E-commerce (Thương mại điện tử) là gì? Lợi ích, thách thức E-commerce

Mô hình kinh doanh mua bán qua E-commerce (thương mại điện tử) ngày càng phổ biến. Vậy E-commerce là gì? Nó mang lại những lợi ích gì? Ở Việt Nam, những sàn E-commerce nào đang nổi bật và dễ kiếm tiền nhất? Hãy cùng Bizfly khám phá ngay trong bài viết dưới đây.

E-Commerce là gì?

E-Commerce, hay Thương mại điện tử, là mô hình kinh doanh trong đó cá nhân hoặc doanh nghiệp thực hiện các hoạt động trao đổi, mua bán hàng hóa trên nền tảng internet. Một số mô hình phổ biến của E-Commerce hiện nay bao gồm:

• Mô hình kinh doanh B2B (Business to Business): Thương mại điện tử diễn ra giữa các doanh nghiệp với nhau.
• Mô hình kinh doanh B2C (Business to Consumer): Thương mại điện tử giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng cuối cùng.
• Mô hình kinh doanh C2C (Consumer to Consumer): Giao dịch thương mại điện tử giữa các cá nhân với nhau.

Để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn các hình thức giao dịch trong thương mại điện tử, sau đây là phân loại chi tiết một số mô hình E-commerce phổ biến:

• Mô hình B2B (Business to Business): Giao dịch điện tử giữa các doanh nghiệp.
• Mô hình B2C (Business to Consumer): Mô hình phổ biến nhất, doanh nghiệp trực tiếp bán sản phẩm hoặc dịch vụ cho người tiêu dùng cá nhân thông qua website hoặc ứng dụng thương mại điện tử như Shopee, Lazada.
• Mô hình C2C (Consumer to Consumer): Cho phép cá nhân trao đổi, mua bán hàng hóa với nhau qua các nền tảng trung gian như chợ trực tuyến, mạng xã hội.
• Mô hình C2B (Consumer to Business): Người tiêu dùng cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ cho doanh nghiệp.
• Mô hình Social Commerce (Thương mại xã hội): Kết hợp thương mại điện tử với mạng xã hội, cho phép người dùng mua hàng trực tiếp trên các nền tảng như Facebook, Instagram hoặc TikTok Shop. Đây là xu hướng phát triển bán hàng được ưa chuộng nhờ tính tương tác cao và tận dụng mạng xã hội hiệu quả.

Lợi ích của E-Commerce là gì?

E-Commerce mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả người bán và người mua trong cuộc sống cũng như hoạt động kinh doanh hiện đại:

Đối với người mua

• Mua sắm tiện lợi 24/7: Người mua có thể đặt hàng bất kỳ lúc nào, từ bất kỳ đâu chỉ với thiết bị kết nối internet, không bị giới hạn thời gian hoặc không gian như cửa hàng truyền thống.
• So sánh giá và đa dạng lựa chọn: Các sàn thương mại điện tử cho phép người mua so sánh giá từ nhiều cửa hàng, lựa chọn mẫu mã phong phú với nhiều thương hiệu khác nhau.
• Thông tin sản phẩm minh bạch, đánh giá khách quan: Người dùng dễ dàng xem thông tin sản phẩm chi tiết, hình ảnh và nhận xét từ khách hàng trước để đưa ra quyết định chính xác.
• Chính sách đổi trả linh hoạt, bảo vệ quyền lợi: Hầu hết sàn TMĐT lớn đều hỗ trợ đổi trả trong 7-10 ngày nếu sản phẩm không đúng mô tả hoặc bị lỗi, giúp khách hàng an tâm hơn.
• Tiếp cận thị trường toàn cầu: Người mua dễ dàng đặt hàng từ các quốc gia khác nhau như Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ... mở rộng lựa chọn và sở hữu sản phẩm chất lượng quốc tế.

Đối với người bán

• Tiết kiệm chi phí vận hành: Người bán không cần đầu tư lớn vào mặt bằng, nhân sự hay kho bãi nhờ kinh doanh trực tuyến.
• Mở rộng thị trường trong nước và quốc tế: Qua các nền tảng TMĐT, doanh nghiệp tiếp cận khách hàng trên toàn quốc và cả quốc tế, giúp tăng doanh thu.
• Tự động hóa quy trình bán hàng và quản lý đơn: Nhiều sàn TMĐT cung cấp công cụ quản lý đơn hàng, thanh toán, vận chuyển, giúp người bán giảm tải công việc và nâng cao hiệu quả vận hành, tập trung cải tiến sản phẩm và dịch vụ.
• Nâng cao chất lượng chăm sóc khách hàng: Các nền tảng đi kèm hệ thống hỗ trợ 24/7 qua email, chat hoặc hotline, giúp người bán phản hồi nhanh và chuyên nghiệp, tăng sự hài lòng và trung thành của khách hàng.

Bên cạnh lợi ích cho người mua và người bán, E-Commerce còn thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo việc làm cho nhiều nhóm lao động như các bạn trẻ khởi nghiệp, mẹ bỉm sữa làm việc tại nhà, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống nhờ tiết kiệm thời gian và chi phí mua sắm.

