Quản trị
06 Thg 05 2022

Văn hoá doanh nghiệp là gì? Quy trình xây dựng văn hoá công ty

Thủy Nguyễn Thủy Nguyễn
Chia sẻ bài viết

Văn hóa doanh nghiệp không chỉ là những khẩu hiệu hay quy tắc khô khan, mà là hệ thống giá trị, niềm tin và hành vi được chia sẻ. Vậy yếu tố này tác động như thế nào đến sự phát triển của một doanh nghiệp? Cùng Bizfly tìm hiểu thông qua bài viết sau nhé!

1. Văn hoá doanh nghiệp là gì?

Hiện nay, các doanh nghiệp không chỉ chú trọng đến các yếu tố hữu hình như vốn, công nghệ hay sản phẩm mà còn nhận ra sức mạnh tiềm ẩn của những yếu tố vô hình. Một trong số đó, đóng vai trò nền tảng và chi phối mọi hoạt động bên trong tổ chức, chính là văn hóa doanh nghiệp. 

1.1 Định nghĩa văn hoá doanh nghiệp

Văn hóa công ty chính là "linh hồn" của doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp là tập hợp các giá trị, niềm tin, hành vi, thái độ, truyền thống, quy tắc ứng xử… chi phối cách thức các thành viên trong tổ chức tương tác với nhau, với khách hàng, đối tác và các bên liên quan khác. Hơn thế nữa, chính văn hóa kiến tạo nên bản sắc riêng biệt, giúp doanh nghiệp nổi bật giữa vô vàn đối thủ cạnh tranh. Nói một cách dễ hiểu, văn hóa doanh nghiệp bao hàm toàn bộ hệ thống các giá trị văn hóa được vun đắp qua quá trình hình thành và phát triển của một doanh nghiệp.

Một nền văn hóa doanh nghiệp mạnh không chỉ đến từ giá trị nội tại mà còn từ cách tổ chức vận hành hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp đã chọn BizCRM để xây dựng quy trình giao tiếp và cộng tác nội bộ bài bản.

1.2 Văn hoá doanh nghiệp gồm những gì?

Văn hóa doanh nghiệp là một hệ thống phức tạp bao gồm nhiều yếu tố hữu hình và vô hình, tạo nên bản sắc độc đáo của mỗi tổ chức. Dưới đây là những thành phần chính cấu tạo nên văn hóa công ty:

  • Tầm nhìn: Tầm nhìn của doanh nghiệp là đích đến mục tiêu đa diện, xa hơn, khả năng vươn xa mà doanh nghiệp khao khát chinh phục, mà còn vạch ra lộ trình từng bước, giúp cả tổ chức định hướng và tiến gần hơn đến thành công.
  • Giá trị cốt lõi: Giá trị cốt lõi của doanh nghiệp đóng vai trò như một hệ thống đo lường, một bộ tiêu chuẩn để đánh giá và điều chỉnh mọi hành vi, quan điểm của các thành viên. Nhiều doanh nghiệp xác định những giá trị này thông qua sự tương tác với nhân viên, khách hàng và thị trường. Từ đó, chúng trở thành những viên gạch quan trọng xây dựng nên một văn hóa doanh nghiệp ưu việt.
  • Con người: Con người chính là nhân tố quan trọng, đóng vai trò trung tâm trong việc nuôi dưỡng một nền văn hóa tích cực và bền vững trong doanh nghiệp.
  • Sức mạnh của câu chuyện: Những bài học được lưu giữ và truyền đạt qua câu chuyện, đặc biệt là những câu chuyện về lịch sử và thành tựu của doanh nghiệp, mang một sức mạnh vô hình. Chúng giúp mỗi cá nhân thấu hiểu, trân trọng quá khứ và tiếp nối những thành công đã đạt được, góp phần hình thành nên bản sắc văn hóa độc đáo của doanh nghiệp.
  • Môi trường làm việc mở: Xu hướng xây dựng môi trường làm việc năng động, chuyên nghiệp và mở, nơi mọi người được khuyến khích tự do bày tỏ ý kiến và hiện thực hóa những ý tưởng đột phá, ngày càng trở nên phổ biến. Đặc biệt, với sự gia nhập của thế hệ Gen Z vào lực lượng lao động, những người có kỳ vọng cao hơn về môi trường làm việc, việc tạo dựng một không gian làm việc hiệu quả sẽ là nền tảng cho một văn hóa công ty tích cực và thành công hơn.

