KPI có vai trò quan trọng trong quá trình đánh giá thành tích riêng của từng nhân sự và định hình mục tiêu chung của tổ chức. Giúp nhà quản trị đo lường hiệu suất, đưa ra những phương án thúc đẩy nhân sự hiệu quả hơn.
Vậy cụ thể, KPI là gì? Làm thế nào để xây dựng được chỉ số KPI hiệu quả cho doanh nghiệp? Vấn đề này sẽ được Bizfly trả lời trong bài viết dưới đây.
KPI (Key Performance Indicator) hay chỉ số đánh giá hiệu quả công việc là một công cụ giúp đo lường hiệu suất công việc và đánh giá mức độ hoàn thành mục tiêu công việc thông qua số liệu, chỉ tiêu định lượng, tỷ lệ,... được hiển thị với mục đích phản ánh hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
KPI là gì?
Các nhà quản lý sẽ áp dụng chỉ số KPI này để đánh giá, tính toán và trả lương cho nhân viên nên các chỉ tiêu KPI phải phù hợp với từng chức năng của vị trí, bộ phận thuộc doanh nghiệp. KPI thường được thiết lập theo phương pháp BSC (phương pháp bảng điểm cân bằng).
Theo phương pháp này, các chiến lược của doanh nghiệp sẽ được cụ thể hóa thành những mục tiêu chiến lược trong bản đồ bao gồm các mục tiêu là tài chính, quy trình nội bộ, khách hàng và học hỏi phát triển.
Bạn nên nắm rõ được các loại KPI sau để có thể nắm chắc được kiến thức về chỉ số này.
KPI mang tính chiến thuật là các chỉ tiêu KPI sẽ được gắn với những hoạt động nhỏ hơn mang tính chiến thuật để giúp doanh nghiệp, công ty có thể tiến gần hơn với việc hoàn thành các mục tiêu chiến lược.
Ví dụ: Chỉ tiêu KPI chiến lược là phải đạt được doanh thu hàng năm là 100 tỷ. Để có thể hoàn thành được mục tiêu chiến lược đó thì doanh nghiệp cần phải có được 400 hợp đồng với giá trị trung bình là 250 triệu/năm.
Phân loại KPI theo 2 hình thức mang tính chiến thuật và chiến lược
Và để có được 400 khách hàng đăng ký hợp đồng với doanh nghiệp thì KPI cho phòng Marketing cần phải đảm bảo tạo ra khoảng 20.000 khách hàng tiếp cận thông qua các kênh khác nhau như Fanpage, Website hay các trang mạng xã hội khác. Chỉ tiêu khách hàng tiếp cận cũng có thể được chia nhỏ thêm để phân bổ cho các nhân viên phụ trách có chức năng và công việc tương tự.
Ví dụ: 5.000 khách hàng tiếp cận qua website, 5.000 khách hàng tiếp cận qua fanpage và 10.000 khách hàng tiếp cận qua các trang mạng xã hội khác.
Các chỉ tiêu KPI sẽ được gắn với những mục tiêu mang tính chiến lược như doanh thu, lợi nhuận, thương hiệu, thị phần, profit, marketing share,.. sẽ được coi là KPI mang tính chiến lược. Những chỉ tiêu này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống còn của doanh nghiệp đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện được các chiến lược mục tiêu mà công ty đã đề ra.
Ví dụ: Chi tiêu KPI chiến lược là phải đạt doanh thu hàng năm là 100 tỷ. Nếu mục tiêu chiến lược này không đạt được hiệu quả thì lợi nhuận sẽ không được đảm bảo, công ty bị ảnh hưởng, nhà đầu tư sẽ rút vốn và thị phần có thể sẽ rơi vào tay của các công ty khác.
Trước khi xác định được ưu và nhược điểm khi triển khai KPI, bạn cần xác định được tầm quan trọng của chỉ số KPI trong việc đánh giá hiệu suất công việc đối với sự phát triển của doanh nghiệp:
Tìm hiểu một cách tổng quan nhất về ưu và nhược điểm khi triển khai KPI sẽ giúp bạn xây dựng thành công hệ thống KPI với mức độ tin cậy cao nhất. Trước hết là về những ưu điểm của chỉ số KPI:
Ưu và nhược điểm của chỉ số KPI
Dù mang đến vô số những lợi ích và có tầm quan trọng nhất định đối với doanh nghiệp nhưng bên cạnh những ưu điểm nói trên thì bạn cũng nên tìm hiểu qua những nhược điểm để nắm được toàn diện ưu và nhược điểm khi triển khai KPI:
Để xác định chính xác người hoặc bộ phận phụ trách xây dựng KPI, bạn có thể thực hiện theo hai cách cơ bản như sau.
Người xây dựng KPI là trưởng bộ phận/phòng/ban
Đây là người hiểu rõ nhất và tổng quan nhất các nhiệm vụ, yêu cầu của từng vị trí, chức danh trong bộ phận/phòng/ban. Việc xây dựng KPI nên được đảm nhận bởi những nhà quản lý thấp hơn trong các trường hợp phòng ban quá lớn.
