Mô hình kinh doanh Canvas là gì và lợi ích của nó mang lại cho doanh nghiệp

Những bản kế hoạch kinh doanh một trang hay còn được gọi là mô hình kinh doanh Canvas được rất nhiều doanh nghiệp lựa chọn áp dụng trong triết lý kinh doanh của mình.

Vậy mô hình kinh doanh này là gì? Làm thế nào để áp dụng nó thành công? Hãy cùng Bizfly tìm hiểu thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây.

Mô hình kinh doanh Canvas là gì?

Business Model Canvas hay còn được gọi là mô hình Canvas - là một dạng mô hình kinh doanh kinh điển, được ví như bản đồ hệ giá trị của doanh nghiệp mọi quy mô. Đó là 9 danh mục tương ứng với 9 trụ cột khác nhau để cung cấp một cái nhìn tổng thể về doanh nghiệp. Tối ưu hóa mọi hoạt động bán hàng để gia tăng lợi nhuận là mục đích chính của mô hình kinh doanh Canvas.

Với việc đơn giản hoá các bản kế hoạch kinh doanh cồng kềnh theo một cách trực quan và dễ nắm bắt hơn, mô hình này ngày càng được hưởng ứng rộng rãi vì những lợi ích tuyệt vời mà nó đem lại.

Mô hình kinh doanh Canvas là một bảng gồm 9 ô mô tả các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp hoặc sản phẩm

Đọc thêm: 13 phần mềm lập kế hoạch kinh doanh tốt nhất dành cho các Startup

9 yếu tố chính cấu thành lên mô hình kinh doanh Canvas

9 trụ cột của mô hình Canvas đại diện cho 4 mặt chính của một đơn vị ( khách hàng, thành quả, cơ sở vật chất và năng lực tài chính), đó là:

Bảng mẫu gồm 9 yếu tố trong mô hình Canvas

Phân khúc khách hàng

Để ứng dụng được mô hình kinh doanh Canvas đạt hiệu quả cao nhất doanh nghiệp cần chia phân khúc khách hàng theo từng phân khúc cụ thể: Sở thích, thói quen tiêu dùng, tuổi tác, giới tính.

Ngoài ra, nắm bắt được nhu cầu của khách hàng, hiểu được thị hiếu của khách hàng trong tương lai chính là chìa khóa gia tăng lợi nhuận. Ở thời điểm hiện tại, các nhà quản lý cũng cần đánh giá kỹ nhu cầu của khách hàng để xây dựng chiến lược kinh doanh có hiệu quả.

Mức độ ưu tiên của từng đối tượng khách hàng là khác nhau. Chân dung khách hàng càng được khắc họa chi tiết thì mô hình Canvas hoạt động càng hiệu quả. 

Đọc thêm: Cách xác định chân dung khách hàng

Kênh phân phối

Để giúp khách hàng tiếp cận được giá trị doanh nghiệp cần thông qua kênh phân phối. Doanh nghiệp sẽ lựa chọn dựa trên tiêu chí nhanh gọn, hiệu quả, đầu tư ít tốn kém.

Hiện tại có 2 loại kênh phân phối cơ bản:

• Kênh thuộc quyền sở hữu của công ty (các cửa hàng)

• Kênh đối tác (các nhà phân phối)

Doanh nghiệp có thể áp dụng một hoặc kết hợp cả 2 kênh phân phối để tăng doanh thu

Nguồn lực chính

Nguồn lực quan trọng nhất để hoạt động kinh doanh có thể tồn tại là gì? Là con người, trí tuệ, tài chính và thể chất.

Liệt kê được nguồn lực mà doanh nghiệp đang có sẽ giúp doanh nghiệp tạo ý tưởng rõ ràng về các sản phẩm, dịch vụ tốt nhất đưa tới khách hàng. Trong khi áp dụng mô hình kinh doanh Canvas hay bất cứ mô hình nào khác, doanh nghiệp cần có một sự đầu tư khôn khéo vào từng nguồn lực.

