Hoạch định chiến lược là gì? 6 bước của quy trình hoạch định chiến lược

Hoạch định chiến lược vạch ra những kế hoạch quan trọng, có tầm ảnh hưởng đối với hoạt động quản trị của các doanh nghiệp. Để có thể phát triển kinh doanh đi đúng hướng cần phải có chiến lược để ra quyết định chính xác. Đọc ngay bài viết dưới đây của Bizfly để hiểu rõ hơn về vai trò cũng như quy trình xây dựng hoạch định chiến lược hiệu quả. 

Hoạch định chiến lược là gì?

Hoạch định chiến lược là quá trình nghiên cứu, phân tích các yếu tố về môi trường kinh doanh, mục tiêu và đối thủ cạnh tranh. Thông qua các dữ liệu thu thập được, doanh nghiệp sẽ tập hợp nguồn lực, lên kế hoạch cụ thể và triển khai từng bước để đạt được mục tiêu đã đề ra.

Quá trình này đóng góp không nhỏ vào sự thành công của doanh nghiệp. Nó đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn trọng, bắt đầu từ việc thu thập thông tin toàn diện về thị trường, đối thủ, khách hàng; phân tích môi trường kinh doanh; xác định mục tiêu chinh phục,...

Xem thêm: Quản trị doanh nghiệp: Nguyên tắc và phương pháp quản trị thành công

Vai trò của hoạch định chiến lược

Hoạch định chiến lược đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng và thúc đẩy thành công của doanh nghiệp. 

Nắm rõ mục tiêu, xác định phương hướng rõ ràng

Thông qua hoạch định chiến lược, doanh nghiệp sẽ có cái nhìn tổng quan về tình hình thực tế, tìm kiếm và tạo lập ý tưởng, kế hoạch cho quá trình phát triển của đơn vị trong tương lai.

Hơn thế, việc hoạch định chiến lược còn giúp doanh nghiệp lường trước được những khó khăn, thách thức, xác định rủi ro để từ đó xây dựng phương án để giảm thiểu thiệt hại.

Tối ưu hóa vận hành

Hoạch định chiến lược giúp xác định được những hoạt động cần thiết và phù hợp cho sự phát triển của doanh nghiệp. Cũng từ đây, doanh nghiệp đưa ra phương án về ngân sách đầu tư, sử dụng nguồn nhân lực, vật lực để nâng cao hiệu quả hoạt động và đạt được mục tiêu đề ra.

Nắm bắt thông tin rõ ràng

Mỗi ngày, các quy định, chính sách mới của pháp luật, công nghệ, khách hàng,... đều thay đổi không ngừng, yêu cầu doanh nghiệp phải không ngừng học hỏi, có những chiến lược phù hợp để thích nghi với môi trường kinh doanh đầy biến động này. 

Góp phần xây dựng đội ngũ vững mạnh và đoàn kết

Thông qua chiến lược, doanh nghiệp có thể chia sẻ với đội ngũ nhân viên, đối tác, nhà đầu tư,... về những giá trị cốt lõi mà mình theo đuổi, mục tiêu muốn  hướng đến và cách thức họ sẽ thực hiện để đạt được mục tiêu đó. 

Các loại hoạch định chiến lược quan trọng

Trong một tổ chức, tiến trình hoạch định chiến lược được nhà quản trị phân chia thành:

Hoạch định chiến lược Marketing

Đây là quá trình nghiên cứu, phân tích và xây dựng các kế hoạch chiến lược tiếp cận với khách hàng. Đồng thời, qua đây sẽ tìm ra lợi thế cạnh tranh của sản phẩm, dịch vụ khi muốn thâm nhập vào thị trường. Các hoạt động trong hoạch định chiến lược Marketing bao gồm:

