Trong lĩnh vực Marketing, hiệu ứng lan truyền tác động trực tiếp đến tâm lý khách hàng khi họ đưa ra quyết định mua sản phẩm. Vậy hiệu ứng lan truyền là gì và làm thế nào để tận dụng hiệu quả? Hãy cùng Bizfly tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau:
Hiệu ứng lan truyền là gì?
Hiệu ứng lan truyền (Social Proof) là một hiện tượng tâm lý – xã hội cơ bản, trong đó con người có xu hướng quan sát và bắt chước hành vi của những người xung quanh, đặc biệt khi họ không chắc chắn hoặc thiếu thông tin. Bản chất của hiệu ứng này dựa trên niềm tin rằng những hành động phổ biến hoặc được nhiều người lựa chọn là đúng đắn hoặc hiệu quả, nên việc noi theo giúp cá nhân giảm rủi ro và đưa ra quyết định chính xác hơn.
Trong cuộc sống thường nhật, khi một chủ đề trở nên phổ biến và được nhiều người bàn luận, chia sẻ ý kiến, bạn cũng dễ bị cuốn theo chủ đề đó. Sự lan truyền thông tin từ cộng đồng khiến bạn cảm nhận thông tin ấy có giá trị và đáng được quan tâm.
Cụ thể hơn, con người thường dựa vào ý kiến, hành vi hoặc nhận xét của người khác để định hướng quyết định của mình. Social proof được ứng dụng rộng rãi trong marketing và quảng cáo nhằm kích thích và thuyết phục khách hàng mua sản phẩm. Một chiến lược hiệu quả cần đảm bảo uy tín của người cung cấp đánh giá và chất lượng thông tin được truyền tải.

Ví dụ khi bạn đang phân vân về chất lượng và giá cả của một sản phẩm, chưa biết có nên mua hay không, thì người đã từng sử dụng sẽ chia sẻ trải nghiệm thực tế về hiệu quả sản phẩm. Từ đó, bạn có xu hướng quyết định mua ngay, đây chính là hiệu ứng lan truyền.
Vai trò của hiệu ứng lan truyền
Hiệu ứng lan truyền đóng vai trò quan trọng trong chiến lược Marketing của mọi doanh nghiệp, giúp nâng cao hiệu quả digital marketing. Đồng thời, nó mang lại nhiều lợi ích thiết thực như:

- Giúp doanh nghiệp lan tỏa những thông tin hữu ích, nâng cao hình ảnh và giá trị thương hiệu sản phẩm.
- Tăng tỷ lệ chuyển đổi và cải thiện tiềm năng doanh số. Một nghiên cứu trong ngành bán lẻ cho thấy, sau khi áp dụng social proof trong đánh giá sản phẩm, tỷ lệ chuyển đổi tăng 25% so với giai đoạn trước.
- Khi cộng đồng lan tỏa tích cực, sản phẩm nhận được nhiều lượt yêu thích, đánh giá cao, tạo niềm tin cho khách hàng mới.
Tổng thể, hiệu ứng lan truyền là công cụ dễ áp dụng và hiệu quả cao, giúp doanh nghiệp xây dựng thương hiệu mạnh mẽ và tạo ảnh hưởng sâu rộng đến khách hàng.
Tham khảo bài viết: Marketing truyền miệng và các hình thức triển khai đỉnh cao
Các hiệu ứng lan truyền phổ biến
Có rất nhiều hiệu ứng lan truyền, nhưng phổ biến nhất là ba loại sau đây.
Hiệu ứng đoàn tàu (Bandwagon Effect)
Hiệu ứng đoàn tàu xuất hiện khi mọi người bắt đầu làm theo một hành động hoặc xu hướng chỉ vì thấy nhiều người khác cũng đang làm. Cơ chế tâm lý là sức ép từ đám đông khiến cá nhân bỏ qua đánh giá riêng, tạo ra hiệu ứng tăng nhanh số người tham gia. Hiệu ứng này giúp đẩy mạnh lan truyền và tạo cảm giác “theo kịp xu hướng” rất mạnh mẽ.
Các bước để triển khai hiệu ứng đoàn tàu hiệu quả trong marketing:
- Bước 1: Thu thập thông tin chi tiết về sản phẩm cần tiếp thị.
- Bước 2: Chọn kênh phân phối phù hợp với sản phẩm và định hướng doanh nghiệp.
- Bước 3: Tổng hợp nghiên cứu, phân tích khách hàng mục tiêu.
- Bước 4: Xây dựng sự kiện, chiến dịch hoặc chương trình khơi dậy sự tò mò về sản phẩm.
- Bước 5: Hợp tác với chuyên gia, người nổi tiếng, KOL để chia sẻ thông tin sản phẩm.