Cơ cấu chi phí

Đây là chi phí điều hành doanh nghiệp theo mô hình kinh doanh cụ thể. Doanh nghiệp có thể giảm thiểu chi phí thông qua việc giảm vốn đầu tư vào kinh doanh hoặc tập trung vào giá trị sản phẩm.

Một số đặc điểm chung của cơ cấu chi phí có thể tham khảo:

• Chi phí cố định: Là chi phí không đổi trong một khoản thời gian
• Chi phí biến động: Thay đổi tuỳ theo phương sai trong sản xuất
• Kinh tế theo quy mô: Chi phí giảm khi quy mô sản xuất tăng lên
• Kinh tế theo phạm vi: Giảm thiểu chi phí bằng cách đầu tư vào những hoạt động liên quan đến sản phẩm chính

Giải pháp giá trị

Giải pháp giá trị trong mô hình kinh doanh Canvas là sự kết hợp giữa sản phẩm và dịch vụ cung cấp cho khách hàng. Những giá trị này sẽ là lý do mà khách hàng lựa chọn sản phẩm của bạn thay vì của các công ty đối thủ.

Trong mô hình Canvas, giải pháp giá trị gồm 2 loại:

• Giá trị định lượng: Nhấn mạnh tới giá cả hoặc độ hiệu quả của sản phẩm, dịch vụ
• Giá trị định tính: Nhấn mạnh các trải nghiệm khách hàng, kết quả và công dụng của từng sản phẩm

Những thuộc tính được cung cấp thông qua giải pháp giá trị như: Giá cả, hiệu suất, sự tuỳ chỉnh linh hoạt, khả năng hoàn thành công việc, thương hiệu doanh nghiệp, sự cải tiến,...

Quan hệ khách hàng

Sự thành công và bền vững về mặt tài chính sẽ phụ thuộc nhiều vào mối quan hệ giữa doanh nghiệp với khách hàng. Mỗi phân khúc khách hàng khác nhau cần xây dựng một loại quan hệ khác nhau. Quan hệ với khách hàng có thể phân loại như sau:

• Hỗ trợ cá nhân (Personal Assistance)
• Hỗ trợ cá nhân trọn vẹn (Dedicated Personal Assistant)
• Tự phục vụ (Self-Service)
• Dịch vụ tự động (Automated Services)
• Cộng đồng (Communities)
• Cùng xây dựng (Co-creation)

Không chỉ với mô hình kinh doanh Canvas mà với mọi mô hình, doanh nghiệp cần xác định mối quan hệ khách hàng mà mình muốn xây dựng, sau đó đánh giá giá trị của khách hàng dựa trên tần suất mua hàng. Những khách hàng trung thành nên được đầu tư và tạo dựng mối quan hệ mật thiết hơn bởi họ chính là một nguồn doanh thu ổn định.

Xây dựng quan hệ với khách hàng để tạo được sự thành công, bền vững về mặt tài chính

Doanh thu dòng

Dòng doanh thu trong mô hình kinh doanh Canvas cũng được sử dụng để phân biệt phân khúc khách hàng đã mua sản phẩm/ dịch vụ. Doanh nghiệp có thể tạo nên dòng doanh thu bằng những cách sau:

• Doanh thu từ bán tài sản: Doanh nghiệp bán quyền sở hữu hàng hóa cho khách hàng
• Phí sử dụng: Doanh nghiệp tính phí quyền sử dụng sản phẩm, dịch vụ
• Phí đăng ký: Tính phí sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ thường xuyên, nhất quán
• Cho vay, thế chấp, cho thuê: Khách hàng phải trả phí để có quyền truy cập độc quyền vào sản phẩm trong một khoảng thời gian nhất định theo hợp đồng
• Cấp phép: Các sản phẩm của doanh nghiệp là tài sản trí tuệ và được tính phí
• Chi phí môi giới: Cá nhân hoặc doanh nghiệp sẽ đóng vai trò trung gian giữa 2 bên để tính phí môi giới dịch vụ
• Quảng cáo: Doanh nghiệp tính phí các bên quảng cáo sản phẩm trên các kênh trung gian của mình

Đối tác chính

Để quá trình kinh doanh hoạt động có hiệu quả, giải thiểu tối đa rủi ro, doanh nghiệp cần tạo dựng mối quan hệ đối tác với những nhà cung ứng chất lượng cao. Những đối tác này sẽ giúp công ty tạo ra giải pháp giá trị.