2. Tại sao cần xây dựng văn hóa doanh nghiệp?

Việc xây dựng văn hóa công ty mang lại nhiều lợi ích

Bên cạnh các yếu tố hữu hình như nguồn lực tài chính hay công nghệ tiên tiến, văn hóa công ty nổi lên như một sức mạnh mềm, mang lại những lợi ích thiết thực và lâu dài. Vậy, tại sao việc chủ động xây dựng và vun đắp văn hóa doanh nghiệp lại trở nên quan trọng đến vậy? Hãy cùng khám phá tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp sau đây:

  • Củng cố quyết định, đặc biệt trong tình huống khó khăn: Văn hóa công ty đóng vai trò như một kim chỉ nam, giúp doanh nghiệp đưa ra những quyết định nhất quán với bản sắc và giá trị cốt lõi của mình. Ngay cả khi đối mặt với sai sót, một văn hóa công ty coi trọng sự trung thực và trách nhiệm sẽ thể hiện thái độ cầu thị, từ đó có thể nhận được sự thấu hiểu và cảm thông từ khách hàng.
  • Tạo dựng nét riêng biệt cho Doanh nghiệp: Văn hóa công ty là một yếu tố quan trọng giúp các đối tác hiểu rõ hơn về bản chất và cách thức hoạt động của công ty. Chẳng hạn, một doanh nghiệp có giá trị cốt lõi là "tinh thần phục vụ" sẽ thể hiện điều này một cách nhất quán trong mọi tương tác với khách hàng, tạo nên một ấn tượng sâu sắc và dễ nhận diện.
  • Thu hút, giữ chân nhân tài: Văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ và tích cực tạo ra một nền tảng vững chắc cho việc xây dựng tầm nhìn chung của tổ chức. Đồng thời, nó cũng là một yếu tố hấp dẫn đối với những ứng viên tiềm năng, những người không chỉ tìm kiếm một công việc mà còn mong muốn hòa nhập vào một môi trường có giá trị đạo đức và văn hóa phù hợp.

Một nền văn hóa bền vững bắt đầu từ sự thấu hiểu và kết nối giữa các bộ phận. BizCRM hỗ trợ doanh nghiệp thiết lập quy trình giao tiếp, chia sẻ dữ liệu minh bạch và nhất quán nội bộ.

3. 5 Bước - Quy trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp hiệu quả

Để xây dựng một văn hóa doanh nghiệp vững mạnh và thực sự hiệu quả, đòi hỏi một quá trình có kế hoạch, bài bản và sự tham gia của toàn bộ tổ chức. Không có một công thức chung nào áp dụng cho mọi doanh nghiệp, tuy nhiên, một quy trình từng bước rõ ràng sẽ giúp doanh nghiệp định hướng và triển khai các hoạt động một cách có hệ thống. Dưới đây là 5 bước cơ bản thường được áp dụng để xây dựng văn hóa công ty một cách hiệu quả:

3.1 Phân tích doanh nghiệp

Trước khi xây dựng văn hóa công ty lý tưởng, người lãnh đạo phải có cái nhìn khách quan và thấu đáo về thực trạng văn hóa hiện tại của tổ chức. Khi nhận thấy sự xuất hiện của các dấu hiệu tiêu cực, tiềm ẩn nguy cơ tạo ra một môi trường làm việc độc hại, việc nhận diện sớm và triển khai các giải pháp cải thiện kịp thời trở nên vô cùng cấp thiết.

