Định vị thị trường là gì? Các chiến lược định vị thị trường nổi bật

Định vị thị trường là bước xác định vị trí của doanh nghiệp so với các đối thủ dựa theo những tiêu chí nhất định. Vậy "Định vị thị trường là gì? Có những yếu tố nào ảnh hưởng tới quá trình này? Hãy cùng Bizfly tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau:

Định vị thị trường là gì?

Định vị thị trường (Market Positioning) là khái niệm chỉ sự xác định vị trí sản phẩm/dịch vụ hay thương hiệu so với các đối thủ cạnh tranh. Mục tiêu của định vị thị trường là xác định đúng vị trí, lợi thế cạnh tranh để tạo ra những nhận thức khác biệt trong tâm trí người tiêu dùng dựa trên những đặc điểm hoặc giá trị mà sản phẩm, thương hiệu mang lại so với các sản phẩm khác.

Trong marketing hiện đại, định vị thị trường giữ vai trò quan trọng giúp doanh nghiệp hiểu rõ thị trường, đối thủ, nhu cầu khách hàng cụ thể, từ đó xây dựng chiến lược truyền thông và phát triển sản phẩm phù hợp nhằm tối đa hóa giá trị thương hiệu trong môi trường cạnh tranh hiện nay.

Tầm quan trọng của việc định vị thị trường

Đối với mọi doanh nghiệp, định vị thị trường đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển bền vững của tổ chức. Dưới đây là những lý do thể hiện vai trò then chốt của định vị trong kinh doanh:

Tạo sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, định vị thị trường giúp doanh nghiệp xây dựng dấu ấn đặc biệt trong mắt khách hàng. Bằng cách làm nổi bật những điểm mạnh, giá trị cốt lõi và ưu thế độc đáo của sản phẩm, dịch vụ, doanh nghiệp tạo ra lợi thế so với đối thủ, từ đó thu hút khách hàng mới và giữ chân khách hàng hiện tại hiệu quả hơn.

Tiếp cận đúng đối tượng khách hàng

Khi thương hiệu có vị trí và dấu ấn rõ ràng trên thị trường, doanh nghiệp sẽ dễ dàng nhắm đúng khách hàng mục tiêu. Nhờ đó, chi phí marketing được tối ưu khi không phải quảng bá sản phẩm cho những khách hàng không tiềm năng. Đặc biệt, khi thương hiệu đã có uy tín, khách hàng sẽ chủ động tìm đến khi có nhu cầu mà không cần doanh nghiệp chủ động tìm kiếm.

Xây dựng thương hiệu mạnh

Định vị thị trường giúp doanh nghiệp hình thành hình ảnh, giá trị và định danh riêng biệt trong tâm trí khách hàng. Điều này nâng cao nhận diện thương hiệu, tạo dựng sự tin cậy và khiến khách hàng dễ dàng phân biệt sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp giữa muôn vàn đối thủ cạnh tranh.

Tận dụng cơ hội thị trường

Qua quá trình nghiên cứu, doanh nghiệp hiểu rõ nhu cầu, mong muốn, hành vi và xu hướng của khách hàng trong thị trường mục tiêu, từ đó tận dụng các cơ hội phát triển sản phẩm hoặc mở rộng thị phần một cách hiệu quả.

Nâng cao năng lực cạnh tranh

Định vị thị trường giúp doanh nghiệp dễ dàng cạnh tranh với đối thủ khi có cái nhìn tổng quan về thị trường, khách hàng và đối thủ. Từ đó, doanh nghiệp phát triển các chiến lược kinh doanh và marketing linh hoạt để củng cố vị thế. Ngoài ra, định vị còn hỗ trợ cải tiến sản phẩm dựa trên phản hồi thực tế, tối ưu chi phí quảng cáo nhắm đúng phân khúc mục tiêu, cũng như mở rộng sang các thị trường mới dễ dàng hơn. Một nghiên cứu của Nielsen chỉ ra rằng các doanh nghiệp áp dụng chiến lược định vị hiệu quả có thể tăng doanh thu trung bình lên tới 15% so với những doanh nghiệp không có định vị rõ ràng.

Để duy trì vị thế cạnh tranh, doanh nghiệp cần khai thác dữ liệu khách hàng sâu sắc nhằm xây dựng chiến lược định vị chính xác. Các nền tảng như Bizfly CDP hỗ trợ hợp nhất dữ liệu đa kênh, giúp định vị dựa trên hành vi và phân khúc mục tiêu hiệu quả hơn.

