7 bước phân tích đối thủ cạnh tranh từ A - Z

Phân tích đối thủ cạnh tranh là bước thiết yếu giúp doanh nghiệp hiểu rõ môi trường kinh doanh và xác định lợi thế cạnh tranh. Vậy quy trình này được tiến hành ra sao? Dưới đây là 7 bước phân tích đối thủ cạnh tranh từ A - Z để bạn dễ dàng áp dụng thực tế. Cùng Bizfly khám phá ngay nhé!

Vì sao cần phân tích đối thủ cạnh tranh?

Phân tích đối thủ cạnh tranh là quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng các doanh nghiệp cùng hoạt động trên thị trường nhằm hiểu rõ môi trường cạnh tranh và định hình chiến lược kinh doanh phù hợp. Việc này giúp doanh nghiệp nhận diện điểm mạnh và điểm yếu, cả bên trong lẫn bên ngoài, từ đó xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững hơn.

• Xác định điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ: Hiểu rõ điểm mạnh của đối thủ giúp bạn tìm ra cơ hội phát triển. Đồng thời, phân tích điểm yếu của họ giúp bạn tránh được những sai lầm và nâng cao lợi thế, đồng thời cải tiến sản phẩm hoặc dịch vụ phù hợp hơn.
• Tìm kiếm cơ hội: Phân tích đối thủ giúp bạn phát hiện các cơ hội để hoàn thiện sản phẩm hoặc thông điệp tiếp thị. Đôi khi chỉ cần điều chỉnh cách giao tiếp cũng giúp thu hút khách hàng tốt hơn, đặc biệt khi khai thác những điểm chưa được đối thủ tận dụng.
• Xác định điểm khác biệt: Phân tích giúp bạn nhận ra điều gì làm doanh nghiệp mình nổi bật hơn đối thủ. Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng thông điệp rõ ràng, hấp dẫn, thu hút khách hàng mục tiêu và gia tăng giá trị thương hiệu.
• Hiểu rõ khách hàng mục tiêu: Phân tích đối thủ cung cấp góc nhìn sâu sắc về sở thích và nhu cầu của khách hàng. Bạn sẽ biết họ thích và không thích điều gì ở đối thủ, từ đó điều chỉnh chiến lược phục vụ tốt hơn, tạo sự hài lòng và trung thành.
• Khám phá đối thủ mới: Ngoài các đối thủ lớn, những thương hiệu nhỏ cũng có thể thu hút khách hàng của bạn. Phân tích từ khóa và SEO giúp bạn phát hiện các đối thủ tiềm ẩn, mở rộng tầm nhìn về thị trường cạnh tranh thực tế.
• Thiết lập tiêu chuẩn thành công: Dựa trên thành công của đối thủ, bạn có thể đặt ra các tiêu chuẩn và mục tiêu riêng. Điều này giúp theo dõi tiến trình và điều chỉnh chiến lược kịp thời khi thị trường biến đổi hoặc xuất hiện xu hướng mới.
• Hiểu rõ thị trường và xu hướng: Phân tích đối thủ giúp bạn nắm bắt xu hướng và diễn biến thị trường, từ đó điều chỉnh chiến lược, giữ vững sức cạnh tranh và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh năng động.

Các bước phân tích đối thủ cạnh tranh

Phân tích đối thủ cạnh tranh giúp doanh nghiệp hiểu rõ môi trường hoạt động và xác định chiến lược phù hợp để vươn lên dẫn đầu. Dưới đây là các bước cụ thể để bạn tham khảo:

Xác định đối thủ cạnh tranh của bạn

Để bắt đầu phân tích hiệu quả, doanh nghiệp cần phân loại rõ các loại đối thủ có ảnh hưởng khác nhau trên thị trường.

• Đối thủ cạnh tranh trực tiếp: Là những doanh nghiệp cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ tương tự cho cùng nhóm khách hàng mục tiêu.
• Đối thủ cạnh tranh gián tiếp: Là những công ty không cùng loại sản phẩm chính nhưng có thể thay thế hoặc thu hút chung nhóm khách hàng.
• Đối thủ tiềm ẩn: Là nhóm doanh nghiệp hoặc thương hiệu mới có thể gia nhập thị trường bất cứ lúc nào hoặc sản phẩm thay thế có thể phát triển để cạnh tranh với bạn.

Phân loại rõ các loại đối thủ này giúp bạn định hướng phân tích và xây dựng chiến lược phù hợp với từng nhóm trên thị trường.