• Phân tích thị trường để tìm hiểu những mong muốn và nhu cầu của khách hàng, xu hướng thị trường, sự cạnh tranh và các yếu tố thị trường khác giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan hơn về sản phẩm, dịch vụ qua đó có chiến lược đúng đắn cho doanh nghiệp.
• Đặt mục tiêu về tăng trưởng doanh số, tăng trưởng thị phần, thiết lập mối quan hệ với khách hàng. 
• Nắm rõ về ưu, nhược điểm của sản phẩm và mong muốn của khách hàng. Xác định điểm mạnh và giá trị cốt lõi của sản phẩm tạo ra sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh trong thị trường.
• Xác định kênh tiếp cận hiệu quả dựa vào phân khúc khách hàng, thị phần mà sản phẩm, dịch vụ hướng đến, doanh nghiệp lựa chọn các kênh truyền thông như: Email marketing, PR, truyền thông xã hội hay các phương tiện truyền thông khác để đạt hiệu quả tối đa.
• Đo lường các chỉ số để đánh giá hiệu quả và tối ưu hóa hoạt động marketing cho những lần tiếp theo.

Hoạch định chiến lược PR

Hoạch định chiến lược PR(Public Relation) là một lộ trình phát triển cho thương hiệu của sản phẩm bằng các phương án lan tỏa thương hiệu, tạo ra sự tín nhiệm về thương hiệu trong lòng khách hàng từ đó gây dựng tên tuổi cho sản phẩm, bao gồm:

• Xây dựng hình ảnh: Chiến lược PR hướng tới việc xây dựng và giữ gìn hình ảnh tích cực cho đối tượng chiến lược. Để đạt được mục tiêu này cần phải xác định đối tượng mà doanh nghiệp muốn truyền thông, hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và mối quan tâm của họ. Từ đó truyền tải thông điệp phù hợp đến người tiêu dùng. 
• Quản lý truyền thông: Cần định hướng rõ những thông tin được truyền tải tới công chúng. Theo dõi và xử lý các tình huống truyền thông khẩn cấp, kịp thời để không làm ảnh hưởng tới đối tượng chiến lược.
• Xây dựng mối quan hệ và lắng nghe phản hồi khách hàng: Giúp tạo dựng một mối quan hệ chân thành, tăng thêm niềm tin và sự ủng hộ của công chúng tới doanh nghiệp.
• Tiếp thị và quảng bá: Hoạch định chiến lược PR đóng vai trò lớn tới quảng bá doanh nghiệp. Sử dụng các phương tiện truyền thông hợp lý góp phần tăng mức độ nhận diện và tạo dựng lòng tin của đối tượng chiến lược cho công chúng.
• Đối tác với truyền thông: Liên kết với các phương tiện truyền thông, thiết lập mối quan hệ với nhà báo, phóng viên giúp phát hành những thông tin hữu ích được công chúng quan tâm và đưa tin tích cực về doanh nghiệp của bạn..

Hoạch định chiến lược bán hàng

Hoạch định chiến lược bán hàng giúp doanh nghiệp các định mục tiêu, phương pháp gia tăng khách hàng và có được doanh số lớn. Dưới đây mà mô tả về hoạch định chiến lược bán hàng:

• Nghiên cứu thị trường: Điều này bao gồm nghiên cứu nhu cầu, mong muốn của khách hàng, tìm hiểu về thị trường, đối thủ cạnh tranh nhằm hiểu rõ hơn về xu thế thị trường, tăng khách hàng tiềm năng.
• Xác định mục tiêu: Dựa trên nghiên cứu thị trường, doanh nghiệp đặt ra những mục tiêu về doanh số và thị phần, tạo động lực cho nhóm bán hàng cố gắng để đạt được mục tiêu.
• Xác định đối tượng khách hàng: Hoạch định chiến lược bán hàng xác định rõ đối tượng khách hàng hướng tới của sản phẩm, dịch vụ, từ đó hướng đến đúng đối tượng khách hàng giúp tối ưu hóa khả năng bán hàng.
• Tìm kiếm kênh bán hàng phù hợp: Hiện nay, có rất nhiều kênh bán hàng đang được sử dụng rộng rãi như: bán hàng trực tiếp, bán hàng qua đại lý, truyền thông,... Việc lựa chọn kênh bán hàng phù hợp đóng góp không nhỏ đến doanh thu của doanh nghiệp.

• Đánh giá kết quả: Việc đánh giá kết giả giúp kiểm tra và điều chỉnh chiến lược để đạt hiệu quả tốt nhất. 

