Thu thập dữ liệu là gì? Các phương pháp thu thập dữ liệu chính xác

Thủy Nguyễn 10/01/2022

Thu thập dữ liệu được xem là hoạt động vô cùng quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp nào hiện nay nếu muốn phát triển mạnh mẽ trên thị trường hiện nay. Tuy nhiên không phải ai cũng nắm được phương pháp thu thập dữ liệu nhanh chóng. Vì vậy, trong bài viết hôm nay, Bizfly sẽ chia sẻ đến bạn đọc các phương pháp thu thập dữ liệu hiệu quả nhất.

Thu thập dữ liệu là gì?

Thu thập dữ liệu là một quá trình tổng hợp tất cả các thông tin từ nhiều nguồn khác nhau và lưu trữ chúng lại trong một hệ thống đã được thiết lập sẵn, sau đó cho phép một cá nhân hay tổ chức có thể trả lời câu hỏi có liên quan đến dữ liệu và đánh giá kết quả. Mục đích của việc thu thập dữ liệu đó là phục vụ cho việc phân tích, nghiên cứu, quản lý, kinh doanh hoặc đưa ra quyết định liên quan đến các lĩnh vực như khoa học, xã hội, kinh doanh...

Các nguồn dữ liệu có thể bao gồm các hình ảnh, văn bản, video, âm thanh, dữ liệu từ mạng xã hội, website hay các nguồn dữ liệu khác. Mục tiêu là thu thập những bằng chứng cho phép phân tích, nghiên cứu để từ đó đưa ra các câu trả lời đáng tin cây với những câu hỏi được đặt ra.

Quá trình thu thập dữ liệu có thể được thực hiện thông qua nhiều phương pháp khác nhau ví dụ như khảo sát, phân tích dữ liệu, thăm dò ý kiến, từ dữ liệu lớn (big data)...và các công cụ thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn trực tuyến. Việc thu thập dữ liệu đúng cách là vô cùng quan trọng bởi nó liên quan đến việc bảo đảm dữ liệu chính xác và đáng tin cậy để phục vụ cho các mục đích đề ra.

Thu thập dữ liệu là gì?

Thu thập dữ liệu là gì?

Tầm quan trọng của việc thu thập dữ liệu

Thu thập dữ liệu giữ một vai trò vô cùng quan trọng đối với quá trình nghiên cứu và đưa ra quyết định của nhiều lĩnh vực như khoa học và kỹ thuật, kinh doanh, giáo dục, y tế, chính trị...Sau đây là những giá trị mà hoạt động này mang lại:

Cung cấp thông tin

Dữ liệu được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau từ đó cung cấp các thông tin hữu ích cho việc ra quyết định của người dùng. Đây có thể là dữ liệu về thị trường, khách hàng, kiến thức kinh tế, xã hội, văn hóa...

Xác định xu hướng và mối quan hệ

Việc thu thập dữ liệu giúp cho mọi người có thể xác định được mối quan hệ và xu hướng giữa các yếu tố với nhau từ đó giúp cho nhà nghiên cứu có thể hiểu rõ về mối tương quan của những yếu tố này.

Đưa ra dự đoán

Từ những dữ liệu thu thập được thông qua quá trình phân tích, nghiên cứu, các nhà phân tích có thể đưa ra dự đoán về các xu hướng của nhiều lĩnh vực trong tương lai từ đó giúp các nhà quản lý lập kế hoạch và đưa ra quyết định chính xác hơn.

Cải thiện hiệu quả

Thông qua quá trình thu thập dữ liệu, các nhà quản trị sẽ hiểu rõ hơn về các hoạt động, công việc của họ từ đó cải thiện hiệu suất làm việc đạt kết quả tối ưu hơn.

Các phương pháp thu thập dữ liệu hiệu quả nhất hiện nay

Sau đây là những phương pháp cho phép mọi người có thể thu thập dữ liệu hiệu quả và chính xác nhất hiện nay:

Phương pháp lắng nghe mạng xã hội 

Lắng nghe mạng xã hội là phương pháp thu thập dữ liệu mang tính hiệu quả cao. Đây là quá trình thu thập thông tin từ các diễn đàn hay nền tảng xã hội về một chủ đề cụ thể. Các dữ liệu được thu thập bởi phương pháp này sẽ được tiến hành phân tích để từ đó tìm ra được xu hướng hiện nay cùng nhiều thông tin hữu ích. 

Phương pháp thu thập dữ liệu bằng cách lắng nghe mạng xã hội

Phương pháp thu thập dữ liệu bằng cách lắng nghe mạng xã hội 

Phương pháp phỏng vấn bằng thư 

Phương pháp thu thập dữ liệu bằng cách phỏng vấn qua thư hiện đang được ứng dụng rất rộng rãi hiện nay. Phương pháp này sẽ được thực hiện thông qua việc gửi các bảng câu hỏi đã được soạn sẵn đến các đối tượng mà doanh nghiệp muốn nghiên cứu và nhận câu trả lời nếu mọi việc đều suôn sẻ.

Đây được xem là phương pháp hữu hiệu khi áp dụng vào các trường hợp các đối tượng nghiên cứu ở quá xa, khó đối mặt, hay các khu dành riêng khó vào. Với phương pháp này, doanh nghiệp có thể điều tra được số lượng đơn vị cực lớn đồng thời tạo ra sự thuận lợi cho người hỏi.