Bước đầu tiên và vô cùng quan trọng là hiểu rõ bức tranh văn hóa hiện tại

3.2 Xây dựng tầm nhìn, chiến lược doanh nghiệp trong tương lai

Sau khi đã có cái nhìn rõ ràng về văn hóa hiện tại, bước tiếp theo là xây dựng tầm nhìn doanh nghiệp, chiến lược về văn hóa đang muốn hướng tới. Quá trình này đòi hỏi sự suy nghĩ kỹ về những giá trị, hành vi và chuẩn mực mà doanh nghiệp mong muốn xây dựng, dựa trên nền tảng những thế mạnh và độc đáo vốn có của tổ chức. 

Việc xây dựng văn hóa trên những lợi thế sẵn có sẽ giúp nhà lãnh đạo định hình rõ ràng con đường cần đi, cách thức hành động để phát huy tối đa tiềm năng và mang lại những điều tốt đẹp nhất cho doanh nghiệp.

3.3 Xác định giá trị cốt lõi của văn hoá doanh nghiệp

Nền tảng của văn hóa doanh nghiệp bền vững được xây dựng từ giá trị cốt lõi rõ ràng

Để đặt nền móng vững chắc cho văn hóa, việc xác định các giá trị cốt lõi doanh nghiệp đóng vai trò then chốt. Đây phải là những nguyên tắc thực sự ý nghĩa, được toàn bộ tổ chức trân trọng và tuân theo. Quá trình này đòi hỏi doanh nghiệp phải tự vấn và trả lời một số câu hỏi mang tính chiến lược:

  • Định hướng tương lai: Tầm nhìn xa, sứ mệnh cao cả, mục tiêu chiến lược dài hạn mà doanh nghiệp đang theo đuổi là gì?
  • Hình ảnh mong muốn: Doanh nghiệp kỳ vọng xây dựng hình ảnh như thế nào trong mắt công chúng và các bên liên quan?
  • Sự đồng điệu giá trị: Liệu mục tiêu kinh doanh mà doanh nghiệp đặt ra có sự tương đồng và phù hợp với những giá trị cá nhân mà đội ngũ nhân viên đang hướng đến hay không?
  • Mục tiêu văn hóa: Doanh nghiệp mong muốn xây dựng một môi trường văn hóa như thế nào? Ví dụ, một tập thể đoàn kết, một không gian làm việc năng động và khuyến khích sáng tạo, hay một nơi mà những đóng góp và thành tích của nhân viên được ghi nhận xứng đáng?

Xác định giá trị cốt lõi cần đi kèm công cụ quản trị đồng bộ. BizCRM giúp doanh nghiệp thiết lập mục tiêu, phân quyền minh bạch và đo lường hiệu quả theo đúng định hướng văn hóa.

3.4 Truyền thông giá trị cốt lõi cho tổ chức

Để văn hóa doanh nghiệp thực sự được áp dụng và mang lại hiệu quả trên thực tế cần sự thấu hiểu và đồng thuận của toàn bộ nhân viên. Do đó, sau khi đã định hình được những nét văn hóa lý tưởng mà tổ chức hướng tới, việc truyền đạt một cách rõ ràng và diễn giải cặn kẽ những lợi ích mà nó mang lại cho từng cá nhân và tập thể là vô cùng quan trọng.

Song song với đó, việc xây dựng một kế hoạch hành động chi tiết là không thể thiếu để hiện thực hóa những mục tiêu văn hóa đã đề ra. Kế hoạch này cần vạch rõ các mốc thời gian cụ thể, xác định các mục tiêu cần đạt được, phân công nhiệm vụ rõ ràng và quy định trách nhiệm cho từng cá nhân hoặc bộ phận. 

Bên cạnh đó, việc xác định các ưu tiên, những lĩnh vực cần tập trung nỗ lực, các nguồn lực cần thiết và thời hạn hoàn thành cho từng hạng mục công việc cũng đóng vai trò quyết định đến sự thành công của quá trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp.