Định vị hỗ trợ quản lý rủi ro kinh doanh

Định vị rõ ràng giúp doanh nghiệp nhận diện và ứng phó kịp thời với các rủi ro kinh doanh. Chiến lược định vị chính xác giúp tránh cạnh tranh không hiệu quả, giảm thiểu sai sót trong phân bổ nguồn lực và tạo điều kiện linh hoạt điều chỉnh sản phẩm, chiến dịch marketing nhanh chóng đáp ứng biến động thị trường.

Thúc đẩy hoạt động mua hàng

Phân tích tâm lý khách hàng cho thấy khi họ tin tưởng và chọn mua sản phẩm của một thương hiệu, họ có xu hướng quay lại và ưu tiên sử dụng sản phẩm trong các lần mua sắm tiếp theo. Xây dựng niềm tin mạnh mẽ trong mắt khách hàng giúp doanh nghiệp nâng cao tỷ lệ chuyển đổi và doanh số bán hàng.

Các chiến lược định vị thị trường phổ biến hiện nay

Có nhiều chiến lược định vị phù hợp với đặc điểm thị trường và mục tiêu kinh doanh khác nhau. Dưới đây là các chiến lược phổ biến nhất:

Định vị dựa trên đặc điểm của sản phẩm

Doanh nghiệp có thể xây dựng định vị dựa trên những điểm độc đáo của sản phẩm, như tính năng nổi trội, công nghệ tiên tiến, chất lượng vượt trội, hay thiết kế sáng tạo. Chiến lược này giúp tạo sự khác biệt với đối thủ và hướng đến nhóm khách hàng có nhu cầu phù hợp với đặc điểm sản phẩm.

Định vị dựa trên công dụng sản phẩm

Khác với định vị dựa trên đặc điểm, định vị theo công dụng tập trung làm nổi bật lợi ích thực tế và giá trị mà sản phẩm mang lại cho người dùng. Chiến lược này nhấn mạnh hiệu quả hoặc giải pháp sản phẩm cung cấp để đáp ứng nhu cầu cụ thể

Định vị dựa trên giá trị của sản phẩm

Chiến lược này phổ biến với các thương hiệu cao cấp, nơi khách hàng chấp nhận chi trả cao bởi giá trị tinh thần hoặc uy tín thương hiệu mà sản phẩm mang lại. Đây là cách giúp thương hiệu củng cố vị trí độc đáo trên thị trường và tạo dựng lòng trung thành vững chắc.

Định vị theo giá cả sản phẩm

Để định vị theo giá cả, doanh nghiệp cần xác định rõ phân khúc khách hàng mục tiêu. Giá bán phải phù hợp với nhóm khách hàng đó nhằm tạo lợi thế cạnh tranh.

Định vị theo nhân khẩu học

Nhiều doanh nghiệp sử dụng tiêu chí nhân khẩu học như tuổi tác, giới tính, địa lý, sở thích hoặc tầng lớp kinh tế để xác định thị trường mục tiêu. Chiến lược này giúp tập trung vào nhóm khách hàng có nhu cầu tiêu dùng và sở thích cụ thể.

Trong thời đại kỹ thuật số, việc định vị theo nhân khẩu học được mở rộng bằng cách tích hợp dữ liệu hành vi trực tuyến, sở thích cá nhân và tương tác trên mạng xã hội. Nhờ đó, doanh nghiệp có cái nhìn toàn diện hơn về khách hàng, từ đó phát triển sản phẩm và chiến dịch marketing hiệu quả hơn.

Định vị theo lĩnh vực hoạt động

Doanh nghiệp có thể lấy lĩnh vực hoạt động làm nền tảng định vị thị phần, chẳng hạn chuyên về sản phẩm hữu cơ, công nghệ cao hay dịch vụ tư vấn. Chiến lược này giúp thương hiệu tạo dựng tính chuyên môn và sự khác biệt trong lĩnh vực cụ thể.

Định vị dựa trên trải nghiệm khách hàng

Chiến lược này tập trung vào việc mang lại trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng, từ dịch vụ hậu mãi, hỗ trợ, đến giao hàng nhanh chóng. Định vị trên nền tảng trải nghiệm giúp xây dựng lợi thế cạnh tranh dựa trên sự hài lòng và mối quan hệ lâu dài với khách hàng.