Một số hạn chế của E-Commerce

Dù mang lại nhiều lợi ích, thương mại điện tử vẫn có một số hạn chế mà cả người bán và người mua nên lưu ý để cải thiện trải nghiệm:

Khó xây dựng lòng tin tuyệt đối từ khách hàng

Do giao dịch hoàn toàn trực tuyến, khách hàng không thể trực tiếp xem, sờ hay kiểm tra sản phẩm trước khi mua, khiến mức độ tin tưởng bị hạn chế, đặc biệt với sản phẩm giá trị cao như điện tử hay thời trang cao cấp.

Để khắc phục, doanh nghiệp ngày càng áp dụng công nghệ tiên tiến như CRM kết hợp chatbot tự động nhằm phản hồi nhanh các thắc mắc và hỗ trợ khách hàng hiệu quả.

BizChatAI sử dụng trí tuệ nhân tạo để nâng cao trải nghiệm mua sắm và giảm thiểu rủi ro mất khách do phản hồi chậm.

Cạnh tranh gay gắt

Thị trường E-Commerce phát triển nhanh, thu hút nhiều người bán và người mua, khiến cạnh tranh ngày càng quyết liệt trên từng nền tảng. Người bán phải liên tục cải tiến sản phẩm, điều chỉnh giá và chiến lược marketing để giữ chân khách hàng.

Nhiều doanh nghiệp tập trung xây dựng thương hiệu riêng, tối ưu trải nghiệm khách hàng, cùng các chương trình khuyến mãi hấp dẫn.

Không thể giao dịch khi website gặp sự cố

E-Commerce phụ thuộc hoàn toàn vào hạ tầng kỹ thuật như website, ứng dụng để thực hiện giao dịch. Khi xảy ra sự cố như lỗi server, gián đoạn mạng hay tấn công mạng, hoạt động kinh doanh sẽ bị ngưng trệ, ảnh hưởng doanh thu và uy tín.

Để giảm thiểu, doanh nghiệp và nền tảng đầu tư hệ thống hosting chất lượng, sao lưu dữ liệu định kỳ và có đội ngũ kỹ thuật hỗ trợ nhanh. Việc thông báo sớm cho khách hàng khi có sự cố cũng góp phần duy trì niềm tin.

Rủi ro gian lận và bảo mật thông tin kém

Để đảm bảo an toàn, các sàn và người dùng nên áp dụng biện pháp bảo mật như mã hóa SSL, xác thực đa yếu tố (MFA), kiểm tra thường xuyên bảo mật hệ thống. Người dùng cần nâng cao cảnh giác, bảo vệ mật khẩu và chỉ giao dịch qua kênh thanh toán chính thống. Việc dùng hệ thống thanh toán uy tín cùng cập nhật phần mềm thường xuyên là cách hiệu quả nhất để giảm thiểu rủi ro.

Thách thức khi tham gia E-Commerce tại Việt Nam

Bên cạnh cơ hội từ phát triển công nghệ và thay đổi nhu cầu người dùng, E-Commerce tại Việt Nam còn phải đối mặt với một số thách thức sau:

Cạnh tranh nội địa và quốc tế khốc liệt: Nhiều sàn TMĐT được đầu tư mạnh, trong đó có các ông lớn nước ngoài với nguồn lực lớn, tạo áp lực cạnh tranh lớn cho doanh nghiệp Việt.

Vấn đề niềm tin người tiêu dùng: Sản phẩm giả, hàng nhái tràn lan khiến khách hàng khó yên tâm khi mua online. Các sàn gặp khó khăn trong kiểm soát và xử lý khiếu nại, ảnh hưởng uy tín chung.

Phương thức thanh toán trực tuyến chưa phổ biến, còn nhiều bất cập: Tỷ lệ sử dụng thanh toán điện tử còn thấp, đặc biệt ở vùng nông thôn. Rủi ro về an toàn thanh toán như lừa đảo, đánh cắp thông tin khiến nhiều người e dè khi thanh toán trực tuyến.

Hạn chế hạ tầng logistics và dịch vụ chăm sóc khách hàng: Giao hàng đến vùng xa còn chậm hoặc chi phí cao làm giảm trải nghiệm khách. Đội ngũ hỗ trợ khách hàng cũng thiếu chuyên nghiệp, xử lý khiếu nại chưa hiệu quả ở một số nơi.

Top 5 sàn E-Commerce lớn nhất Việt Nam 2024

TikTok Shop

TikTok Shop là kênh bán hàng mới nổi trên mạng xã hội TikTok, thu hút đông đảo người dùng trẻ nhờ sự sáng tạo và tính tương tác cao. Đây là xu hướng thương mại điện tử phát triển nhanh nhất hiện nay tại Việt Nam.

Ưu điểm nổi bật của TikTok Shop là khả năng livestream bán hàng giúp người bán tương tác trực tiếp với khách, tạo sự tin tưởng và kích thích mua sắm. Với trợ giá hấp dẫn, chính sách hoàn trả rõ ràng và hệ thống quản lý đánh giá nghiêm ngặt, TikTok Shop ngày càng trở thành lựa chọn ưa thích của người bán hướng đến nhóm khách hàng trẻ năng động.

