6 bước kiểm thử web phổ biến mà ai cũng cần biết

Việc kiểm thử web sẽ giúp các nhà phát triển kịp thời phát hiện lỗi phát sinh, tối ưu trải nghiệm của người dùng, tiết kiệm chi phí chỉnh sửa sau khi đã phát hành. Vậy kiểm thử web được thực hiện như thế nào? Cùng Bizfly tìm hiểu ngay sau đây.

Vì sao phải kiểm thử web?

Trong quá trình thiết kế và phát triển website, kiểm thử web là một bước không thể thiếu. Đây là quá trình đánh giá website để tìm ra các lỗi, vấn đề phát sinh trước khi chính thức đưa vào hoạt động.

Việc kiểm thử được thực hiện theo một quy trình rõ ràng, đảm bảo đưa ra kết quả nhanh chóng, góp phần cải thiện giúp website đi vào hoạt động hiệu quả nhất.

Quá trình kiểm thử web có thể do con người thực hiện hoặc có sự hỗ trợ của các phần mềm để giảm bớt gánh nặng công việc. Một số loại kiểm thử web như:

- Kiểm tra trang web tĩnh đơn giản

- Kiểm tra trang web/ứng dụng động - CMS

- Trang web thương mại điện tử

- Trang web di động

Trong bài viết này, Bizfly chia sẻ đến bạn một số bước cơ bản trong quá trình kiểm thử website.

Kiểm thử chức năng

Theo Wikipedia, kiểm thử chức năng là quy trình đảm bảo chất lượng (QA) và một dạng thực hành kiểm thử website dựa trên các thông số kỹ thuật của trang web được kiểm thử. Các chức năng được kiểm tra bằng cách cung cấp đầu vào và kiểm tra đầu ra. Tuy nhiên, cấu trúc chương trình nội bộ hiếm khi được xem xét.

Thông thường, kiểm thử chức năng website sẽ bao gồm:

- Xác định các chức năng của phần mềm

- Nhập dữ liệu

- Thực hiện các tình huống kiểm thử

- Phân tích kết quả thực tế

Trong quá trình kiểm tra chức năng sẽ kiểm tra khả năng tương thích của nó và cách sử dụng website thực tế. Kiểm tra một website có thể là một quá trình tẻ nhạt, đó là lý do vì sao việc kiểm thử theo chức năng là điều cần thiết. 

- Test link: Bạn cần kiểm tra tất cả các liên kết bao gồm link gửi đi, link nội bộ, link neo và mailto. 

- Test form: Tiến hành kiểm tra biểu mẫu để đảm bảo chúng hoạt động như dự định. Bao gồm: tập lệnh, giá trị mặc định, dữ liệu và định dạng.

- Test cookie và HTML, CSS cũng rất cần thiết để xác định các lỗi cú pháp. Bạn cần kiểm thử web theo đúng quy trình để đảm bảo mang lại những trải nghiệm tốt nhất cho khách truy cập.

Kiểm thử web về tính khả dụng

Quá trình kiểm thử về tính khả dụng có thể được thực hiện nội bộ hoặc thuê người ngoài thử nghiệm để đảm bảo website dễ dùng đối với khách truy cập. Việc kiểm tra tính khả dụng có thể bao gồm các bước:

- Phát triển chiến lược thử nghiệm để đảm bảo tất cả các chức năng của ứng dụng đều được kiểm thử. Chúng bao gồm điều hướng và nội dung.

- Tuyển dụng người tham gia thử nghiệm.

- Chạy thử nghiệm dưới sự theo dõi của các chuyên gia.

- Phân tích kết quả và cải thiện website cho phù hợp.

Kiểm thử giao diện

Kiểm tra giao diện để đảm bảo tất cả các tương tác giữa máy chủ web và giao diện máy chủ website chạy trơn tru. Điều này bao gồm việc kiểm tra các quá trình tương tác và đảm bảo rằng các thông báo lỗi được hiển thị chính xác. Bên cạnh đó, bạn cũng cần kiểm tra sự gián đoạn giữa người dùng và máy chủ có được xử lý chính xác không.