Hiệu ứng mặc định
Hiệu ứng mặc định đề cập đến xu hướng chọn các tùy chọn được thiết lập sẵn, ngay cả khi có thể thay đổi. Cơ chế tâm lý là sự tiện lợi, giảm bớt công sức quyết định khi người dùng nghĩ rằng lựa chọn mặc định do đa số hoặc chuyên gia xác định, nên có khả năng phù hợp.
Để xây dựng hiệu ứng mặc định hiệu quả, doanh nghiệp cần tuân theo các nguyên tắc:
- Hiển thị lựa chọn mặc định dựa trên nhu cầu của đại đa số người dùng.
- Đặt lựa chọn mặc định ở vị trí dễ tiếp cận và giới thiệu rõ ràng.
- Cung cấp các tùy chọn thay đổi để đảm bảo tính linh hoạt cho người dùng.
- Giữ lựa chọn mặc định đơn giản, tránh làm phức tạp hoặc gây mất thời gian.
Google là ví dụ điển hình áp dụng hiệu ứng mặc định thành công, trở thành công cụ tìm kiếm hàng đầu với 91,9% thị phần tính đến tháng 1/2022. Google đầu tư mạnh vào các trình duyệt để thiết lập thói quen sử dụng công cụ tìm kiếm mặc định của họ.
Hiệu ứng đám đông
Hiệu ứng đám đông xảy ra khi khách hàng mua và sử dụng sản phẩm chỉ vì thấy nhiều người khác làm như vậy. Hiệu ứng này tạo lực đẩy từ các tương tác xã hội trực tuyến, giúp tăng tỷ lệ tương tác và chuyển đổi.
Tuy nhiên, hiệu ứng đám đông cũng tiềm ẩn rủi ro nếu doanh nghiệp không kiểm soát được chất lượng hoặc thái độ của đám đông. Ý kiến tiêu cực có thể ảnh hưởng xấu đến danh tiếng doanh nghiệp. Do vậy, cần có biện pháp kiểm duyệt và tạo điều kiện cho các tương tác tích cực.
Để khai thác hiệu ứng đám đông hiệu quả, bạn nên khuyến khích khách hàng để lại phản hồi tích cực, góp phần xây dựng niềm tin cho khách hàng mới khi xem xét các đánh giá trước khi mua.
- Thủ thuật áp dụng hiệu quả hiệu ứng đám đông:
- Khuyến khích và thu thập đánh giá, bình luận tích cực từ khách hàng thực tế.
- Kiểm soát và phản hồi nhanh các ý kiến tiêu cực để hạn chế tác động xấu.
- Tạo môi trường tương tác an toàn, tin cậy để khách hàng dễ dàng chia sẻ.
- Sử dụng công cụ đo lường, phân tích để đánh giá hiệu quả và điều chỉnh chiến lược.

Có thể bạn quan tâm: Hiệu ứng chim mồi là gì và các chiến lược trong kinh doanh
Cách sử dụng hiệu ứng lan truyền trong Marketing
Xếp hạng và đánh giá
Một trong những cách tận dụng hiệu ứng lan truyền hiệu quả là sử dụng hệ thống xếp hạng và đánh giá. Trước khi quyết định mua, khách hàng thường xem xét đánh giá từ người dùng trước để xác thực và giảm thiểu rủi ro khi mua hàng.
Sử dụng đánh giá chất lượng không chỉ tăng uy tín sản phẩm mà còn giúp doanh nghiệp thu thập phản hồi cải tiến dịch vụ, xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng.

Hiển thị lượt xem
Việc hiển thị lượt xem hoặc lượt tương tác trên sản phẩm, bài viết hay video giúp tạo hiệu ứng lan truyền tích cực vì người tiêu dùng có xu hướng quan tâm đến nội dung phổ biến.
Khách hàng thường mặc định sản phẩm hay nội dung có lượt xem cao là hấp dẫn và giá trị, từ đó dễ tin tưởng và tiếp tục chia sẻ với mạng lưới của mình. Vòng lặp lan truyền này dựa trên nguyên tắc tâm lý bầy đàn.
Khi một video quảng cáo trên Facebook hay YouTube đạt hàng trăm nghìn lượt xem, nhiều người sẽ tag bạn bè hoặc chia sẻ tiếp để tăng lan truyền. Các nền tảng như TikTok tận dụng kỹ thuật hiển thị lượt xem để kích thích tương tác người dùng.
Tạo tính tương đồng
Tạo tính tương đồng nhằm xây dựng sự đồng cảm và kết nối giữa khách hàng mục tiêu với những người đã sử dụng sản phẩm, từ đó tăng lòng tin và giảm bớt sự do dự khi ra quyết định.
Khách hàng thường tìm kiếm câu chuyện, trải nghiệm giống mình để xác định sản phẩm phù hợp. Khi họ thấy người khác trong hoàn cảnh tương tự đã chọn và hài lòng, đó chính là động lực mạnh mẽ để quyết định mua hàng.
Các doanh nghiệp trên Shopee, Lazada thường sử dụng đề mục như “Khách hàng tương tự đã mua” hoặc “Người dùng cùng phân khúc” kèm bình luận, đánh giá cụ thể nhằm tăng tính thuyết phục. Các chiến dịch này giúp doanh số tăng từ 30% đến 40%.

