Đối thủ cạnh tranh gián tiếp và những lưu ý doanh nghiệp cần biết

Đối thủ cạnh tranh gián tiếp là những doanh nghiệp không cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ hoàn toàn giống, nhưng vẫn có thể đáp ứng nhu cầu tương tự của khách hàng. Điều này làm ảnh hưởng đến thị phần của doanh nghiệp.

Khác với đối thủ cạnh tranh trực tiếp, đối thủ gián tiếp thường là lựa chọn thay thế hoặc thay thế cho khách hàng. Việc xác định rõ và phân tích đối thủ cạnh tranh gián tiếp giúp doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược, duy trì lợi thế cạnh tranh hiệu quả.

Khái niệm đối thủ cạnh tranh gián tiếp 

Đối thủ cạnh tranh gián tiếp là những doanh nghiệp cung cấp sản phẩm khác nhau nhưng có thể đáp ứng cùng một nhu cầu của khách hàng hoặc giải quyết cùng một vấn đề.

Việc xác định đối thủ cạnh tranh gián tiếp giữ vai trò then chốt trong định hướng chiến lược kinh doanh, giúp doanh nghiệp phát triển sản phẩm phù hợp và phản ứng kịp thời với biến động thị trường. Hiểu rõ đối thủ gián tiếp cũng giúp doanh nghiệp nhận diện cơ hội mở rộng thị phần, nâng cao chất lượng dịch vụ và gia tăng lợi thế cạnh tranh so với đối thủ khác.

Để tận dụng cơ hội này, doanh nghiệp có thể điều chỉnh chiến lược hoặc thậm chí hợp tác, sáp nhập nhằm nâng cao sức cạnh tranh.

Việc xác định và nghiên cứu đối thủ cạnh tranh gián tiếp rất quan trọng trong chiến lược kinh doanh với ba lý do chính:

• Giúp có cái nhìn sâu sắc hơn về thị trường, từ đó định hình, đón đầu và tạo ra xu hướng nâng cao lợi thế cạnh tranh.

• Qua phân tích mục tiêu, chiến lược, cách thức hoạt động, thành công và thất bại của đối thủ, doanh nghiệp thu thập được thông tin quý giá để hoàn thiện kế hoạch và chiến lược của mình.

• Xác định thách thức, tìm kiếm cơ hội để từ đó xây dựng chiến lược cạnh tranh hiệu quả và phù hợp.

Các cách thường dùng để xác định đối thủ cạnh tranh gián tiếp

Sau khi nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xác định đối thủ cạnh tranh gián tiếp, bạn có thể áp dụng những bước sau để phát hiện ""kẻ thù ngầm"" của doanh nghiệp mình một cách chính xác:

Nghiên cứu từ khóa

Nghiên cứu từ khóa là bước đầu tiên và quan trọng giúp xác định đối thủ cạnh tranh gián tiếp dựa trên các từ khóa mà khách hàng tiềm năng thường xuyên tìm kiếm. Các công cụ như Google Trends hay Công cụ lập kế hoạch từ khóa của Google Ads cho phép theo dõi xu hướng tìm kiếm, từ đó nhận diện các doanh nghiệp đang cạnh tranh trong cùng nhóm từ khóa.

Nghiên cứu nội dung thân thiện với công cụ tìm kiếm (SEO)

Nội dung tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO) giúp doanh nghiệp nâng cao thứ hạng trên kết quả tìm kiếm, là dấu hiệu nhận biết đối thủ cạnh tranh gián tiếp. Việc đánh giá nội dung SEO của đối thủ giúp bạn nắm bắt các chiến lược từ khóa và chủ đề mà họ tập trung, từ đó phát hiện các thị trường ngách đang bị cạnh tranh.

Yếu tố khác cần nghiên cứu

Ngoài hai phương pháp trên, việc phân tích các yếu tố khác giúp bạn hiểu sâu hơn về đối thủ cạnh tranh gián tiếp và đánh giá chính xác ảnh hưởng của họ trên thị trường.

Năm yếu tố quan trọng cần nghiên cứu bao gồm:

• Tổng quan về doanh nghiệp đối thủ: Hiểu rõ cấu trúc, quy mô, lĩnh vực hoạt động để đánh giá phạm vi và mức độ ảnh hưởng.
• Sản phẩm/Dịch vụ của đối thủ: Phân tích đặc điểm, tính năng, giá cả để xác định điểm mạnh và điểm yếu, từ đó tối ưu sản phẩm của bạn.
• Kênh phân phối: Xem xét các kênh bán hàng như bán lẻ, trực tuyến, đại lý và cách họ quản lý để tối ưu kênh phân phối của bạn.
• Truyền thông của đối thủ: Đánh giá chiến lược marketing online và offline, các kênh truyền thông và cách họ tạo ảnh hưởng đến khách hàng tiềm năng.
• Khách hàng và nhận thức của họ về đối thủ: Thu thập phản hồi và đánh giá khách hàng để hiểu điểm mạnh, điểm yếu của đối thủ trong mắt khách hàng, từ đó điều chỉnh chiến lược kinh doanh.

