AIDA là gì? Vai trò, ví dụ mô hình AIDA, ứng dụng trong Marketing

AIDA là gì? Trong thế giới marketing hiện đại, việc xây dựng chiến lược truyền thông hiệu quả đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút và giữ chân khách hàng. Với khả năng tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng, mô hình AIDA ngày càng trở nên hữu ích, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ AI phát triển mạnh mẽ. Bài viết này của Bizfly sẽ khám phá sâu hơn về vai trò và cách ứng dụng AIDA trong chiến lược marketing.

Mô hình AIDA là gì?

Mô hình AIDA là một trong những công cụ quan trọng trong marketing. Được sử dụng rộng rãi trong các chiến lược truyền thông, AIDA không chỉ giúp xây dựng thông điệp hiệu quả mà còn tối ưu hóa sự tương tác giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng. 

Khái niệm

Mô hình AIDA (Attention, Interest, Desire, Action) mô tả bốn bước mà khách hàng tiềm năng trải qua trước khi quyết định mua một sản phẩm hoặc dịch vụ. Mô hình này giúp các nhà tiếp thị hiểu rõ hơn về quá trình ra quyết định của khách hàng và xây dựng chiến lược truyền thông hiệu quả.

Tuy nhiên, cách áp dụng mô hình này có thể khác nhau tùy vào loại hình kinh doanh như B2B (doanh nghiệp bán cho doanh nghiệp) hay B2C (doanh nghiệp bán cho người tiêu dùng) cũng như lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp. Dù vậy, nguyên lý cơ bản của mô hình AIDA vẫn không thay đổi. Doanh nghiệp chỉ cần điều chỉnh sao cho phù hợp với đối tượng khách hàng và mục tiêu kinh doanh của mình.

Nguồn gốc

Vào năm 1898, mô hình AIDA được thiết lập bởi Elias St. Elmo Lewis, người sau này được ghi tên trong Đại sảnh Danh vọng Quảng cáo, đã viết một bài báo trên tạp chí The Inland Printer. Theo Lewis, một quảng cáo thành công cần phải tuân theo một công thức cơ bản: đầu tiên là thu hút sự chú ý của người đọc khiến họ phải dừng lại và chú ý đến quảng cáo. Sau đó là tạo ra sự hứng thú, khơi gợi sự quan tâm và giữ người đọc tiếp tục theo dõi; Cuối cùng là thuyết phục họ tin tưởng vào thông điệp và hành động theo đó.

Nói một cách đơn giản, một quảng cáo chỉ thực sự hiệu quả khi thực hiện được ba yếu tố gây chú ý, tạo sự quan tâm và thuyết phục. Hơn một thế kỷ sau, những nguyên lý này vẫn còn giá trị và đã được phát triển thành mô hình AIDA, một công cụ quan trọng và được áp dụng rộng rãi trong ngành quảng cáo ngày nay.

Các giai đoạn cốt lõi trong mô hình AIDA

Mô hình AIDA gồm bốn giai đoạn quan trọng mà người tiêu dùng trải qua trong quá trình ra quyết định mua hàng. Mỗi giai đoạn giúp các marketer xác định cách thức tương tác với khách hàng tiềm năng. Dưới đây là bốn bước trong AIDA bạn có thể tham khảo:

A – Attention: Thu hút khách hàng

"Attention" (Thu hút sự chú ý) là giai đoạn đầu tiên trong mô hình AIDA đồng thời là bước nền tảng để gây ấn tượng với khách hàng tiềm năng. Thay vì giả định khách hàng đã biết đến sản phẩm, thương hiệu cần làm nổi bật bằng cách sử dụng thông điệp sáng tạo, khác biệt. Các cách tiếp cận như đặt quảng cáo ở những vị trí không ngờ tới (marketing du kích), hình ảnh gây sốc hay cá nhân hóa thông điệp sẽ giúp thương hiệu nổi bật hơn.