Xác định người/bộ phận xây dựng KPI
Ưu điểm của phương pháp này đó là tính khả thi của các chỉ số KPI sẽ cao hơn khi tự xây dựng hệ thống KPI cho phòng/ban của mình đồng thời thể hiện được rõ từng chức năng, nhiệm vụ của từng vị trí thuộc phòng, ban. Tuy nhiên, đây lại là phương pháp thiếu khách quan dẫn đến việc xây dựng mục tiêu thấp và cần phải được giám sát bởi những người có chuyên môn.
Người xây dựng KPI là các nhà chuyên môn hoặc bộ phận chuyên trách
Đây là phương pháp có tính khách quan, khoa học và khắc phục được những hạn chế của phương pháp trên. Tuy nhiên, phương pháp này không thể đảm bảo được mức độ chính xác của từng nhiệm vụ, từng chức năng của từng vị trí trong bộ phận/phòng/ban. Nhược điểm này chỉ được khắc phục khi có sự góp ý hay đánh giá của các bộ phận chức năng.
Như đã biết, từng vị trí thuộc bộ phận hay phòng ban của doanh nghiệp đều có từng chức năng và nhiệm vụ riêng biệt. Phần “mô tả công việc" của nhân viên đảm nhận vị trí chính là các trách nhiệm mà họ cần đảm bảo phải hoàn thành.
Xác định chức năng, nhiệm vụ từng bộ phận
Do đó, để xây dựng được một hệ thống KPI toàn diện, mang lại hiệu quả cao nhất trong việc đánh giá hiệu suất công việc của nhân viên, doanh nghiệp cần xác định rõ ràng và chính xác từng chức năng, từng nhiệm vụ cho từng bộ phận, từng phòng ban.
Với mỗi một chức danh, người xây dựng KPI cần xác định một số nhiệm vụ mà người đảm nhận chức danh, vị trí công việc liên quan mà người đó bắt buộc phải thực hiện. Xác định được từng chức danh nhiệm vụ của bộ phận chính là cách tạo ra cơ sở để xây dựng thành công các chỉ số KPIs quan trọng. Do đó, các nhiệm vụ được xác định và đưa ra phải cụ thể, rõ ràng và đảm bảo có thể thực hiện được.
Bước tiếp theo không thể thiếu trong quy trình xây dựng hệ thống KPI mà doanh nghiệp cần thực hiện đó là xác định hiệu suất của KPI.
KPIs của bộ phận
Người xây dựng KPI sẽ dựa trên cơ sở, chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận, từng phòng, ban để xây dựng các chỉ số KPIs chung đặc trưng cho toàn thể bộ phận, phòng ban. Đây là các chỉ số quan trọng bởi nó tạo cơ sở và tiền đề để xây dựng các chỉ số KPIs cho từng vị trí, từng chức danh.
Xác định hiệu suất của KPI
Hiệu suất của KPI cho từng vị trí chức danh
Tương đương với mức độ hoàn thành quy trình làm việc theo kết quả mà các điểm cho từng chỉ tiêu sẽ được xác định thành 2 đến 5 mức độ điểm số. Việc đánh giá sẽ trở nên khách quan hơn nếu mức độ điểm số xác định được càng nhiều. Tuy nhiên, nếu các mức độ điểm số bị chia quá nhỏ thì việc xác định điểm số, tổng điểm cuối cùng và đánh giá cuối cùng sẽ trở nên khó khăn.
Dựa trên các khung điểm cho từng chỉ tiêu đã được xác định, các nhà quản lý hoặc các trưởng bộ phận sẽ tiến hành tổng kết số điểm để đưa ra kết luận đồng thời đưa ra một số những điều chỉnh phù hợp cho hệ thống KPI. KPI sẽ được điều chỉnh linh hoạt tuỳ thuộc vào từng bộ phận, từng chức danh khác nhau trong doanh nghiệp. Doanh nghiệp cũng có thể tiến hành thuê chuyên gia tư vấn có nhiều kinh nghiệm và kết hợp cùng đánh giá của các nhân viên để có thể đưa ra mức điều chỉnh KPI phù hợp nhất.
Bên cạnh việc hiểu được KPI là gì thì cách xây dựng chỉ số KPI hiệu quả dưới đây là phần kiến thức mà bạn không nên bỏ lỡ.
Các tiêu chí BSC áp dụng cho KPI bao gồm:
Cách xây dựng chỉ số KPI theo quy trình BSC
Các tiêu chí SMART được áp dụng cho KPI bao gồm:
Sau đây là một số mẫu KPI cho các bộ phận mà doanh nghiệp có thể tham khảo để áp dụng vào mô hình của công ty mình:
Qua bài viết mà Bizfly chia sẻ dưới đây đã giúp bạn có thể hiểu rõ hơn KPI là gì? Cũng như mục đích xây dựng và các loại KPI phổ biến để có thể áp dụng tốt nhất cho việc đánh giá hiệu quả hoạt động và hoàn thành mục tiêu của từng bộ phận hay từng vị trí thuộc doanh nghiệp của bạn.
Quản lý đội ngũ bán hàng - Bứt phá doanh thu cùng Bizfly CRM
"Đo lường KPI chính xác 100% - nhanh chóng - đầy đủ - minh bạch"