Văn hóa doanh nghiệp là gì? Cách xây dựng văn hóa doanh nghiệp hiệu quả

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp mang ý nghĩa quan trọng đối với sự tồn tại và sự phát triển bền vững của một công ty. Cùng Bizfly tìm hiểu văn hóa doanh nghiệp là gì và cách xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong nội dung dưới đây.

Văn hóa doanh nghiệp là gì?

Văn hóa doanh nghiệp là toàn bộ tất cả các giá trị văn hóa được xây dựng trong quá trình tồn tại và phát triển của một công ty. Nó bao gồm các chuẩn mực về niềm tin, hành vi, nhận thức, thói quen, phong cách làm việc và tư duy được toàn thể mọi người trong tổ chức công nhận, theo đuổi và hành động như một thói quen.

Văn hóa doanh nghiệp là gì?

Các yếu tố quan trọng trong văn hóa doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp được hình thành từ nhiều yếu tố bao gồm lịch sử, giá trị cốt lõi của công ty, tầm nhìn và sứ mệnh, quan điểm lãnh đạo hay nguồn nhân lực,..Trong đó chi tiết các yếu tố được thể hiện như sau:

Tầm nhìn doanh nghiệp

Một tầm nhìn rõ ràng và cụ thể giúp xác định mục tiêu và định hướng cho các hoạt động của doanh nghiệp, giúp các nhân viên có thể hiểu rõ được mục tiêu của công ty và đóng góp vào sự thành công của doanh nghiệp tạo ra văn hóa doanh nghiệp năng động, nơi mọi người cùng nhau làm việc hướng tới mục tiêu chung.

Giá trị cốt lõi

 Giá trị cốt lõi giúp tạo ra một văn hóa doanh nghiệp đồng nhất và đáng tin cậy bằng cách xác định cách thức hoạt động, quyết định và lựa chọn phát triển của doanh nghiệp. Nó giúp các nhân viên có thể hiểu và chia sẻ một tầm nhìn chung về cách thức làm việc của doanh nghiệp, giúp tạo ra một môi trường làm việc hòa đồng và đáng tin cậy.

Giá trị thực tiễn

Giá trị thực tiễn giúp tạo ra một văn hóa doanh nghiệp phù hợp với thực tế. Nó tạo ra một môi trường làm việc có tính chất chuyên nghiệp, tập trung vào giải quyết các vấn đề thực tế. 

Con người

Yếu tố con người quyết định văn hóa doanh nghiệp có được hình thành đúng với giá trị cốt lõi hay không. Để ý ta sẽ thấy rằng khi đánh giá tuyển dụng nhân sự, nhà quản trị không chỉ dừng ở trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc mà còn đưa ra những tiêu chí đánh giá phẩm chất của nhân sự đó nhằm xác định họ có phù hợp với bản chất tổ chức hay không. Một người cảm thấy hòa nhập với môi trường làm việc sẽ có thể gắn bó và cống hiến lâu dài. 

Câu chuyện doanh nghiệp

Những câu chuyện về doanh nghiệp thể hiện nét đặc trưng của quá trình phát triển, có thể là thành tựu, có thể là thời kì khủng hoảng. Đấy chính là những giá trị cốt lõi quý báu, doanh nghiệp có thể sử dụng để tái hiện, làm nổi bật văn hóa doanh nghiệp trước nhân sự trong công ty hay tập chí là với khách hàng của mình. 

Môi trường làm việc

Văn hóa doanh nghiệp được xây dựng bền vững khi có môi trường làm việc năng động và chuyên nghiệp. Môi trường làm việc cần được hình thành theo lề lối, quy định dựa trên tinh thần tôn trọng, công bằng, lịch sự. 

Vai trò của việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Theo nhận định của rất nhiều chuyên gia ngày nay thì việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp có tác động đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trên thị trường. Hầu hết các công ty lớn đều có một văn hóa doanh nghiệp riêng biệt, vững chắc. Sau đây là những lợi ích to lớn mà việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp mang lại cho các tổ chức:

Hỗ trợ quá trình tuyển dụng nhân sự

Một doanh nghiệp có văn hóa làm việc tích cực sẽ thu hút được nhiều người tài đến để xây dựng công ty vững mạnh. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến quá trình tuyển dụng nhân sự của doanh nghiệp, hầu hết ai cũng mong muốn được làm việc trong một môi trường hòa đồng, chuyên nghiệp với những đồng nghiệp vui tính, thân thiện. 