Quy trình các bước định vị thị trường hiệu quả

Để định vị thị trường thành công và đạt hiệu quả cao, doanh nghiệp cần tuân thủ quy trình các bước sau:

Bước 0: Xác định mục tiêu kinh doanh và thị trường mục tiêu

Trước khi tiến hành nghiên cứu, doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu kinh doanh và khách hàng mục tiêu. Việc này giúp định hướng chính xác cho các bước tiếp theo, đảm bảo chiến lược định vị phù hợp với nhu cầu và tiềm năng phát triển của thị trường.

Bước 1: Nghiên cứu thị trường

Trước khi xây dựng chiến lược định vị, doanh nghiệp cần nghiên cứu thị trường, khách hàng và đối thủ để hiểu được vị trí hiện tại, điểm mạnh yếu và các yếu tố liên quan. Qua đó, doanh nghiệp xác định được cách tạo lợi thế cạnh tranh hiệu quả nhất. Khi phân tích đối thủ cần chú ý các điểm sau:

• Thị phần: Xác định thị phần và tốc độ tăng trưởng của đối thủ trên thị trường.
• Chiến lược: Nắm rõ chiến lược bán hàng và marketing của đối thủ.
• Khách hàng: Hiểu đặc điểm khách hàng mục tiêu của đối thủ và mức độ tin tưởng của họ.
• Sản phẩm: So sánh sản phẩm của đối thủ với sản phẩm mình về điểm nổi bật và tính năng.
• Phân tích văn hóa tiêu dùng: Tìm hiểu các yếu tố văn hóa ảnh hưởng đến thói quen tiêu dùng trong phân khúc mục tiêu.
• Xu hướng thị trường: Cập nhật thay đổi và xu hướng mới trong ngành hoặc thị trường mục tiêu.
• Phân khúc khách hàng: Phân loại khách hàng theo hành vi, nhu cầu, thu nhập để định vị chính xác hơn.
• Khả năng tài chính: Đánh giá nguồn lực tài chính để xây dựng chiến lược phù hợp.
• Kênh phân phối: Phân tích hiệu quả các kênh phân phối hiện tại và tiềm năng.

Doanh nghiệp cũng có thể sử dụng các công cụ nghiên cứu thị trường phổ biến như Google Analytics để phân tích hành vi khách truy cập website, khảo sát trực tuyến thu thập ý kiến khách hàng, hay theo dõi xu hướng tiêu dùng để cập nhật kịp thời biến động thị trường.

Bước 2: Xác định vị thế thương hiệu trên thị trường

Sau khi hoàn thành phân tích thị trường và đối thủ, doanh nghiệp cần đánh giá vị trí hiện tại của thương hiệu: khách hàng đã biết đến thương hiệu ra sao, mục tiêu trong tương lai là gì. Bước này quan trọng vì ảnh hưởng trực tiếp đến hướng đi trong việc định vị trên thị trường.

Một số tiêu chí quan trọng khi đánh giá vị thế thương hiệu:

• Mức độ quan tâm của khách hàng: Dựa trên lượt tìm kiếm để đánh giá sự chú ý của khách hàng với thương hiệu. Có thể dùng công cụ như Ahrefs, Google Search Box, Google Keyword Planner để đo lường.
• Tương tác trên kênh truyền thông: Đo mức độ tương tác của khách hàng với thương hiệu trên các nền tảng truyền thông xã hội.
• Lượt truy cập website: Xem xét lưu lượng truy cập và thời gian khách hàng ở lại website công ty.

Doanh nghiệp nên khai thác báo cáo từ hệ thống website, email và CRM để có số liệu đánh giá chính xác. Giải pháp như BizWebsite và BizCRM giúp tổng hợp và phân tích dữ liệu hành vi khách hàng hiệu quả.

Đăng ký tư vấn trực tiếp

×

Bước 3: Xác định điểm khác biệt

Doanh nghiệp cần xác định những điểm khác biệt duy nhất mà chỉ mình có so với đối thủ. Dựa trên những điểm riêng này, hãy khắc phục những hạn chế của sản phẩm, dịch vụ đối thủ để chiếm lĩnh thị phần mà họ chưa khai thác hiệu quả. Các yếu tố cần so sánh bao gồm:

• Thông điệp thương hiệu truyền tải có khác biệt so với đối thủ không?
• Giá trị cốt lõi của sản phẩm, dịch vụ mang lại so với đối thủ là gì?
• Bộ nhận diện thương hiệu có điểm nhấn nào nổi bật hơn?
• Thông điệp quảng cáo, chiến dịch thương hiệu có cần điều chỉnh để nổi bật hơn đối thủ không?