Tuy nhiên, do còn mới nên nền tảng này còn hạn chế về các công cụ hỗ trợ bán hàng và quản lý chuyên sâu, đồng thời vẫn tiềm ẩn một số rủi ro về lừa đảo, yêu cầu người bán mới cần thận trọng và xây dựng uy tín.

Shopee

Shopee hiện là sàn TMĐT hàng đầu Việt Nam với lượng người dùng rộng lớn và đa dạng ngành hàng. Shopee được yêu thích nhờ giao diện thân thiện, dễ sử dụng, nhiều chương trình khuyến mãi và chính sách miễn phí vận chuyển hấp dẫn.

Điểm mạnh của Shopee là hệ sinh thái hỗ trợ người bán hiệu quả và mạng lưới logistics phát triển mạnh giúp đơn hàng giao nhanh trên toàn quốc.

Cùng lúc đó, Shopee cũng gặp một số vấn đề như tồn tại hàng giả, hàng nhái và có những gian hàng chưa minh bạch về lượt mua, đánh giá. Ngoài ra, khách hàng ở vùng sâu vùng xa cũng phản ánh tình trạng giao hàng chậm, cùng với một số lỗi giao diện gây khó khăn khi sử dụng.

Lazada

Lazada là một trong những sàn TMĐT lâu đời và uy tín tại Việt Nam, tập trung vào sản phẩm chính hãng, đa dạng với chất lượng được đảm bảo. Sàn nổi bật với chương trình khuyến mãi hấp dẫn, giao hàng nhanh và dịch vụ chăm sóc khách hàng tận tâm.

Dù giá sản phẩm trên Lazada đôi khi cao hơn do cam kết chất lượng và ít chương trình miễn phí vận chuyển, vẫn còn tình trạng hàng nhái hoặc sản phẩm lỗi gây ảnh hưởng trải nghiệm khách hàng.

Tiki

Tiki nổi bật với thương hiệu uy tín, tập trung vào điện máy, sách, thời trang, thực phẩm và chú trọng chất lượng sản phẩm cùng dịch vụ khách hàng tận tâm. Tiki được đánh giá cao về tốc độ giao hàng nhanh chóng và chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp.

Ưu điểm của Tiki là sản phẩm chính hãng với cam kết rõ ràng. Tuy nhiên, sàn có ít chương trình khuyến mãi hơn các đối thủ và giá sản phẩm thường cao hơn.

Sendo

Sendo là sàn TMĐT tập trung hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt doanh nghiệp mới thành lập, giúp họ tiếp cận thị trường trực tuyến hiệu quả. Sàn chú trọng sản phẩm chất lượng và nhiều chương trình khuyến mãi dành riêng cho doanh nghiệp.

Ưu điểm của Sendo gồm hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nội địa và tạo môi trường kinh doanh an toàn, uy tín cho người bán và mua. Tuy nhiên, Sendo vẫn còn hạn chế về đa dạng sản phẩm và giao diện chưa thực sự thân thiện với người dùng.

Xem thêm: Xu hướng thương mại điện tử dành cho doanh nghiệp B2B

Q&A: E-commerce

Phân biệt E-commerce và E-business

E-commerce là hoạt động thương mại điện tử tập trung vào giao dịch mua bán sản phẩm và dịch vụ trực tuyến giữa các bên như doanh nghiệp với doanh nghiệp, doanh nghiệp với người tiêu dùng hoặc giữa các cá nhân.

Trong khi đó, E-business rộng hơn, không chỉ bao gồm giao dịch thương mại điện tử mà còn các hoạt động quản lý, sản xuất, marketing, dịch vụ hỗ trợ kinh doanh được thực hiện qua công nghệ thông tin.

Ngành nào thích hợp áp dụng E-Commerce?

Thương mại điện tử phù hợp với nhiều ngành nghề, giúp tối ưu hóa kinh doanh và mở rộng thị trường:

• Ngành bán lẻ: Các lĩnh vực như quần áo, thời trang, sách, mỹ phẩm, thực phẩm rất phù hợp với E-commerce vì đa dạng sản phẩm và nhu cầu mua sắm trực tuyến cao.
• Ngành dịch vụ: Đặt vé máy bay, khách sạn, du lịch, giải trí, sửa chữa, bảo trì tận dụng hiệu quả khả năng đặt chỗ và quản lý lịch trực tuyến, nâng cao phục vụ khách hàng.
• Ngành sản xuất: E-commerce giúp bán máy móc, thiết bị công nghiệp, thủ công mỹ nghệ, linh kiện điện tử đến khách hàng và đối tác thuận tiện, nhanh chóng hơn.

Bên cạnh đó, những ngành như nông nghiệp và xuất nhập khẩu cũng có thể dùng nền tảng TMĐT để mở rộng thị trường và tăng giá trị sản phẩm.

Trên đây là toàn bộ thông tin về "E-commerce (Thương mại điện tử) là gì? Lợi ích, thách thức E-commerce". Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ hữu ích cho vận hành và tối ưu doanh nghiệp của bạn.