Xem thêm: Mô hình 5 áp lực cạnh tranh là gì? Lợi ích và các thành phần cơ bản

Tạo hồ sơ đối thủ cạnh tranh

Tiếp theo, bạn cần lập hồ sơ chi tiết cho từng đối thủ. Hồ sơ này nên bao gồm thông tin như thị phần, quy mô, doanh thu ước tính, khách hàng mục tiêu, chiến lược tiếp cận. Việc này giúp bạn dễ dàng so sánh và đánh giá sức mạnh của mỗi bên. Các yếu tố cần phân tích gồm:

• Phân tích thị phần
• Hiểu rõ nhân khẩu học đối tượng mục tiêu
• Xây dựng hồ sơ cạnh tranh

Để tối ưu việc xây dựng hồ sơ đối thủ, bạn có thể sử dụng Bizfly CDP để tổng hợp dữ liệu hành vi khách hàng từ đa kênh, giúp phát hiện cách đối thủ thu hút khách hàng từ đâu, bằng phương pháp nào và hiệu quả ra sao.

Phân tích sản phẩm, giá cả, địa điểm và chiến lược quảng cáo của đối thủ cạnh tranh

Để hiểu sâu hơn về chiến lược của đối thủ, cần xem xét kỹ các sản phẩm hoặc dịch vụ họ cung cấp theo các khía cạnh sau:

• Sản phẩm hoặc dịch vụ của đối thủ có những đặc điểm nổi bật nào?
• Đối thủ có cung cấp các phiên bản hoặc dòng sản phẩm đa dạng để đáp ứng nhu cầu khách hàng không?
• Họ có thường xuyên tổ chức các chương trình khuyến mãi, ưu đãi không?

Đánh giá các chiến lược tiếp thị của đối thủ cạnh tranh

Đánh giá chiến lược marketing của đối thủ giúp bạn hiểu rõ cách họ thu hút và giữ chân khách hàng. Các yếu tố quan trọng bao gồm:

• Họ có sử dụng quảng cáo trả phí không? Nếu có, lựa chọn nền tảng nào?
• Hoạt động trên mạng xã hội ra sao? Nội dung họ chia sẻ tập trung vào điểm nào?
• Có chương trình khuyến mãi hay ưu đãi định kỳ không? Tần suất bao nhiêu?

Các chỉ số hiệu quả marketing cần phân tích

• Tỷ lệ chuyển đổi khách hàng từ các chiến dịch quảng cáo và các điểm tiếp xúc
• Phản hồi và đánh giá khách hàng trên mạng xã hội và các nền tảng đánh giá
• Ước tính ngân sách quảng cáo và phân bổ trên các kênh truyền thông
• Cách thu thập dữ liệu qua công cụ phân tích như Google Analytics, Facebook Insights, SEMrush và khảo sát khách hàng trực tiếp

Phân tích các kênh tiếp thị

Doanh nghiệp cần xác định các kênh tiếp thị mà đối thủ đang sử dụng để tiếp cận khách hàng. Đây là bước quan trọng giúp phát triển chiến lược tiếp thị tối ưu, khai thác hiệu quả các kênh để tạo lợi thế cạnh tranh. Các kênh bao gồm:

• Kênh trực tiếp
• Kênh giới thiệu
• Tìm kiếm tự nhiên
• Tìm kiếm trả phí
• Mạng xã hội không trả phí
• Mạng xã hội trả phí
• Email
• Quảng cáo hiển thị

Để nhanh chóng phát hiện kênh marketing hiệu quả của đối thủ, bạn có thể kết hợp Bizfly CDP cùng dữ liệu chiến dịch của mình để đánh giá hiệu suất từng nguồn traffic và lựa chọn đầu tư ở kênh có chi phí thu hút khách hàng thấp nhất (CAC).

Đăng ký tư vấn trực tiếp

Xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của doanh nghiệp

Việc nhận diện điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức giúp bạn hiểu rõ vị thế của doanh nghiệp trong mối quan hệ với đối thủ. Bạn có thể áp dụng mô hình SWOT để phân tích các yếu tố này, qua đó nắm rõ hơn về thương hiệu và thị trường.

Theo dõi và đo lường kết quả

Sau khi phân tích và thu thập thông tin, bạn cần giám sát kết quả thường xuyên để phát hiện thay đổi trong chiến lược của đối thủ. Một số công cụ hữu ích gồm Google Alerts, SimilarWeb, SEMrush và Ahrefs.