 Doanh nghiệp nào không có văn hóa doanh nghiệp sẽ rất khó để phát triển lâu dài và định hướng mục tiêu công việc

Nhân viên trung thành với công ty

Một doanh nghiệp có văn hóa làm việc tích cực không những thu hút được nhiều ứng viên gia nhập công ty mà còn giữ chân được những người tài của doanh nghiệp ở lại gắn bó lâu hơn. Khi đã xây dựng được môi trường làm việc chuyên nghiệp, đáng mơ ước thì đây sẽ là những nhân sự sẽ làm việc cống hiến và tận tụy hết mình với doanh nghiệp.

Giảm thiểu xung đột trong nội bộ

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực sẽ hạn chế tối đa các xung đột, căng thẳng đồng thời tạo ra sự gắn kết giữa các bộ phận trong công ty với nhau. Khi các nhân sự có xu hướng tạo ra sự xung đột thì văn hóa công ty sẽ là chất xúc tác để nhằm hàn gắn lại, hòa đồng và thống nhất.

Thúc đẩy tinh thần làm việc của nhân viên

Nhân viên sẽ nhìn nhận được rõ ràng mục tiêu, tầm nhìn cũng như định hướng phát triển mà công việc mình đang thực hiện, tạo ra mối quan hệ tốt đẹp và môi trường thoải mái để sáng tạo từ đó năng suất làm việc sẽ đạt hiệu quả cao hơn.

Xem thêm bài viết: Cách tạo động lực cho nhân viên giúp tăng trưởng doanh số hiệu quả cho doanh nghiệp

Làm thế nào để xây dựng văn hóa doanh nghiệp bền vững?

Để xây dựng được một văn hóa doanh nghiệp hòa đồng, tích cực thì các nhà quản trị có thể tham khảo quy trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp theo các bước như sau:

Bước 1: Đánh giá lại doanh nghiệp hiện tại

Việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp bước đầu tiên cần phải thực hiện là đánh giá xem văn hóa hiện tại của doanh nghiệp đang ở đâu và có những biểu hiện như thế nào. Trong trường hợp, doanh nghiệp xuất hiện rất nhiều dấu hiệu tiêu cực thì khi đó cần có phương án khắc phục ngay lập tức để tránh xây dựng nên một văn hóa làm việc độc hại.

Đánh giá lại thực trạng của doanh nghiệp hiện tại

Một vài dấu hiệu của một văn hóa doanh nghiệp tồi tệ được thể hiện như sau:

• Nhân sự ra vào liên tục: Tình trạng nhân viên nghỉ việc và thay mới diễn ra liên tục cho thấy tình trạng yếu kém trong công tác quản lý nhân sự khiến cho họ không hài lòng và không muốn gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
• Không giao tiếp nội bộ: Việc gắn kết giữa các bộ phận là rất quan trọng. Một môi trường mà bầu không khí luôn căng thẳng, mọi người không có sự gắn kết thì đó là một môi trường làm việc độc hại, không phát triển.
• Ý thức của mọi người kém: Không có tính tự giác trong công việc, tính kỷ luật, tác phong thực hiện quy định của công ty kém, thường xuyên đi muộn, về sớm, không hoàn thành deadline…

Bước 2: Đưa ra những ý tưởng về văn hóa doanh nghiệp mong muốn

Khi đi vào xây dựng văn hóa doanh nghiệp, các nhà quản trị cần xác định rõ ràng về ước muốn xây dựng môi trường làm việc là như thế nào, có thể bắt đầu từ những điểm ấn tượng của công ty, đặc điểm riêng biệt, thế mạnh doanh nghiệp…Một số loại hình về văn hóa doanh nghiệp được rất nhiều người sử dụng có thể kể đến như mô hình quan tâm, học tập, chuyên chế, kết quả, mục tiêu, tận hưởng hay trật tự.

Bước 3: Xác định giá trị cốt lõi của văn hóa doanh nghiệp

Để xác định được giá trị cốt lõi của văn hóa doanh nghiệp, các nhà quản trị cần đi tìm câu trả lời các vấn đề dưới đây:

Xác định giá trị cốt lõi của văn hóa doanh nghiệp

• Sứ mệnh và tầm nhìn của doanh nghiệp là gì?
• Mục tiêu kinh doanh hiện tại có phù hợp với định hướng phát triển của nhân viên không?
• Doanh nghiệp muốn được nhận diện như thế nào?
• Mục tiêu văn hóa của doanh nghiệp là gì?