Phương pháp phân tích đối thủ cạnh tranh gián tiếp của doanh nghiệp

Sau khi xác định đối thủ cạnh tranh gián tiếp, việc phân tích sâu vai trò và mức độ ảnh hưởng của họ giúp doanh nghiệp định hướng và điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp.

Phân tích sản phẩm

Phân tích sản phẩm đối thủ tập trung đánh giá đặc tính, ưu điểm và hạn chế dựa trên nhu cầu thực tế của khách hàng. Điều này giúp bạn hiểu rõ điểm nổi bật và yếu kém của sản phẩm đối thủ.

Cách thực hiện bao gồm phân tích lượng sản phẩm bán ra, mức độ chấp nhận thị trường, đồng thời thu thập phản hồi khách hàng thông qua đánh giá trực tuyến hoặc khảo sát nhằm xác định điểm mạnh và điểm yếu.

Cách tiếp cận khách hàng

Hiểu cách đối thủ tiếp cận khách hàng giúp bạn điều chỉnh chiến lược phù hợp với nhu cầu thị trường mục tiêu. Bạn nên trả lời các câu hỏi sau để khai thác thông tin về mức độ hài lòng và kỳ vọng của khách hàng:

• Sản phẩm và dịch vụ của đối thủ có đáp ứng đầy đủ nhu cầu và mong muốn cụ thể của khách hàng không?

• Khách hàng hiện tại có hài lòng và trung thành với sản phẩm/dịch vụ của đối thủ không?

• Những điểm yếu hoặc hạn chế nào khiến khách hàng không hài lòng hoặc có thể chuyển sang sản phẩm khác?

Thông tin này giúp bạn cải thiện sản phẩm, tận dụng điểm yếu của đối thủ để tạo lợi thế cạnh tranh nổi bật trong lòng khách hàng.

Phân tích SWOT

Phân tích SWOT cung cấp cái nhìn toàn diện về đối thủ cạnh tranh gián tiếp bằng cách đánh giá điểm mạnh (Strengths), điểm yếu (Weaknesses), cơ hội (Opportunities) và thách thức (Threats) của họ trên thị trường.

Ví dụ điển hình về đối thủ cạnh tranh gián tiếp

Netflix và truyền hình cáp là đối thủ gián tiếp. Dù cả hai đều cung cấp nội dung video, Netflix là dịch vụ phát trực tuyến, còn truyền hình cáp là dịch vụ phát sóng truyền thống. Vì cùng phục vụ nhu cầu giải trí nên họ cạnh tranh gián tiếp với nhau.

Ngoài ra, phân loại theo mức giá cũng thể hiện sự cạnh tranh gián tiếp. Starbucks và Dunkin' Donuts đều cung cấp cà phê và bữa sáng nhưng hướng đến đối tượng khách hàng khác nhau. Starbucks tập trung khách hàng cao cấp với trải nghiệm cà phê sang trọng, trong khi Dunkin' Donuts cung cấp lựa chọn giá cả phải chăng hơn.

Dưới đây là một số ví dụ minh họa cho cạnh tranh gián tiếp:

• Các nền tảng học trực tuyến (như Udemy) và các cơ sở giáo dục truyền thống (trường đại học): cùng phục vụ nhu cầu học tập nhưng theo phương thức khác nhau.

• Ứng dụng Uber và các loại phương tiện công cộng: đều giúp di chuyển nhưng bằng hình thức sử dụng khác biệt.

• Nền tảng mua sắm trực tuyến và cửa hàng truyền thống: đáp ứng nhu cầu mua sắm qua các hình thức giao dịch khác nhau.

• Dịch vụ chia sẻ xe và công ty cho thuê xe: cung cấp giải pháp di chuyển với hình thức phục vụ khác biệt.

• Dịch vụ giao hàng bữa ăn và cửa hàng tạp hóa: cùng phục vụ nhu cầu ăn uống nhưng qua các hình thức cung cấp khác nhau.

Coca-Cola và Pepsi là đối thủ trực tiếp trong thị trường nước giải khát có ga, nhưng tại Việt Nam, Tân Hiệp Phát được xem là đối thủ cạnh tranh gián tiếp của cả hai.

Không tập trung vào nước có ga, Tân Hiệp Phát phát triển các sản phẩm trà như C2, Ô Long, Dr. Thanh cùng nước ép trái cây và sản phẩm từ VinaMilk, tạo ra ảnh hưởng gián tiếp lên thị phần nước giải khát của Coca-Cola và Pepsi.

Trên đây là toàn bộ thông tin về "Đối thủ cạnh tranh gián tiếp và những lưu ý doanh nghiệp cần biết". Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ hữu ích cho vận hành và tối ưu doanh nghiệp của bạn.