Bạn cần kiểm tra 3 nhóm sau:

- Ứng dụng

- Website

- Máy chủ cơ sở dữ liệu

Hãy đảm bảo rằng, các yêu cầu kiểm tra do ứng dụng web thử nghiệm tạo ra sẽ được chuyển tiếp chính xác đến cơ sở dữ liệu và đầu ra phía máy khách không có lỗi. Ngoài ra, bạn cũng cần đảm bảo rằng, máy chủ web thử nghiệm đang phản hồi tất cả các yêu cầu của ứng dụng như dự định và cơ sở dữ liệu đang nhận truy vấn.

Kiểm thử khả năng tương thích

Kiểm tra khả năng tương thích đảm bảo rằng ứng dụng của bạn tương thích với tất cả các trình duyệt web và thiết bị. Đây được xem là bước quan trọng trong kiểm thử web.

Một số yếu tố của thử nghiệm khả năng tương thích.

Tính tương thích của trình duyệt web

Hãy kiểm tra JavaScript, AJAX, WebSockets, thông báo trình duyệt và yêu cầu xác thực có hoạt động như thiết kế hay không, đặc biệt nếu bạn đang sử dụng  xác thực jwt.

Bên cạnh việc kiểm tra xem ứng dụng của bạn có chạy trên tất cả các trình duyệt hay không bạn cũng nên kiểm tra tính nhất quán giữa các phiên bản trình duyệt khác nhau, để xem liệu có bản cập nhật nào ảnh hưởng đến chức năng của nó hay không.

Các hệ điều hành khác nhau và khả năng tương thích của chúng

Khả năng tương thích của website với các hệ điều hành là rất quan trọng. Nó quyết định tới việc người dùng có trải nghiệm mượt mà khi truy cập vào website hay không. 

- Windows: Đảm bảo khả năng tương thích với các phiên bản Windows khác nhau, từ Windows 7 đến Windows 11.

- MacOS: Thích ứng với các nguyên tắc của MacOS và thử nghiệm trên nhiều phiên bản khác nhau.

- Linux và Unix: Thử nghiệm trên các bản phân phối Linux phổ biến như Ubuntu, Fedora và CentOS.

- Hệ điều hành di động: Hãy đảm bảo khả năng tương thích với Android và iOS. Xem xét các kích thước màn hình và phương thức nhập khác nhau.

- Trình duyệt chéo: Kiểm tra trên các trình duyệt như Chrome, Firefox, Safari, Edge và Opera để đảm bảo website có hiệu suất ổn định.

- API: Tận dụng các API dành riêng cho hệ điều hành khi có sẵn nhưng cung cấp các dự phòng để có khả năng tương thích rộng hơn.

- Thiết kế: Điều chỉnh các yếu tố thiết kế để phù hợp với giao diện của từng hệ điều hành.

Việc giải quyết các yếu tố này cho phép ứng dụng web của bạn phục vụ nhiều đối tượng khác nhau, mang lại trải nghiệm đáng tin cậy và thân thiện với người dùng.

Khả năng tương thích với thiết bị di động

Đảm bảo rằng website của bạn chạy trên các thiết bị Android cũng như trên iOS mượt mà.

Kiểm thử hiệu suất

Sau khi đảm bảo khả năng tương thích của website, bạn cần kiểm tra xem website hoạt động như thế nào. Điều này bao gồm:

- Hiệu suất của ứng dụng ở các tốc độ internet khác nhau

- Cách ứng dụng hoạt động trong điều kiện tải bình thường và cao điểm

- Kiểm tra sức chịu đựng của website, hãy tăng áp lực tới khi chúng ngừng hoạt động.

