn hơn đối với họ. Điều này giúp bảo vệ thông tin cá nhân và ngăn chặn Spear Phishing bằng cách cung cấp một tầng bảo vệ bổ sung cho tài khoản trực tuyến.

Đào tạo đội ngũ 

Công ty, doanh nghiệp có thể đào tạo nhận thức của nhân viên để đảm bảo có thể nhận thức được những rủi ro của cuộc tấn công và giảm thiểu chúng. Có thể áp dụng bằng việc mô phỏng lừa đảo để gia tăng hiệu quả.

Spear Phishing và Phishing, Whaling khác nhau thế nào?

Hiện nay, ngoài Spear Phishing còn có nhiều hình thức tấn công mạng như Phishing hay Whaling. Vậy những hình thức này có điểm gì khác nhau?

• Spear Phishing thường được thực hiện bằng cách gửi email giả mạo có độ tin cậy cao đến một cá nhân hoặc một nhóm cụ thể. Phương pháp này tập trung vào một số ít mục tiêu, giúp hacker thu thập thông tin cá nhân một cách chi tiết và dễ dàng hơn. 
• Phishing thực hiện gửi email giả mạo đến một nhóm lớn người dùng, sau đó tiến hành tìm kiếm và thu thập thông tin cá nhân hoặc tổ chức từ các đối tượng phản hồi. 
• Whaling sử dụng kỹ thuật cá nhân hóa hướng đến các mục tiêu có vị trí và quyền lực cao (giám đốc...). Bằng cách sử dụng các phương pháp giả mạo và tấn công, chúng nhằm vào việc truy cập các dữ liệu nhạy cảm của các đối tượng này.

Spear Phishing quả thực là một hình thức hết sức nguy hiểm và cần có phương pháp xử lý mạnh tay. Tuy nhiên, vấn đề này không hề đơn giản nên trước hết hãy tự bảo vệ máy tính và cá nhân thông tin của mình.  Bizfly hy vọng đã mang lại những thông tin hữu ích và giúp bạn có thể áp dụng các phương pháp bảo mật tốt nhất.