Interest: Tạo sự thích thú

Khi đã biết cách tạo chú ý, bước tiếp theo là bạn cần duy trì sự quan tâm của khách hàng bằng các thông điệp hấp dẫn và liên quan trực tiếp đến nhu cầu của họ. Nội dung quảng cáo nên rõ ràng, dễ đọc và tập trung vào những thông tin nổi bật về sản phẩm. Ví dụ, chiến dịch quảng cáo “Where’s the beef?” của Wendy’s đã thành công khi nhấn mạnh giá trị sản phẩm có nhiều thịt hơn so với đối thủ.

D – Desire: Khao khát

Giai đoạn "Desire" (Khao khát) là khi bạn chuyển sự thích thú của khách hàng thành một mong muốn mạnh mẽ. Bằng cách nêu bật lợi ích và giá trị mà sản phẩm mang lại, thương hiệu cần tạo cảm giác rằng sản phẩm là thiết yếu cho khách hàng. Các quảng cáo thường mô tả nhiều tình huống sử dụng sản phẩm để tăng cường mong muốn sở hữu và giúp khách hàng hình dung cách sản phẩm có thể cải thiện cuộc sống của họ.

Action: Thực hiện hành động

Cuối cùng, thương hiệu cần thúc đẩy khách hàng thực hiện hành động thường là mua hàng. Quảng cáo nên kết thúc với lời kêu gọi hành động cụ thể để khuyến khích khách hàng phản hồi ngay lập tức. Chẳng hạn như doanh nghiệp cung cấp ưu đãi giới hạn thời gian hay miễn phí vận chuyển. Các chiến lược này tạo ra cảm giác khẩn cấp và tăng khả năng chuyển đổi.

Vai trò của mô hình AIDA trong Marketing

Mô hình AIDA đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu và tương tác với khách hàng tiềm năng. Hãy cùng khám phá những vai trò của AIDA trong Marketing qua nội dung sau:

Cung cấp bức tranh mô tả khách hàng tiềm năng

Mô hình AIDA giúp nhà tiếp thị xác định rõ khách hàng tiềm năng là ai và họ có những đặc điểm gì trong từng giai đoạn. Điều này bao gồm việc thu thập thông tin về sở thích, nhu cầu và phản ứng của khách hàng khi tiếp xúc với sản phẩm hoặc thương hiệu.

Lập kế hoạch Marketing hiệu quả

Hiểu rõ mô hình AIDA giúp các nhà tiếp thị tạo ra chiến lược phù hợp cho từng giai đoạn trong hành trình của khách hàng. Nhà tiếp thị có thể sử dụng quảng cáo sáng tạo để thu hút sự chú ý, cung cấp thông tin hấp dẫn để duy trì sự quan tâm của khách hàng.

Ứng dụng linh hoạt

AIDA cho phép điều chỉnh và áp dụng linh hoạt theo nhu cầu cụ thể của từng chiến dịch để phù hợp với từng sản phẩm, nhóm khách hàng và chiến dịch riêng biệt. Mỗi bước đều có thể được thay đổi để đạt được hiệu quả tối ưu từ việc thu hút sự chú ý đến tạo động lực cho khách hàng hành động.

Tăng lòng trung thành của khách hàng

Việc áp dụng AIDA giúp các nhà tiếp thị hiểu rõ hơn về những yếu tố quan trọng với khách hàng. Khi thương hiệu đáp ứng đúng nhu cầu và mong đợi của khách hàng, họ không chỉ thúc đẩy quyết định mua hàng mà còn giữ chân khách hàng lâu dài thông qua các giá trị gắn kết.

Ứng dụng AIDA vào Marketing như thế nào?

Áp dụng đúng cách mô hình AIDA giúp các marketer xác định được các giai đoạn quan trọng trong hành trình của khách hàng và có thể điều chỉnh chiến lược phù hợp:

• Attention

Mục tiêu của doanh nghiệp ở giai đoạn đầu là thu hút sự chú ý của khách hàng tiềm năng, gia tăng tầm nhìn cho thương hiệu, đạt được lượng traffic cao từ các nguồn quảng cáo hoặc tự nhiên. Các chỉ số đo lường hiệu quả trong giai đoạn này bao gồm lượt truy cập website từ quảng cáo, lượt xem bài PR và mức độ tiếp cận của các chiến dịch.