Để xây dựng quy trình giám sát liên tục, doanh nghiệp nên tập trung theo dõi các chỉ số then chốt như thị phần, hiệu quả chiến dịch quảng cáo, phản hồi khách hàng và biến động giá cả. Kết hợp công cụ chuyên biệt giúp cập nhật dữ liệu tự động và phân tích xu hướng thay đổi theo thời gian, từ đó kịp thời điều chỉnh chiến lược phù hợp.

Các công cụ hỗ trợ phân tích đối thủ cạnh tranh

Ngày nay, việc phân tích thị trường trở nên chính xác và nhanh chóng hơn nhờ các công cụ trực tuyến. Dưới đây là một số phần mềm tiêu biểu dành cho doanh nghiệp:

• SEMrush: Công cụ toàn diện giúp nghiên cứu từ khóa, theo dõi hiệu quả quảng cáo và chiến dịch SEO của đối thủ. SEMrush cung cấp dữ liệu về từ khóa mà đối thủ nhắm đến, hỗ trợ bạn đánh giá mức độ cạnh tranh và tối ưu chiến lược marketing trực tuyến.
• Similarweb: Công cụ phân tích lưu lượng truy cập trang web của đối thủ, bao gồm nguồn traffic và hành vi người dùng. Với Similarweb, bạn có thể đánh giá tỷ lệ khách truy cập từ các kênh tìm kiếm, mạng xã hội hoặc giới thiệu, từ đó tối ưu nguồn tiếp cận khách hàng cho doanh nghiệp.
• Ahrefs: Công cụ chuyên sâu phân tích backlink và nghiên cứu từ khóa. Ahrefs cung cấp thông tin về chất lượng và số lượng backlink của đối thủ, giúp bạn đánh giá hiệu quả SEO và xây dựng kế hoạch liên kết.
• Google Alerts: Công cụ theo dõi tin tức và cập nhật mới nhất về đối thủ hoặc thương hiệu trên internet. Bạn có thể thiết lập cảnh báo từ khóa liên quan để nhận thông báo tức thì về hoạt động hoặc chiến dịch mới của họ.

Một số ví dụ về đối thủ cạnh tranh nổi tiếng

Trong kinh doanh, phân tích các công ty khác là yếu tố không thể thiếu, góp phần thúc đẩy đổi mới và phát triển thương hiệu. Dưới đây là một số ví dụ nổi bật về đối thủ cạnh tranh.

• Apple và Samsung

Apple và Samsung là hai đối thủ hàng đầu trong thị trường smartphone. Apple mang đến trải nghiệm liền mạch với iOS, macOS và các dịch vụ như Apple Music, iCloud. Trong khi đó, Samsung sở hữu hệ điều hành Android tùy biến One UI cùng các sản phẩm như Galaxy Watch, máy tính bảng Android.

• Nike và Adidas

Nike và Adidas là hai thương hiệu lớn trong ngành giày thể thao, trang phục và thiết bị thể thao. Cả hai đều có mặt mạnh mẽ trong nhiều môn thể thao như bóng đá, bóng rổ và tennis. Các dòng sản phẩm như Adidas Samba và Nike Air Force 1 minh chứng cho sự cạnh tranh liên tục. Đối thủ gián tiếp của Nike còn gồm Reebok, Skechers,...

• Coca-Cola và PepsiCo

Coca-Cola và PepsiCo đã cạnh tranh quyết liệt trong ngành đồ uống không cồn nhiều thập kỷ qua. Cả hai sở hữu danh mục sản phẩm đa dạng và liên tục đổi mới để đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng. Coca-Cola hướng đến giá trị truyền thống, trong khi Pepsi xây dựng hình ảnh hiện đại, trẻ trung.

• Vinamilk và TH True Milk

Vinamilk và TH True Milk là hai đối thủ lớn trong thị trường sữa Việt Nam. Vinamilk nổi bật với các sản phẩm sữa tươi và sữa đặc đa dạng, phục vụ nhiều đối tượng. TH True Milk tập trung chiến lược “sữa tươi sạch” từ trang trại bò sữa khép kín, đảm bảo giá trị dinh dưỡng tự nhiên.

Bảng so sánh các cặp đối thủ nổi tiếng

Phân tích đối thủ cạnh tranh là bước không thể thiếu để doanh nghiệp nhận diện cơ hội và thách thức thị trường. Trên đây là toàn bộ thông tin về "7 bước phân tích đối thủ cạnh tranh từ A - Z". Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ hữu ích cho vận hành và tối ưu doanh nghiệp của bạn.