Bước 4: Triển khai văn hóa doanh nghiệp

Sau khi đã nắm bắt được những giá trị cốt lõi của một doanh nghiệp thì bước tiếp theo các nhà lãnh đạo công ty cần thực hiện bắt tay vào triển khai xây dựng văn hóa doanh nghiệp với các hoạt động như sau:

• Thiết lập nên một ban văn hóa công ty: Xây dựng ban phụ trách văn hóa doanh nghiệp với người chỉ đạo và theo dõi trực tiếp là ban lãnh đạo công ty. Ngoài ra có thể thiết lập ban văn hóa với một số lãnh đạo cấp cao và một vài trợ lý.
• Truyền đạt văn hóa doanh nghiệp đến nhân viên: Khi đã xây dựng được các chính sách, cơ chế, quy định về văn hóa công ty, các nhà lãnh đạo cần trực tiếp trò chuyện với toàn thể nhân viên về giá trị cốt lõi của văn hóa công ty và kêu gọi sự hưởng ứng từ các nhân viên.
• Phát triển và duy trì văn hóa doanh nghiệp: Thực hiện các hoạt động nội bộ, teambuilding, đào tạo, khen thưởng, đồng phục để phát triển cũng như duy trì văn hóa công ty diễn ra hiệu quả.

Bước 5: Đo lường hiệu quả triển khai văn hóa doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp cũng cần được đánh giá một cách cẩn thận để giúp kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề ảnh hưởng đến việc xây dựng văn hóa công ty. Và để đo lường được hiệu quả khi triển khai, doanh nghiệp có thể sử dụng phương pháp khảo sát và đo lường mức độ hài lòng của nhân sự thông qua hệ thống câu hỏi và bảng điểm.

Ví dụ về văn hóa doanh nghiệp của các công ty nổi tiếng

Văn hóa doanh nghiệp của Google

Văn hóa của Google được xây dựng trên sự đổi mới và sáng tạo. Công ty này tạo ra một môi trường làm việc thân thiện, nơi mọi người được khuyến khích đóng góp ý tưởng và thử nghiệm những ý tưởng mới. Google cũng tổ chức các hoạt động giải trí, ví dụ như các trò chơi và phòng gym, để giúp nhân viên thư giãn và tạo ra một không gian làm việc thoải mái.

Văn hóa doanh nghiệp của Apple

Văn hóa của Apple được xây dựng trên sự tập trung vào khách hàng và đổi mới. Công ty này tạo ra một môi trường làm việc mà mọi người đề cao đam mê, cam kết và kỷ luật. Apple luôn cố gắng tạo ra sản phẩm độc đáo, mang tính đột phá và khuyến khích nhân viên tham gia vào quá trình đó.

VinGroup

Văn hóa doanh nghiệp của VinGroup đặt nền tảng vào sự đổi mới, chủ động và khát vọng vươn tầm cao mới. Doanh nghiệp này khuyến khích nhân viên đề xuất ý tưởng mới, luôn tìm kiếm và đầu tư vào công nghệ tiên tiến để cải tiến sản phẩm và dịch vụ của mình.

Viettel

Văn hóa doanh nghiệp của Viettel dựa trên sự cam kết với trách nhiệm xã hội, phát triển bền vững và khách hàng là trung tâm. Công ty này cũng coi trọng việc đào tạo và phát triển năng lực của nhân viên, đồng thời thúc đẩy tinh thần sáng tạo và chủ động trong công việc.

FPT Corporation

Văn hóa doanh nghiệp của FPT đặt nền tảng vào sự sáng tạo, khát vọng vươn tầm quốc tế, và tinh thần khởi nghiệp. Luôn khuyến khích nhân viên tham gia vào quá trình đổi mới công nghệ, phát triển sản phẩm và dịch vụ tiên tiến, và luôn nỗ lực để trở thành một công ty công nghệ hàng đầu thế giới.

Masan Group

Văn hóa doanh nghiệp của Masan Group tập trung vào tinh thần khởi nghiệp, chủ động và luôn đổi mới. Masan khuyến khích nhân viên tham gia vào quá trình đề xuất và triển khai các dự án, giúp nâng cao hiệu quả và tăng trưởng bền vững của công ty.

Trung Nguyên Group

Văn hóa doanh nghiệp của Trung Nguyên Group đặt nền tảng vào sự chất lượng, chuyên nghiệp và tinh thần sáng tạo. Doanh nghiệp này luôn đề cao giá trị của khách hàng, khuyến khích nhân viên đề xuất ý tưởng mới và luôn nỗ lực để đáp ứng nhu cầu thị trường.

Một số câu hỏi liên quan đến văn hóa doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp có thay đổi được không?

Có. Văn hóa doanh nghiệp được xây dựng từ các giá trị, quan niệm, thái độ, cách làm việc và hành vi của các thành viên trong doanh nghiệp. Vì vậy, nó có thể thay đổi nếu doanh nghiệp có những nỗ lực thích hợp để thay đổi. 