Hoạch định chiến lược nhân sự

Trong hoạt động bán hàng, nhân sự vẫn là nhân tố chủ chốt quyết định đến sự thành công của một tổ chức. Hoạch định chiến lược nhân sự là việc mà các nhà quản trị sẽ xây dựng các chính sách, kế hoạch sử dụng nhân sự cho các công việc cụ thể nhằm đảm bảo công việc đạt kết quả tốt nhất. Việc hoạch định chiến lược nhân sự bao gồm:

• Xác định nguồn nhân lực thiết yếu: Hoạch định chiến lược nhân sự yêu cầu phân tích và đánh giá nhu cầu nhân sự của doanh nghiệp, từ đó xác định số lượng và loại hình công việc cần thiết cũng như dự báo nhu cầu nhân sự trong tương lai.
• Tuyển dụng nhân sự: Sau khi phân tích và đưa ra kế hoạch tuyển dụng , doanh nghiệp xác định kênh tuyển dụng, tiến hành phỏng vấn và lựa chọn nhân sự phù hợp với yêu cầu.
• Đào tạo và phát triển: Lập kế hoạch đào tạo nhân sự, giúp nhân viên có được nguồn kiến thức tốt hơn, đáp ứng được yêu cầu công việc đề ra.
• Đánh giá và đặt mục tiêu cho nhân sự: Xác định các tiêu chí đánh giá, đặt mục tiêu cho nhân viên giúp tăng hiệu suất, hiệu quả làm việc.
• Lộ trình thăng tiến rõ ràng: Doanh nghiệp có chính sách và lộ trình thăng tiến rõ ràng giúp phát triển bộ phận quản lý, định hướng phát triển cá nhân, phát triển tài năng trong tổ chức.
• Có chính sách khen thưởng hợp lý: Dựa vào đánh giá nhân sự, doanh nghiệp thực hiện các chính sách khen thưởng, khuyến khích nhân viên, thúc đẩy động lực làm việc.

Hoạch định chiến lược kinh doanh

Hoạch định chiến lược kinh doanh là quy trình mà doanh nghiệp sử dụng để tạo ra một kế hoạch ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài của tổ chức. Thông qua hoạt động này, nhà quản trị có thể xác định mục tiêu, phương pháp để triển khai và công cụ để đánh giá hiệu suất, tiến độ công việc của nhân viên kinh doanh.

• Phân tích môi trường: Nghiên cứu đối thủ, thị trường, khách hàng và các yếu tố kinh doanh khác giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về môi trường kinh doanh, từ đó nhận rõ cơ hội và thách thức doanh nghiệp cần vượt qua.
• Xác định mục tiêu: Dựa trên việc phân tích môi trường, việc đặt ra mục tiêu chiến lược là điều cần thiết, giúp doanh nghiệp nhận rõ được khả năng, định hướng trong kinh doanh.
• Chuẩn bị chiến lược cạnh tranh: Cạnh tranh là điều tất yếu trong kinh doanh, việc chuẩn bị kỹ càng cho việc cạnh tranh giúp bạn có thể vượt qua đối thủ, tiến gần hơn tới thành công.
• Sản phẩm và dịch vụ: Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc hoạch định chiến lược kinh doanh. Doanh nghiệp cần nghiên cứu và tìm ra những sản phẩm, dịch vụ phù hợp với khách hàng hướng đến.
• Đo lường và đánh giá: Cuối cùng, cần đo lường, đánh giá và kiểm tra hiệu quả của chiến lược, từ đó rút ra kinh nghiệm và điều chỉnh chiến lược để đạt được kết quả đúng nhất.

Xem thêm: Chiến lược kinh doanh là gì? 8 nguyên tắc thiết lập chiến lược kinh doanh

Xây dựng quy trình hoạch định chiến lược hiệu quả 

Quy trình hoạch định luôn là một phần nội dung mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần nắm rõ và thực hiện để xây dựng được một chiến lược hoàn chỉnh nhất cùng với đầy đủ cách thức triển khai. Các bước trong quy trình hoạch định này được Bizfly chia sẻ dưới đây.

Bước 1: Xác định mục tiêu 

Doanh nghiệp cần xác định rõ ràng mục tiêu và định hướng của mình. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần giúp cho các bên liên quan hiểu rõ mục tiêu và hướng đi của doanh nghiệp, tạo sự đồng lòng và nhất quán trong quá trình thực hiện các mục tiêu chung. 

