M&A là gì? Vai trò của Marketing trong M&A

M&A (sáp nhập và mua lại) giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô, nâng cao năng lực cạnh tranh và tối ưu hoá tài nguyên. Để một thương vụ M&A thành công đòi hỏi có sự tham gia của nhiều bên, đặc biệt là Marketing. Bài viết này, Bizfly sẽ chia sẻ đến bạn chi tiết M&A là gì, các hình thức mua bán và sáp nhập cũng như vai trò của Marketing trong các thương vụ này. Cùng tìm hiểu nhé.

M&A là gì?

M&A là thuật ngữ dùng để chỉ các hoạt động sáp nhập và mua lại giữa hai hoặc nhiều doanh nghiệp với mục tiêu mở rộng quy mô, tăng cường vị thế cạnh tranh, tối ưu hoá quy trình kinh doanh, đa dạng hoá sản phẩm, dịch vụ. 

M&A là viết tắt của từ gì? Thực chất, cụm từ này là viết tắt của cụm Mergers and Acquisitions. Vậy khi tách rời thì M and A là gì?

• Sáp nhập (Mergers): Đây là quá trình trong đó hai hoặc nhiều công ty hợp nhất thành một đơn vị mới, thường với mục đích tối ưu hóa nguồn lực, nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo ra một tổ chức mạnh mẽ hơn.
• Mua lại (Acquisitions): Đây là quá trình trong đó một công ty mua lại quyền kiểm soát hoặc sở hữu tài sản của một công ty khác. Thương vụ này có thể diễn ra qua nhiều hình thức, từ việc mua cổ phần cho đến việc mua tài sản hoặc thương hiệu.

Theo Luật Cạnh tranh 2018 của Việt Nam, M&A được định nghĩa là các hình thức tập trung kinh tế, bao gồm việc một doanh nghiệp hoặc một nhóm doanh nghiệp kiểm soát hoặc sở hữu một phần hoặc toàn bộ tài sản, hoặc quyền lợi của một doanh nghiệp khác.

Luật quy định rõ về thủ tục pháp lý M&A nhằm đảm bảo rằng các thương vụ này không gây ra tác động tiêu cực đến sự cạnh tranh trên thị trường. Mục đích của quy định này để bảo vệ cạnh tranh, ngăn chặn các thương vụ có thể dẫn đến việc tạo ra độc quyền hoặc làm giảm sự cạnh tranh, rủi ro trong M&A từ đó bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và giữ vững hoạt động của thị trường.

Lợi ích của M&A là gì?

M&A mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, cụ thể:

• Tăng trưởng doanh thu và mở rộng thị trường

Khi một công ty sáp nhập hoặc mua lại một công ty khác, họ có thể ngay lập tức tiếp cận với khách hàng mới, gia tăng doanh thu mà không cần phải đầu tư nhiều vào marketing và phát triển thị trường từ đầu. Đây cũng là cách để doanh nghiệp tăng mức độ nhận diện trong ngành, dễ dàng tiếp cận thị trường quốc tế hoặc mở rộng sang các lĩnh vực kinh doanh mới.

• Tiết kiệm chi phí thông qua việc hợp nhất tài nguyên

M&A giúp các công ty tiết kiệm chi phí đáng kể thông qua việc hợp nhất tài nguyên, tối ưu hóa quy trình hoạt động, giảm thiểu các tác vụ lặp đi lặp lại trong các bộ phận như sản xuất, marketing và quản lý, từ đó góp phần gia tăng lợi nhuận, những thương vụ M&A nổi tiếng thế giới đã chứng minh điều này.

• Đổi mới công nghệ và sản phẩm

Việc mua lại một công ty có công nghệ tiên tiến hoặc quy trình sản xuất hiệu quả có thể giúp doanh nghiệp cải thiện sản phẩm hiện tại hoặc phát triển các sản phẩm mới. Điều này không chỉ giúp tăng cường giá trị thương hiệu mà còn thu hút được nhiều khách hàng hơn, đáp ứng nhanh chóng nhu cầu thị trường.