Tuy nhiên, việc thay đổi văn hóa doanh nghiệp không phải là một việc đơn giản và có thể gặp nhiều thách thức khi các thành viên trong doanh nghiệp đã trở nên quen thuộc với văn hóa hiện tại. Hơn nữa, việc thay đổi văn hóa doanh nghiệp cần thời gian và sự đồng thuận của toàn bộ doanh nghiệp.

Các loại hình văn hóa doanh nghiệp phổ biến hiện nay

Để hình thành tổ chức vững chắc, môi trường làm việc tích cực, mỗi doanh nghiệp cần phải hiểu rõ những đặc điểm của mỗi loại hình văn hóa doanh nghiệp trước khi bắt đầu vào xây dựng. Dưới đây là một số loại hình văn hóa doanh nghiệp phổ biến hiện nay. 

• Văn hóa doanh nghiệp hướng về mục đích: Doanh nghiệp sẽ định hướng đến mục tiêu cụ thể, có thể là tạo ra giá trị cho khách hàng bằng cách tập trung vào chất lượng sản phẩm và dịch vụ, cải thiện hiệu quả hoạt động và tăng doanh số.
• Văn hóa doanh nghiệp phân cấp: Hay còn gọi là "Văn hóa kiểm soát" được hình thành bởi sự phân tầng các nhóm nhân viên và ban lãnh đạo. 
• Văn hóa doanh nghiệp sáng tạo: Khuyến khích nhân sự đưa ra những ý tưởng mới và đánh giá, thực hiện nó. Loại hình này đòi hỏi doanh nghiệp có khả năng chấp nhận rủi ro để có kết quả phát triển mới. 
• Văn hóa doanh nghiệp lãnh đạo: Loại hình này nhấn mạnh vào vai trò của người lãnh đạo, họ sẽ là người đưa ra những quyết định đầu tư dựa trên đánh giá cá nhân và truyền tải đến cho nhân sự cấp dưới. 
• Văn hóa doanh nghiệp cạnh tranh: Tạo ra môi trường cạnh tranh trong quá trình làm việc, thúc đẩy nhân viên luôn phấn đấu vượt qua những kết quả hiện có, tạo ra những giá trị chất lượng hơn. 
• Văn hóa doanh nghiệp vì khách hàng: Nhân sự trong doanh nghiệp có loại hình văn hóa này sẽ đồng lòng phát triển để có được sự hài lòng từ khách hàng. 

Những thách thức khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp?

Không ít nhà quản lý của nhiều doanh nghiệp đang đau đầu trước những khó khăn khi xây dựng văn hóa cho doanh nghiệp. Một trong những khó khăn nổi bật sẽ dễ bắt gặp như: Không biết bắt đầu từ đâu, khó khăn trong việc gắn kết nhân sự, quy trình đào tạo không được kiểm soát kĩ lưỡng, không duy trì được những giá trị cốt lõi trong văn hóa. 

Dưới đây là một số phương án mà doanh nghiệp cần triển khai khi bắt gặp những khó khăn trên:

• Xác định giá trị mà doanh nghiệp mong muốn
• Cải thiện môi trường làm việc thông qua một số khảo sát, đo lường mức độ hài lòng của nhân viên 
• Đào tạo bài bản, tạo cơ hội cho nhân sự chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi trau dồi kiến thức, nâng cao hiệu suất làm việc. 
• Thường xuyên đánh giá hiệu quả triển khai văn hóa doanh nghiệp.

Các cấp độ văn hóa doanh nghiệp là gì? 

Văn hóa doanh nghiệp được chia làm 3 cấp độ: Cấu trúc hữu hình doanh nghiệp, giá trị được công nhận, quan điểm chung. 

Ở mỗi cấp độ văn hóa, giá trị doanh nghiệp nhận được là khác nhau gồm mức độ gắn kết, giá trị cốt lõi, hình ảnh doanh nghiệp trước công chúng... Quá trình xác định cấp độ văn hóa cho doanh nghiệp cần được kết hợp với các chiến lược xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp để tạo ra sự giao thoa làm nổi bật nét đặc trưng rõ rệt nhất

Đọc thêm: 3 cấp độ văn hóa doanh nghiệp - Kiến thức cơ bản bạn cần biết

Có thể khẳng định một điều rằng việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp là cực kỳ quan trọng và có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của một doanh nghiệp. Nếu muốn tồn tại và phát triển mạnh mẽ trên thị trường cạnh tranh khốc liệt như hiện nay thì đòi hỏi các nhà lãnh đạo cần có đường lối, mục tiêu cả về kinh doanh lẫn xây dựng văn hóa công ty vững mạnh, hiệu quả