Phương pháp quan sát 

Bằng cách ghi chép lại những sự kiện hay các hành vi ứng xử của con người trong cuộc sống hàng ngày hay trong một hoạt động bất kỳ một cách có kiểm soát, quan sát hiện đang là phương pháp thu thập dữ liệu được ứng dụng khá rộng rãi bởi nhiều doanh nghiệp. Với phương pháp quan sát, doanh nghiệp thu được chính xác những hình ảnh về hành vi tiêu dùng của khách hàng và lý giải cho các hành vi quan sát đó.

Phương pháp quan sát thường sẽ được sử dụng kết hợp với nhiều phương pháp khác để có thể chắc chắn hơn về mức độ chính xác của dữ liệu khi thực hiện các hoạt động kiểm tra chéo. Thu thập dữ liệu bằng phương pháp này có thể chia theo hai cách như sau:

Quan sát trực tiếp và gián tiếp:

  • Quan sát trực tiếp là việc tiến hành quan sát các sự kiện, hành động đang được diễn ra.
  • Quan sát gián tiếp là việc tiến hành quan sát các tác động hay kết quả của một hành vi chứ không phải quan sát trực tiếp hành vi đó.

Quan sát ngụy trang và công khai:

  • Quan sát ngụy trang được hiểu là cách quan sát, nghiên cứu các đối tượng mà chính họ cũng không biết mình đang trở thành đối tượng được quan sát.
  • Quan sát công khai là cách quan sát, nghiên cứu các đối tượng và họ biết rằng mình đang là đối tượng được quan sát.
  • Các công cụ quan sát được sử dụng có thể là các thiết bị quan sát hoặc chính con người. Con người sẽ sử dụng các giác quan của mình để thực hiện việc quan sát đối tượng nghiên cứu còn quan sát bằng thiết bị sẽ sử dụng các công cụ như máy đếm, máy đọc quét,... 

Phương pháp thu thập dữ liệu bằng cách quan sát

Phương pháp thu thập dữ liệu bằng cách quan sát 

Phương pháp phỏng vấn cá nhân trực tiếp 

Nhân viên nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu phỏng vấn cá nhân trực tiếp bằng cách gặp mặt trực tiếp các đối tượng điều tra và phỏng vấn họ bằng bảng câu hỏi đã được thiết lập sẵn. Để áp dụng được phương pháp này, bạn cần phải đưa ra cho khách hàng những câu hỏi đơn giản, ngắn gọn và dễ trả lời. Ứng dụng tốt phương pháp này, nhân viên sẽ thuyết phục được khách hàng đưa ra câu trả lời, giải thích rõ ràng về câu trả lời đó trước khi điền vào phiếu điều tra.

Phương pháp thu thập dữ liệu điều tra thăm dò 

Với phương pháp điều tra thăm dò, doanh nghiệp sẽ tiến hành thu thập các thông tin, dữ liệu khách hàng thông qua công cụ chủ yếu là “Bảng câu hỏi" với những câu hỏi đã được thiết lập sẵn. Và khách hàng sẽ là người tự đưa ra các câu trả lời hay các thông tin vào trong bảng.

Phương pháp thảo luận nhóm 

Thảo luận nhóm là một phương pháp thu thập dữ liệu hiệu quả được nhiều doanh nghiệp áp dụng. Cách làm này thường được nghiên cứu cố định với các đối tượng là con người, các hộ gia đình hay các doanh nghiệp thông qua một bảng câu hỏi đã được thiết lập từ trước.

Mỗi một thành viên trong nhóm sẽ được cung cấp một cuốn nhật ký hoặc một thiết bị điện tử để tự mình ghi chép lại hoặc ghi hình lại các mục liên hệ. Phương pháp này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí hiệu quả mà còn giúp việc phân tích được tiến hành lâu dài hơn và liên tục hơn.

Phương pháp thử nghiệm 

Phương pháp thử nghiệm sẽ được chia thành hai loại chính bao gồm:

  • Thử nghiệm trong phòng thí nghiệm: Loại phương pháp này sẽ giúp doanh nghiệp có thể quan sát và đo lường được các phản ứng tâm lý và hành vi khách hàng.
  • Thử nghiệm tại hiện trường: Là loại phương pháp thu thập dữ liệu giúp doanh nghiệp quan sát và đo lường được thái độ và phản ứng của khách hàng trước những thay đổi bất ngờ của doanh nghiệp.

Phương pháp thu thập dữ liệu bằng thử nghiệm

Phương pháp thu thập dữ liệu bằng thử nghiệm 

Phương pháp phỏng vấn điện thoại 

Khi thực hiện thu thập dữ liệu bằng phương pháp phỏng vấn điện thoại, nhân viên phỏng vấn sẽ trực tiếp điều tra các đối tượng cần nghiên cứu bằng một số câu hỏi đã được thiết lập sẵn.

Các đối tượng có thể áp dụng được phương pháp này đó là các cơ quan xí nghiệp, các đối tượng phân tán đều trên địa bàn hay những người có thu nhập cao để tiết kiệm chi phí. Với phương pháp này, doanh nghiệp có thể thiết lập được mối quan hệ tốt đẹp hơn với các đối tượng nghiên cứu.

Việc ứng dụng các phương pháp thu thập dữ liệu đang ngày càng trở nên đa dạng, phổ biến và được dùng nhiều trong các công trình nghiên cứu của nhiều doanh nghiệp. Với những kiến thức Bizfly chia sẻ trong bài viết trên bạn đã tìm ra cho mình một phương pháp phù hợp và có khả năng mang đến hiệu quả cao nhất.

Chia sẻ bài viết

Nhận ngay tin tức mới nhất từ Bizfly

Nhận ngay tin tức mới nhất từ Bizfly