• Interest

Đây là giai đoạn tập trung vào việc tạo nội dung giá trị và hấp dẫn để kích thích sự quan tâm của khách hàng. Doanh nghiệp có thể sử dụng các định dạng nội dung như blog, video và hình ảnh, sau đó chia sẻ rộng rãi trên các kênh truyền thông xã hội và website.

• Desire

Ở giai đoạn "Desire" (Mong muốn), mục tiêu của doanh nghiệp là xây dựng mong muốn sở hữu sản phẩm. Bằng cách trình bày những đánh giá tích cực từ khách hàng trước và chứng minh hiệu quả của sản phẩm, doanh nghiệp có thể thuyết phục rằng sản phẩm là giải pháp lý tưởng cho nhu cầu của khách hàng.

• Action

Bước "Action" (Hành động) là khi doanh nghiệp kêu gọi khách hàng thực hiện hành động ngay lập tức chẳng hạn như mua sản phẩm hoặc đăng ký dịch vụ. Để tăng hiệu quả của AIDA, doanh nghiệp cần cung cấp thông tin mua hàng rõ ràng như giá cả, chính sách bảo hành cùng các quy trình hỗ trợ tự động giúp quá trình mua diễn ra nhanh chóng.

Hạn chế của mô hình AIDA

Mặc dù AIDA đã được sử dụng rộng rãi trong marketing nhưng mô hình này vẫn có một số điểm yếu mà doanh nghiệp cần lưu ý khi áp dụng:

• Không phản ánh đầy đủ hành trình mua hàng của khách hàng: Mô hình AIDA mô tả hành trình mua hàng theo một trình tự cố định nhưng thực tế người tiêu dùng có thể chuyển qua lại giữa các giai đoạn.
• Không phù hợp với những quyết định mua hàng ngẫu hứng: AIDA không hiệu quả đối với các sản phẩm có chu kỳ bán hàng ngắn, khi khách hàng có thể quyết định ngay lập tức.
• Cần kết hợp với chiến lược tổng thể: Để đạt được kết quả tốt nhất, AIDA chỉ là một phần trong chiến lược marketing tổng thể. Doanh nghiệp cần kết hợp  nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm phù hợp, xây dựng chiến lược giá hợp lý và tối ưu hóa các kênh phân phối. 
• Tập trung quá nhiều vào từng yếu tố AIDA có thể không hiệu quả: Các chiến thuật marketing không nên chỉ tập trung vào một yếu tố của AIDA mà cần kết hợp các yếu tố như tạo sự quan tâm và hành động từ khách hàng. Ví dụ, trong marketing cho các sản phẩm B2B hoặc các sản phẩm phức tạp với chu kỳ bán hàng dài, việc áp dụng AIDA có thể không dễ dàng.
• Mô hình quá đơn giản để giải thích hành vi phức tạp của khách hàng: AIDA không thể phản ánh đầy đủ quá trình ra quyết định của khách hàng vì mỗi người bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố cá nhân khác nhau.

Sai lầm thường gặp khi áp dụng AIDA

AIDA là công cụ hữu ích trong việc viết nội dung và triển khai chiến dịch marketing. Tuy nhiên, nếu không áp dụng đúng cách, bạn có thể mắc phải một số sai lầm không đáng có. Dưới đây là những lỗi phổ biến khi sử dụng mô hình này:

• Chỉ tập trung vào một giai đoạn: Một số người khi áp dụng mô hình AIDA chỉ chú trọng vào giai đoạn Attention hoặc Interest mà bỏ qua những giai đoạn quan trọng như Desire và Action. Điều này có thể khiến bạn bỏ lỡ cơ hội thúc đẩy khách hàng thực hiện hành động mà mình mong muốn.
• Mỗi giai đoạn chưa đủ mạnh: Khi viết theo mô hình AIDA, bạn cần đảm bảo mỗi giai đoạn đều được phát triển đầy đủ và có sức hút. Nếu một giai đoạn nào đó không đủ mạnh để thu hút sự chú ý thì toàn bộ chiến lược có thể không đạt được hiệu quả như kỳ vọng.
• Tiêu đề và nội dung không thống nhất: Một sai lầm khác là khi tiêu đề bài viết không phản ánh đúng nội dung bên trong. Nếu tiêu đề quá “giật tít” mà nội dung lại không đúng với những gì tiêu đề hứa hẹn, khách hàng sẽ cảm thấy thất vọng và không còn hứng thú với sản phẩm hay dịch vụ của bạn.