Đối tác chính của doanh nghiệp bao gồm 3 loại:

• Liên doanh
• Hợp tác chiến lược giữa các bên (Coopetition)
• Mối quan hệ giữa người mua và nhà cung cấp sản phẩm/ dịch vụ

Hoạt động chính

Trong mô hình kinh doanh Canvas, những hoạt động trọng điểm sẽ tạo nên giải pháp giá trị cho doanh nghiệp, giúp mô hình kinh doanh có hiệu quả hơn. Doanh nghiệp có thể bắt đầu bằng cách liệt kê những hoạt động chính cần được duy trì để giữ được công việc kinh doanh của mình.

Doanh nghiệp cần đánh giá và lựa chọn một hoạt động chính, sau đó cân nhắc tác động của từng hoạt động để quyết định tiếp tục bổ sung hay gạt bỏ chúng.

Có thể bạn quan tâm: Top 5 phương pháp mở rộng kinh doanh hiệu quả cho doanh nghiệp

Lợi ích khi triển khai mô hình kinh doanh Canvas

Áp dụng mô hình Canvas, doanh nghiệp sẽ có những lợi ích như:

Tư duy trực quan

Mô hình kinh doanh Canvas sẽ mang đến một cái nhìn trực quan để doanh nghiệp cân nhắc, đưa ra các quyết định một vấn đề đơn giản hơn. Khi những vấn đề chính được trình bày trên trang giấy thì cái nhìn của các nhà lãnh đạo sẽ trực quan hơn rất nhiều.

Tiện lợi

Mô hình Canvas sẽ giúp bạn dễ dàng tìm kiếm các từ khóa chính, theo dõi tác động của chúng tới mô hình bán hàng trong tương lai. Ngoài ra, bạn có thể dễ dàng chỉnh sửa cũng như thử nghiệm tất cả mọi thứ một cách dễ dàng hơn rất nhiều.

Chia sẻ dễ dàng

Bạn có thể dễ dàng mô phỏng mô hình kinh doanh Canvas thông qua những bản vẽ hoặc hợp tác với những nhân sự khác để cùng nhau bổ sung, tạo nên một mô hình hoàn thiện. Đó chính là tính thuận tiện và di động của mô hình này.

Canvas giúp mọi người dễ dàng truy cập và chia sẻ mọi thứ

Tạo dựng mối quan hệ giữa 9 yếu tố

Mô hình kinh doanh Canvas sẽ cho phép nhà quản lý tìm được mối quan hệ giữa 9 yếu tố trong quá trình vận hành doanh nghiệp. Những cơ hội mới, những phương án để cải tiến doanh thu hoặc cải tổ doanh nghiệp sẽ được nhận thấy một cách dễ dàng hơn.

Dễ dàng lưu hành

Việc tiếp cận mô hình kinh doanh của doanh nghiệp giữa lãnh đạo và nhân viên sẽ được rút ngắn trong mô hình Canvas. Lãnh đạo và nhân viên có thể cùng nhau nắm bắt nội dung, nêu ý kiến, chỉnh sửa để tạo nên một mô hình kinh doanh phù hợp và hoàn thiện nhất.

Các thương hiệu nổi tiếng như Apple, BMW, Uber,.. đang áp dụng mô hình kinh doanh Canvas, chứng tỏ nó không phải là những lý thuyết quản trị xa vời. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể áp dụng mô hình này dựa trên 9 trụ cột và cách thức tiếp cận của từng trụ cột. Áp dụng thành công mô hình Canvas, doanh nghiệp của bạn sẽ có được những nền tảng định hướng kinh doanh vững chắc.