Bước 2: Nghiên cứu, phân tích môi trường

Để đạt được hiệu quả cao hơn trong việc hoạch định chiến lược thì doanh nghiệp cần thiết phải nghiên cứu môi trường bên trong (nội bộ doanh nghiệp) và môi trường bên ngoài (thị trường). Việc áp dụng phương pháp này mang đến cho doanh nghiệp cái nhìn toàn diện hơn, nắm rõ được ưu, nhược điểm, cơ hội và thách thức đang hiện hữu. Nhờ đó, doanh nghiệp cá định chính xác vị trí của mình trên thị trường hiện tại, tạo nền tảng vững chắc cho việc phát triển chiến lược phù hợp.

Bước 3: Thiết lập nhiệm vụ và mục tiêu chung

Điều cần thực hiện tiếp theo trong quy trình hoạch định chính là thiết lập nhiệm vụ và các mục tiêu chung hàng năm cho các lĩnh vực và chức năng của doanh nghiệp. Các mục tiêu được đưa ra cần phải được thiết kế cụ thể để đạt được hiệu quả nhất định như mục tiêu về tài chính, vận hành, tiếp thị, nhân sự,..

Doanh nghiệp, các nhà quản lý muốn hoàn thành các nhiệm vụ và mục tiêu đã đề ra một cách tốt nhất cần cập nhật, điều chỉnh chính sách mới định kỳ theo mốc thời gian nhất định. 

Xem thêm: Bản đồ chiến lược là gì? Hướng dẫn 5 bước tạo bản đồ chiến lược

Bước 4: Chọn lựa, xây dựng chiến lược phù hợp

Để đảm bảo tính thành công cho việc hoạch định chiến lược, doanh nghiệp cần phải lựa chọn các chiến lược phù hợp với hoạt động kinh doanh. Dựa vào các dữ liệu có sẵn về khách hàng, thị trường, đối thủ,... doanh nghiệp sẽ đưa ra mục tiêu dài hạn, từ đó xây dựng và lựa chọn chiến lược phù hợp để đạt được mục tiêu đã đề ra.

Bước 5: Phân bổ nguồn nhân lực để triển khai 

Mỗi một chiến lược khi được triển khai đều cần tiến hành thay đổi cơ cấu tổ chức và phân bổ nguồn nhân lực sao cho phù hợp nhất với khả năng và quyền hạn để đạt được hiệu quả triển khai cao nhất. Quá trình này bao gồm:

1. Đề ra mục tiêu hàng năm
2. Đề ra chính sách phù hợp
3. Phân bổ hợp lý các nguồn nhân lực
4. Tái cấu trúc tổ chức hợp lý
5. Kiểm soát các nhân tố cản trở đối với sự thay đổi
6. Có chính sách khen thưởng hợp lý

Bước 6: Phân tích và đánh giá kết quả chiến lược 

Trong triển khai chiến lược thì phân tích và đánh giá kết quả là bước không thể nào thiếu bởi môi trường bên ngoài và bên trong luôn có sự thay đổi không ngừng. Các nhà quản lý luôn phải liên tục giám sát để xác định được kịp thời điểm mạnh, điểm yếu và cả những mối đe dọa có nguy cơ xuất hiện.

Nếu các tình huống mới phát sinh xảy ra thì nhà quản lý phải nhanh chóng thực hiện các hành động khắc phục càng nhanh càng tốt. Thêm vào đó, bạn cũng cần tiến hành phân tích hiệu quả chiến lược để đưa ra được những so sánh giữa kết quả thực tế với kết quả ước tính và có được đánh giá kết quả chiến lược , từ đó rút ra kinh nghiệm và điều chỉnh chiến lược hợp lý giúp tăng hiệu quả chiến lược.

Quy trình hoạch định chiến lược luôn giữ vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp và mang tính hệ thống chi tiết giúp doanh nghiệp dễ dàng phát triển hoạt động kinh doanh của mình. Với kiến thức Bizfly chia sẻ, bạn đã nắm rõ được quy trình hoạch định để tạo được một chiến lược có kết quả cao và mang đến lợi ích cho doanh nghiệp.