Ở bước kiểm thử web này, việc đánh giá phản hồi của máy chủ là rất quan trọng. Bạn cần để ý một số điểm sau:

- Độ trễ

- Dung lượng

- Tỷ lệ lỗi

- Mức sử dụng tài nguyên

- Thời gian phản hồi

Các cơ chế lưu vào bộ nhớ đệm, cân bằng tải, khả năng mở rộng và chuyển đổi dự phòng hiệu quả là rất quan trọng để duy trì hiệu suất máy chủ phản hồi nhanh và đáng tin cậy.

Phân tích số liệu phản hồi của máy chủ giúp xác định các điểm lỗi, đảm bảo trải nghiệm của người dùng được tối ưu ngay cả khi tải nặng.

Kiểm tra khả năng phục hồi cũng rất quan trọng. Nó giúp bạn hiểu được cách mà website hoạt động dưới áp lực trước khi người dùng của bạn sử dụng nó.

Kiểm tra bảo mật

Bước cuối cùng trong kiểm thử web chính là kiểm tra bảo mật. Đảm bảo rằng ứng dụng web của bạn phải được bảo vệ khỏi sự truy cập trái phép và các hành động có hại do virus tấn công hoặc tác động từ các phần mềm có hại khác.

Kiểm tra bảo mật cho các ứng dụng web bao gồm các hoạt động như:

- Kiểm tra xem các trang bảo mật có thể được truy cập mà không được phép hay không.

- Kiểm tra xem các phiên mở có bị đóng sau khi người dùng liên tục không hoạt động không

- Xác minh SSL của ứng dụng

- Đảm bảo rằng không thể tải xuống tệp bị hạn chế nếu không có sự cho phép.

Danh sách kiểm tra bảo mật sẽ gồm:

- Truyền tải an toàn

- Xác thực

- Quản lý phiên

- Uỷ quyền

- Mật mã

- Xác nhận dữ liệu

- Từ chối dịch vụ

- Kiểm tra chức năng cụ thể

- Xử lý lỗi

Một số thử nghiệm mà bạn nên thực hiện bao gồm:

- Kiểm tra bằng cách sao chép và dán URL nội bộ vào thanh địa chỉ của trình duyệt mà không cần đăng nhập để kiểm tra xem các trang nội bộ có mở mà không có thông tin xác thực hay không.

- Nếu bạn đang đăng nhập bằng thông tin xác thực của mình và khám phá các trang nội bộ thì hãy thử sửa đổi trực tiếp các tuỳ chọn URL, điều này cần bị từ chối lập tức.

- Hãy thử nhập một số thông tin không hợp lệ vào các trường như: Tên người dùng, mật khẩu, số điện thoại, địa chỉ và xem cách mà website phản hồi với thông tin nhập không hợp lệ.

- Không người dùng nào có thể truy cập bất cứ thư mục hoặc tệp web nào nếu không có tuỳ chọn tải xuống.

- Xác minh CAPTCHA để tự động đăng nhập bằng lệnh.

- Xác minh xem SSL có đang được sử dụng để bảo mật web hay không. Nếu có một thông báo đầy đủ sẽ được gửi tới người dùng khi họ chuyển từ các trang HTTP:// không bảo mật sang các trang HTTPS:// bảo mật và ngược lại.

- Mọi giao dịch thông báo lỗi và vi phạm bảo mật phải được ghi lại trong tệp nhật ký.

Trên đây là một số bước cơ bản trong kiểm thử web mà ai cũng nên biết. Là đơn vị cung cấp dịch vụ thiết kế website theo yêu cầu uy tín tại Việt Nam, Bizfly tự tin mang đến cho người dùng sản phẩm chất lượng nhất. Đội ngũ lập trình viên, kiểm thử web của chúng tôi giàu kinh nghiệm đảm bảo website hoạt động mượt mà trước khi bàn giao. Để được tư vấn, hỗ trợ về thiết kế website, vui lòng để lại câu hỏi tại đây hoặc gọi tới hotline của chúng tôi.