Ví dụ về hiệu ứng lan truyền phổ biến hiện nay
Các ví dụ thực tiễn trong marketing giúp người làm nghề hiểu rõ cách áp dụng hiệu ứng lan truyền, đồng thời nâng cao sức thuyết phục khi triển khai chiến lược. Dưới đây là những ví dụ tiêu biểu, mô tả đặc điểm, tác động và hiệu quả của social proof.
Đánh giá của hot influencer
Đánh giá của hot influencer là nhận xét, chia sẻ trải nghiệm hay quảng bá sản phẩm từ những người nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng lớn. Họ sử dụng mạng lưới cá nhân để truyền tải thông điệp đến đông đảo người theo dõi, tạo ra hiệu ứng lan truyền mạnh mẽ, tăng độ tin cậy và kích thích hành vi mua của khách hàng.
Khi một influencer nổi tiếng trong lĩnh vực làm đẹp khi đánh giá tích cực loại kem dưỡng da nào đó nhanh chóng giúp sản phẩm trở thành xu hướng thị trường. Thống kê cho thấy, sản phẩm này tăng doanh số hơn 50% chỉ trong một tháng sau khi được quảng bá.
Đánh giá của cộng đồng
Đánh giá của cộng đồng là phản hồi từ nhóm người tiêu dùng trên mạng xã hội, diễn đàn, trang thương mại điện tử hoặc website doanh nghiệp. Tính chân thực và đa dạng của các ý kiến này tạo nên sự tin tưởng, tác động trực tiếp đến quyết định mua sắm của khách hàng mới.
Chẳng hạn, trên các trang bán lẻ như Lazada, sản phẩm có nhiều bình luận tích cực, hình ảnh chân thực thường có tỷ lệ chuyển đổi cao hơn 30% so với sản phẩm ít đánh giá.
Chứng chỉ chất lượng, giải thưởng
Chứng chỉ và giải thưởng từ các tổ chức uy tín là minh chứng xác thực về chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ. Việc sử dụng giấy chứng nhận, bằng sáng chế hay dấu tích xanh trên Facebook giúp khách hàng tăng sự tin tưởng khi lựa chọn.
Đánh giá của chuyên gia
Đánh giá của chuyên gia có sức ảnh hưởng lớn nhờ uy tín từ kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm trong lĩnh vực. Chuyên gia được xem như nguồn tham khảo quan trọng, được truyền tải qua báo chí, truyền hình, sự kiện hoặc website doanh nghiệp, hỗ trợ hiệu quả cho chiến lược marketing.
Nhờ mạng lưới chuyên môn và uy tín cá nhân, đánh giá chuyên gia tạo tác động lan truyền sâu rộng trong nhóm khách hàng mục tiêu.
Các trang web và trang mạng xã hội chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức
Các trang web và mạng xã hội chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức cung cấp nền tảng để khách hàng nhận thức chuyên môn và thấy được uy tín của doanh nghiệp. Nội dung như câu chuyện thành công, bài học kinh nghiệm thu hút khách hàng chất lượng, tạo cảm hứng và nâng cao giá trị thương hiệu.
Doanh nghiệp có thể tận dụng bài viết chuyên sâu, video hướng dẫn để khẳng định vị thế chuyên gia và lan tỏa ảnh hưởng tích cực trong cộng đồng.
Trên đây Bizfly đã cung cấp toàn bộ thông tin về hiệu ứng lan truyền để bạn tham khảo. Hy vọng bạn sẽ lên kế hoạch và ý tưởng phù hợp để áp dụng hiệu ứng này một cách hiệu quả trong thực tế.
Kết luận
Hiệu ứng lan truyền là công cụ mạnh mẽ trong marketing hiện đại, dựa trên nguyên lý tâm lý xã hội giúp doanh nghiệp tiếp cận và thuyết phục khách hàng dễ dàng hơn. Hiểu rõ các hiệu ứng phổ biến như đoàn tàu, mặc định, đám đông cùng chiến thuật ứng dụng như xếp hạng đánh giá, hiển thị lượt xem và tạo tính tương đồng sẽ giúp doanh nghiệp xây dựng chiến dịch bài bản và hấp dẫn.
Bên cạnh đó, việc áp dụng các ví dụ thực tế từ influencer, cộng đồng, chuyên gia và chứng chỉ uy tín sẽ tăng cường sức mạnh lan truyền và củng cố niềm tin khách hàng. Vì vậy, các marketers nên thường xuyên cập nhật, nghiên cứu xu hướng social proof để tối ưu hiệu quả chiến dịch quảng bá sản phẩm, dịch vụ.
Vận dụng đúng hiệu ứng lan truyền sẽ giúp thương hiệu phát triển bền vững và tạo ảnh hưởng lâu dài trong lòng khách hàng. Trên đây là toàn bộ thông tin về "Hiệu ứng lan truyền là gì và cách sử dụng trong Marketing". Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ hữu ích cho vận hành và tối ưu doanh nghiệp của bạn.
Tham khảo thêm các bài viết liên quan:
Bài viết nổi bật

Phân tích thị trường là gì? Tầm quan trọng và các bước phân tích thị trường
Bài viết cùng tác giả
Xem tất cả