• Tạo lợi thế cạnh tranh

M&A và đầu tư còn giúp các doanh nghiệp củng cố vị trí trên thị trường, gia tăng sức cạnh tranh. Ngoài ra, việc hợp nhất nguồn lực, nhân tài và kiến thức cũng cho phép doanh nghiệp phát triển chiến lược kinh doanh linh hoạt và hiệu quả hơn, tạo ra những sản phẩm, dịch vụ nổi bật hơn trong mắt khách hàng.

Các hình thức M&A phổ biến

Giới chuyên môn phân loại M&A thành nhiều hình thức khác nhau dựa trên cấu trúc và mục tiêu của các thương vụ. Dưới đây là ba hình thức M&A phổ biến:

M&A theo chiều ngang

M&A theo chiều ngang là hình thức sáp nhập hoặc mua lại giữa hai công ty cùng hoạt động trong một ngành hoặc lĩnh vực tương tự. Ví dụ M&A trong lĩnh vực công nghệ sẽ là 2 công ty phần mềm sáp nhập với nhau. Hình thức này thường được sử dụng để mở rộng thị trường, tăng trưởng doanh thu và củng cố vị thế cạnh tranh.

• Lợi ích:
  • Tăng cường khả năng chiếm lĩnh thị trường và kiểm soát giá cả.
  • Các công ty có thể hợp nhất các bộ phận tương đồng, giảm thiểu chi phí hoạt động và tăng hiệu quả.
• Ví dụ: Một công ty sản xuất ô tô mua lại một công ty sản xuất ô tô khác, nhằm mở rộng thị trường và tăng trưởng doanh thu.

M&A theo chiều dọc

M&A theo chiều dọc là hình thức sáp nhập hoặc mua lại giữa các công ty nằm ở các giai đoạn khác nhau trong chuỗi cung ứng của cùng một ngành. Điều này có thể bao gồm việc mua lại nhà cung cấp (M&A ngược dòng) hoặc nhà phân phối (M&A xuôi dòng).

• Lợi ích khi thực hiện các thương vụ M&A theo chiều dọc:
  • Việc nắm giữ nhiều giai đoạn trong chuỗi cung ứng giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hơn quy trình sản xuất và phân phối, từ đó tối ưu hóa chi phí.
  • M&A theo chiều dọc có thể giảm thiểu rủi ro từ các nhà cung cấp bên ngoài và đảm bảo nguồn cung ổn định.
• Ví dụ: Một công ty sản xuất thực phẩm mua lại một công ty cung cấp nguyên liệu thô, nhằm đảm bảo nguồn cung ổn định và giảm chi phí sản xuất.

M&A kết hợp 

M&A kết hợp là hình thức sáp nhập hoặc mua lại giữa các công ty hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau nhưng có thể bổ sung cho nhau về mặt sản phẩm, dịch vụ hoặc khách hàng. M&A và tạo ra giá trị song hành với nhau nhờ kết hợp các nguồn lực, năng lực của các công ty.

• Lợi ích:
  • Sự kết hợp giữa hai công ty có thể tạo ra những sản phẩm hoặc dịch vụ mới, thu hút thêm khách hàng.
  • Chiến lược M&A kết hợp giúp các công ty giảm thiểu rủi ro bằng cách đa dạng hóa danh mục sản phẩm hoặc dịch vụ, từ đó tạo ra những nguồn thu nhập mới.
• Ví dụ: Một công ty công nghệ mua lại một công ty sản xuất thiết bị y tế, nhằm kết hợp công nghệ mới vào các sản phẩm y tế để cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Vai trò của Marketing trong M&A

Marketing không chỉ đóng vai trò hỗ trợ trong quy trình M&A mà còn là một phần không thể thiếu để đảm bảo thành công lâu dài của thương vụ. Cụ thể:

Nghiên cứu thị trường và phân tích đối thủ

Marketing đóng vai trò thiết yếu trong việc thực hiện nghiên cứu thị trường trước khi một thương vụ M&A được diễn ra. Theo nghiên cứu của Harvard Business Review, việc hiểu rõ thị trường mục tiêu và nhu cầu khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp lựa chọn được đối tác phù hợp nhất cho sáp nhập hoặc mua lại. Bằng cách phân tích các yếu tố như xu hướng ngành và hành vi của người tiêu dùng, Marketing có thể giúp xác định những cơ hội và thách thức tiềm ẩn trong chiến lược M&A là gì​.