Bước 4: Xây dựng chiến lược định vị thị trường

Sau khi thu thập đầy đủ thông tin, doanh nghiệp xây dựng chiến lược định vị cụ thể. Chiến lược này cần rõ ràng, dễ hiểu, có mục tiêu đo lường được, đồng thời các công việc và giai đoạn triển khai phải trình tự logic, có thời gian thực hiện cụ thể.

Bước 5: Đánh giá hiệu quả của chiến lược

Khi triển khai chiến lược định vị, doanh nghiệp phải theo dõi, đo lường và đánh giá dựa trên số liệu chính xác thu thập từ khảo sát, phỏng vấn khách hàng và phản hồi thị trường để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Một số ví dụ điển hình về định vị thị trường

Apple

Apple được định vị là thương hiệu sáng tạo, độc đáo và hiện đại. Họ tập trung phát triển sản phẩm công nghệ tiên tiến, đột phá như iPhone, iPad, MacBook và Apple Watch với thiết kế tinh tế. Chiến lược định vị này không chỉ làm nổi bật sự khác biệt công nghệ mà còn xây dựng phong cách sống đặc trưng, giúp tạo lòng trung thành khách hàng và lợi nhuận lâu dài. Nhờ đó, Apple giữ vững vị thế thương hiệu cao cấp, thu hút nhóm khách hàng yêu thích sự sáng tạo và đẳng cấp.

Coca-Cola

Coca-Cola định vị là đồ uống giải khát ngọt ngào đồng hành cùng niềm vui gia đình và bạn bè. Thương hiệu tạo sự gắn kết cảm xúc với khách hàng qua các chiến dịch quảng cáo đầy năng lượng, vui tươi trong các dịp lễ, hội họp. Nhờ đó, Coca-Cola trở thành lựa chọn hàng đầu khi người tiêu dùng muốn tận hưởng khoảnh khắc ý nghĩa bên người thân, tăng khả năng nhận diện và giữ vững thị phần toàn cầu.

Nike

Nike được định vị là thương hiệu giày thể thao cao cấp dành cho vận động viên chuyên nghiệp và người đam mê thể thao. Nike tập trung phát triển các sản phẩm công nghệ cao, thiết kế tinh tế, đồng hành cùng vận động viên hàng đầu thế giới. Chiến lược này giúp Nike xây dựng hình ảnh cao cấp, thu hút nhóm khách hàng năng động, đam mê thể thao và khẳng định vị trí dẫn đầu ngành giày thể thao toàn cầu.

Airbnb

Airbnb được định vị là nền tảng trải nghiệm lưu trú độc đáo, mang tính địa phương. Airbnb tập trung cung cấp các lựa chọn lưu trú từ chủ nhà địa phương, cho phép du khách trải nghiệm cuộc sống như người bản địa. Chiến lược này tạo sự khác biệt so với khách sạn truyền thống, xây dựng cộng đồng trung thành và thúc đẩy phát triển bền vững trên thị trường toàn cầu.

Toyota

Toyota định vị là thương hiệu xe ô tô bền bỉ, an toàn và tiết kiệm nhiên liệu. Công ty chú trọng phát triển xe có độ bền cao, tích hợp công nghệ an toàn tiên tiến và hiệu suất nhiên liệu tối ưu, phù hợp với đa dạng khách hàng toàn cầu. Nhờ chiến lược này, Toyota duy trì sự tin tưởng lâu dài từ người tiêu dùng và giữ vững vị thế trên thị trường ô tô thế giới.

Vinamilk

Vinamilk, thương hiệu sữa hàng đầu Việt Nam, định vị là sản phẩm sữa chất lượng cao, dinh dưỡng và an toàn cho mọi lứa tuổi. Vinamilk phát triển đa dạng sản phẩm từ sữa tươi, sữa bột đến các sản phẩm dinh dưỡng đáp ứng nhu cầu sức khỏe và khẩu vị người tiêu dùng trong nước. Nhờ chiến lược định vị rõ ràng và tập trung vào chất lượng, Vinamilk xây dựng được niềm tin vững chắc trên thị trường nội địa và mở rộng ra quốc tế.

Kết luận

Định vị thị trường là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp xây dựng lợi thế cạnh tranh, tiếp cận đúng khách hàng và gia tăng giá trị thương hiệu. Chiến lược định vị phù hợp giúp doanh nghiệp tận dụng cơ hội thị trường, quản lý rủi ro hiệu quả và thúc đẩy sự phát triển bền vững trong kinh doanh.

Trên đây là toàn bộ thông tin về "Định vị thị trường là gì? Các chiến lược định vị thị trường nổi bật". Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ hữu ích cho vận hành và tối ưu doanh nghiệp của bạn.