Mẹo sử dụng AIDA hiệu quả

Vai trò của AIDA là gì? AIDA giúp các doanh nghiệp giao tiếp rõ ràng hơn với khách hàng trong suốt hành trình mua hàng. Để đạt được kết quả tốt nhất khi áp dụng mô hình này, bạn cần lưu ý một số cách thức sau đây:

• Làm rõ giao tiếp khách hàng: Mô hình AIDA giúp doanh nghiệp giao tiếp rõ ràng với khách hàng, làm rõ những yếu tố quan trọng như "cái gì", "như thế nào" và "khi nào" trong suốt hành trình mua sắm của họ.
• Đầu tư vào marketing nội dung: Nội dung chất lượng là yếu tố quan trọng giúp thu hút khách hàng ở mỗi giai đoạn trong hành trình mua sắm. Đầu tư vào nội dung marketing dựa trên mô hình AIDA có thể giúp khách hàng chú ý đến công ty.
• Sử dụng câu chuyện hấp dẫn để giải thích lý do: Bạn cần phải cho khách hàng biết tại sao sản phẩm lại quan trọng đối với họ thông qua những câu chuyện thú vị giúp tạo dựng sự quan tâm.
• Tiếp tục thu hút khách hàng bằng nội dung cá nhân hóa: Cá nhân hóa là cách hiệu quả để giữ chân khách hàng tiềm năng. Nội dung được cá nhân hóa giúp khách hàng cảm thấy gắn bó và dễ dàng đưa ra quyết định  hơn.
• Đưa ra lời kêu gọi hành động rõ ràng: Lời kêu gọi hành động (CTA) cần phải rõ ràng và cụ thể để khách hàng biết được hành động họ cần thực hiện và giảm thiểu sự do dự. Ví dụ, thay vì dùng CTA chung chung như "click vào đây", bạn hãy dùng một CTA cụ thể và hấp dẫn như "bắt đầu dùng thử miễn phí”.

Ví dụ thực tiễn về việc áp dụng mô hình AIDA

Dù là một thương hiệu lớn và lâu đời, Adidas vẫn áp dụng mô hình AIDA một cách sáng tạo trong chiến lược marketing của mình. Để tạo sự nhận thức, Adidas hợp tác với các vận động viên nổi tiếng nhằm thu hút sự chú ý của người hâm mộ đến các sản phẩm mới. Sự kết hợp này tạo ra một làn sóng quảng bá mạnh mẽ cho các sản phẩm Adidas.

Để thu hút sự quan tâm, Adidas sử dụng những cụm từ hấp dẫn trên website như “see possibilities” hoặc những tiêu đề giảm giá như “tiết kiệm tới 50%”. Bên cạnh đó, những bức ảnh hậu trường và sự xuất hiện của các ngôi sao trong các sự kiện ra mắt càng làm tăng sự tò mò của khách hàng.

Khi đã gây dựng được sự quan tâm, việc bán hàng trở nên dễ dàng hơn nhờ vào chất lượng sản phẩm vượt trội và thông điệp mạnh mẽ: “Hãy trở thành thần tượng của bạn, Adidas là lựa chọn đúng đắn”. Sự kết hợp giữa chất lượng và chiến lược quảng bá đã giúp Adidas tạo được sự kết nối sâu sắc với khách hàng, từ đó thúc đẩy doanh số bán hàng.

Qua bài viết trên, Bizfly đã giới thiệu đến bạn những thông tin về AIDA là gì.Tóm lại, mô hình AIDA là một công cụ mạnh mẽ giúp các doanh nghiệp xây dựng chiến lược tiếp thị hiệu quả từ việc thu hút sự chú ý của khách hàng cho đến khi họ thực hiện hành động mua hàng. Bằng cách áp dụng AIDA, các thương hiệu có thể tối ưu hóa thông điệp của mình, gây dựng sự quan tâm và mong muốn mạnh mẽ hơn.