Định vị thương hiệu

Sau khi hoàn tất thương vụ M&A, bộ phận Marketing có trách nhiệm định vị lại thương hiệu để củng cố hình ảnh của công ty mới. McKinsey & Company cho rằng sự kết hợp giữa hai thương hiệu khác nhau có thể gây ra những thách thức trong việc duy trì nhận diện thương hiệu, do đó, việc xây dựng một chiến lược truyền thông mạnh mẽ để định hình lại thương hiệu là rất quan trọng. Bạn sẽ thấy rõ điều này nếu tìm hiểu về những thương vụ M&A nổi tiếng Việt Nam và thế giới.

Truyền thông và quản lý thông tin

Quá trình truyền thông khi công bố thương vụ M&A là một yếu tố quyết định trong việc đảm bảo sự chấp nhận của cả nhân viên và khách hàng. Deloitte đã chỉ ra rằng việc thông báo rõ ràng và minh bạch về mục tiêu, lợi ích và ảnh hưởng của M&A giúp giảm bớt lo ngại trong nội bộ và tăng cường lòng tin của khách hàng. Marketing cần đưa ra thông điệp nhất quán và lôi cuốn để giữ vững sự quan tâm và ủng hộ từ các bên liên quan.

Tích hợp và phát triển chiến lược Marketing

Sau M&A, Marketing sẽ phải tích hợp các chiến lược Marketing của cả hai công ty để tạo ra một chiến lược thống nhất và hiệu quả. Theo PwC, việc áp dụng các chiến lược Marketing phù hợp sẽ giúp tận dụng tối đa nguồn lực của cả hai bên và cải thiện hiệu suất kinh doanh. Việc xác định các kênh là rất cần thiết để tối ưu hóa hoạt động Marketing của công ty mới.

Tạo giá trị gia tăng cho khách hàng

Marketing không chỉ giúp tạo ra giá trị cho doanh nghiệp mà còn mang lại giá trị gia tăng cho khách hàng. Bain & Company nhấn mạnh rằng các thương vụ M&A thành công thường đi kèm với việc phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới, giúp thu hút thêm khách hàng và mở rộng thị trường.

Theo dõi và đánh giá hiệu quả

Cuối cùng, sau khi thương vụ M&A được thực hiện, Marketing cần theo dõi và đánh giá hiệu quả của các chiến dịch được triển khai. Sử dụng các chỉ số hiệu suất (KPIs) là cách thức để đo lường mức độ thành công và điều chỉnh chiến lược Marketing khi cần thiết. Theo Gartner, việc đánh giá và điều chỉnh chiến lược kịp thời là chìa khóa để tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

M&A không chỉ là một chiến lược quan trọng để tăng trưởng và phát triển doanh nghiệp mà còn mang lại nhiều cơ hội đổi mới và tối ưu hóa quy trình hoạt động. Để đảm bảo sự thành công của các thương vụ M&A, vai trò của Marketing không thể bị xem nhẹ. 

Từ việc nghiên cứu thị trường, định vị thương hiệu, quản lý thông tin đến phát triển chiến lược Marketing tích hợp, các chuyên gia Marketing cần đóng góp vào từng giai đoạn của quy trình M&A. Nhờ có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận, nắm bắt xu hướng M&A toàn cầu, doanh nghiệp có thể tận dụng tối đa tiềm năng từ các thương vụ M&A, từ đó không ngừng củng cố và nâng cao vị thế trên thị trường.

Mong rằng, bài viết này của Bizfly - Giải pháp chuyển đổi số Marketing và bán hàng vận hành bởi VCCorp đã giúp bạn hiểu tường tận M&A nghĩa là gì cũng như các hình thức phổ biến và vai trò của Marketing trong các thương vụ sáp nhập & mua lại. Đón đọc thêm các bài viết về Marketing và M&A được chúng tôi cập nhật mỗi ngày tại đây.