3.5 Triển khai và truyền thông nội bộ

Sau khi những giá trị cốt lõi đã được xác định rõ ràng và được truyền thông một cách thấu đáo đến toàn thể nhân viên, giai đoạn tiếp theo đòi hỏi sự hành động quyết liệt từ đội ngũ lãnh đạo thông qua các hoạt động triển khai cụ thể:

  • Xây dựng một đội ngũ chuyên trách về văn hóa công ty, thường do bộ phận Nhân sự đảm nhiệm, đồng thời nhà lãnh đạo cần duy trì sự quan tâm và giám sát chặt chẽ quá trình này.
  • Khuyến khích, tạo động lực và thúc đẩy toàn bộ nhân viên gắn kết, tích cực tham gia và hưởng ứng những giá trị văn hóa mà doanh nghiệp đề cao.
  • Liên tục củng cố và làm giàu văn hóa doanh nghiệp thông qua các hoạt động nội bộ đa dạng, các chương trình đào tạo, các hình thức khen thưởng kịp thời và các hoạt động team-building gắn kết.
Ban lãnh đạo cần chủ động hiện thực hóa văn hóa doanh nghiệp thông qua hành động cụ thể

3.6 Đo lường và điều chỉnh

Sau một giai đoạn triển khai, việc đánh giá và đo lường hiệu quả của văn hóa doanh nghiệp là một bước không thể bỏ qua. Hoạt động này giúp doanh nghiệp kịp thời nhận diện những điểm chưa phù hợp, những rủi ro tiềm ẩn để có những điều chỉnh cần thiết trước khi chúng gây ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình xây dựng văn hóa.

Để đo lường hiệu quả văn hoá, doanh nghiệp cần hệ thống theo dõi rõ ràng và minh bạch. BizCRM giúp thiết lập tiêu chí, thu thập dữ liệu nội bộ và hỗ trợ điều chỉnh kịp thời theo thực tế.

4. Văn hoá doanh nghiệp thành công của 1 số công ty trên thế giới

Trên khắp thế giới, có những doanh nghiệp không chỉ đạt được thành công về mặt kinh doanh mà còn xây dựng được những nền văn hóa công ty đặc trưng. Chính những nền văn hóa này đã trở thành một lợi thế cạnh tranh bền vững, thu hút nhân tài và tạo ra sự khác biệt trên thị trường. Hãy cùng khám phá vài ví dụ về văn hóa doanh nghiệp thành công của một số công ty tiêu biểu.

4.1 Google – Tự do sáng tạo và môi trường đổi mới

Nền tảng văn hóa doanh nghiệp của Google được xây dựng dựa trên sự ưu tiên khách hàng, tinh thần hợp tác và đoàn kết mạnh mẽ, sự cởi mở đón nhận những ý tưởng đột phá, cùng với việc ứng dụng triệt để công nghệ tự động hóa nhằm không ngừng cải tiến. 

Chính những yếu tố này đã kiến tạo nên một môi trường làm việc đầy cảm hứng và năng động. Tại đây, mỗi cá nhân được khuyến khích cộng tác để chinh phục những mục tiêu chung đầy thách thức.

Google nổi tiếng với một văn hóa công ty mà khách hàng luôn là trung tâm

4.2 Apple – Văn hóa đổi mới liên tục và định hướng chất lượng

Văn hóa doanh nghiệp tại Apple đặc biệt chú trọng trải nghiệm khách hàng, xem đó là ưu tiên hàng đầu. Đồng thời, sự đổi mới được thúc đẩy mạnh mẽ thông qua việc tích hợp tính sáng tạo và thiết kế tinh tế vào từng sản phẩm. Tinh thần khác biệt và xuất sắc đến sự hoàn hảo là kim chỉ nam, song song với đó là sự đoàn kết được đề cao để cùng nhau vượt qua mọi khó khăn và thử thách.

Tinh thần khác biệt, dám nghĩ dám làm và khát khao sự xuất sắc luôn được nuôi dưỡng ở Apple

4.3 Toyota – Văn hóa Kaizen và cải tiến liên tục

Toyota nổi tiếng trên toàn cầu với triết lý Kaizen – "cải tiến liên tục". Văn hóa công ty của Toyota thấm nhuần tinh thần này, khuyến khích mọi nhân viên, từ cấp quản lý đến nhân viên sản xuất, không ngừng tìm kiếm và thực hiện những cải tiến nhỏ trong công việc hàng ngày. Đây không chỉ là một quy trình mà còn là một tư duy ăn sâu vào mọi hoạt động của công ty, tạo ra một môi trường làm việc mà ở đó sự hoàn thiện luôn là mục tiêu hướng tới.

Văn hóa công ty của Toyota được xây dựng dựa trên triết lý Kaizen

5. Thách thức khi xây dựng văn hóa Doanh nghiệp

Xây dựng một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ và hiệu quả không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Các doanh nghiệp thường phải đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình này. Dưới đây là một số thách thức phổ biến:

  • Sự khác biệt về giá trị và quan điểm: Trong một tổ chức đa dạng, các cá nhân có thể mang theo những giá trị và quan điểm khác nhau. Việc dung hòa những khác biệt này và xây dựng một hệ thống giá trị doanh nghiệp chung được mọi người chấp nhận có thể là một quá trình phức tạp.
  • Sự chống đối thay đổi: Văn hóa doanh nghiệp thường ăn sâu vào thói quen và cách làm việc của nhân viên. Bất kỳ nỗ lực thay đổi nào cũng có thể vấp phải sự kháng cự từ những người cảm thấy thoải mái với hiện trạng hoặc lo ngại về những tác động tiêu cực đến bản thân.
  • Thiếu sự cam kết từ lãnh đạo: Vai trò của lãnh đạo trong văn hóa doanh nghiệp có tầm ảnh hưởng rất lớn. Sự thành công của việc xây dựng văn hóa công ty phụ thuộc lớn vào sự ủng hộ và gương mẫu từ đội ngũ lãnh đạo. Nếu lãnh đạo không thực sự tin tưởng và hành động theo những giá trị văn hóa mong muốn, nhân viên sẽ khó có thể làm theo.
  • Truyền thông và thấu hiểu chưa hiệu quả: Việc truyền đạt các giá trị văn hóa một cách rõ ràng, nhất quán và đảm bảo rằng tất cả nhân viên đều hiểu và thấm nhuần chúng là một thách thức không nhỏ. Nếu thông tin không được truyền tải hiệu quả, các nỗ lực xây dựng văn hóa có thể trở nên vô nghĩa.
  • Thiếu nguồn lực và thời gian: Quá trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp đòi hỏi đầu tư về thời gian, nguồn lực tài chính và nhân sự. Nhiều doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc phân bổ đủ nguồn lực cho hoạt động này.
  • Đo lường và đánh giá hiệu quả: Việc đo lường tác động thực tế của các nỗ lực xây dựng văn hóa và đánh giá xem liệu chúng có mang lại hiệu quả mong muốn hay không là một thách thức lớn. Việc thiếu các chỉ số và phương pháp đánh giá phù hợp có thể khiến doanh nghiệp khó biết được liệu họ đang đi đúng hướng hay không.

Để vượt qua những thách thức trong quản trị nội bộ và văn hoá, doanh nghiệp nên áp dụng hệ thống quản lý minh bạch như BizCRM – giúp đo lường, ghi nhận, đồng bộ thông tin xuyên suốt tổ chức.

6. Một số câu hỏi thường gặp về văn hóa doanh nghiệp

Trong quá trình tìm hiểu, xây dựng và phát triển văn hóa công ty, không ít những thắc mắc và câu hỏi được đặt ra từ cả những người mới bắt đầu đến những nhà quản lý nhiều năm kinh nghiệm. Để làm rõ hơn về chủ đề quan trọng này, chúng ta hãy cùng điểm qua một số câu hỏi thường gặp nhất về văn hóa công ty và những giải đáp tương ứng.

Văn hóa doanh nghiệp có thay đổi không?

Hoàn toàn có thể điều chỉnh văn hóa doanh nghiệp để đáp ứng tốt hơn những thay đổi trong nhu cầu, định hướng, sứ mệnh công ty, cũng như những biến động của xã hội và thị trường. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng văn hóa được hình thành từ những giá trị, thái độ và hành vi đã trở nên quen thuộc với mọi thành viên. Do đó, quá trình cải thiện văn hóa công ty đòi hỏi sự đồng lòng và chấp nhận từ toàn bộ nhân viên, đồng thời cần có đủ thời gian.

Doanh nghiệp nào cần xây dựng văn hóa doanh nghiệp?

Mọi tổ chức, từ những startup non trẻ đến những tập đoàn kỳ cựu, không phân biệt quy mô hay ngành nghề, đều cần thiết phải xây dựng văn hóa công ty. Văn hóa ở đây được hiểu là hệ thống các giá trị, thái độ, hành vi và phong cách lãnh đạo mà doanh nghiệp chủ động thiết lập. Mục đích là để định hướng cho mọi hoạt động, tạo dựng một môi trường làm việc tích cực, nuôi dưỡng sự sáng tạo và hướng tới sự phát triển bền vững.

Bản sắc văn hóa doanh nghiệp là gì?

Bản sắc văn hóa doanh nghiệp chính là tập hợp những nét riêng biệt trong cách thức hành động và ứng xử của một tổ chức, phản ánh những giá trị cốt lõi và triết lý kinh doanh mà doanh nghiệp đã chọn làm kim chỉ nam. Bản sắc tựa như linh hồn, vẻ đẹp độc đáo, hay "gen di truyền" của doanh nghiệp. Bản sắc đóng vai trò then chốt trong việc hút giữ nhân tài, khơi nguồn sáng tạo, nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo dựng lợi thế cạnh tranh bền vững.

Những đặc trưng nổi bật của bản sắc văn hóa công ty bao gồm:

  • Tính duy nhất: Mỗi doanh nghiệp sở hữu một bản sắc văn hóa không thể trùng lặp, không thể sao chép từ bất kỳ tổ chức nào khác.
  • Tính bền vững: Bản sắc văn hóa được hình thành qua thời gian và có xu hướng ổn định, trở thành nền tảng lâu dài cho doanh nghiệp.
  • Tính thẩm thấu: Bản sắc văn hóa lan tỏa và thấm nhuần đến mọi thành viên trong tổ chức, chi phối mọi khía cạnh hoạt động của doanh nghiệp.
  • Tính linh hoạt: Bản sắc văn hóa cần có khả năng thích ứng linh hoạt với những biến động của cả môi trường bên trong và bên ngoài doanh nghiệp.

Bài viết trên đây đã chia sẻ về định nghĩa cốt lõi, tầm quan trọng và cách xây dựng văn hóa doanh nghiệp bền vững. BIZFLY hy vọng rằng những thông tin này sẽ là hành trang hữu ích, giúp bạn xây dựng một môi trường văn hóa tích cực, phù hợp với đặc thù và mục tiêu phát triển của công ty. Một nền văn hóa công ty vững mạnh chính là chìa khóa mở ra sự thành công bền vững trong tương lai.

Quản trị
Chia sẻ bài viết

Bài viết nổi bật

Quản lý doanh nghiệp
Quản trị
12 Thg 05 2025

Quản lý doanh nghiệp là gì? Quy trình và phương pháp quản lý hiệu quả

Trong bài viết sau, Bizfly sẽ giúp bạn nắm rõ quy trình và phương pháp quản lý doanh nghiệp tối ưu để bạn đạt được những hiệu quả cao nhất trong công việc kinh doanh của mình.